Tekst KAP Jaap Wolting
Foto Sergeant 1 Joyce Rutjes en Evert-Jan Daniels
Militairen waaieren uit over noordelijke provincie
“Wat dogge dy soldaten hjir” (Wat doen die soldaten hier?, vert.), is een veelgehoorde vraag aan het begin van oefening Dutch Bison. Maar na tien dagen militaire presentie blijkt Friesland gewend geraakt aan sociale patrouilles en schotenwisselingen. En van pantservoertuigen op een rotonde kijken de Friezen al helemaal niet meer op.
Interactie met de bevolking loopt als een rode draad door onlangs gehouden Dutch Bison. Defensie tovert Friesland om tot Frieningen, een land waar burgeroorlog heerst. Omdat de vlam zo weer in de pan kan slaan, doet de VN een beroep op 43 Gemechaniseerde Brigade (43 MechBrig). Eenheden verspreiden zich over de provincie. Onder meer in Heerenveen, Sneek, Bolsward mengen soldaten zich onder de bevolking.
In het spel gebrachte oefentegenstanders raken in gevecht met de militairen. 43 Mechbrig zet meteen infanterie en verkenners in. Als blijkt dat de bevolking de kant van de militairen kiest, geeft de tegenstander de strijd op. “Jim dogge goed wurk, tige tank!” (Jullie doen goed werk, bedankt!, vert.)
44 Pantserinfanteriebataljon verslaat terroristen
“Attentie, attentie. U heeft 1 minuut om u over te geven!” De ‘Grossland Freedom Fighters’ lachen om dat verzoek. In plaats van de handen omhoog te steken, schiet de oefenvijand zijn magazijnen leeg op de Alfa-compagnie, 44 Pantserinfanteriebataljon Johan Willem Friso. Het antwoord is luid en duidelijk: 'Nee!'
Na dagenlang observeren vallen de strijders door de mand. Zij blijken een oude boerderij te gebruiken voor het bouwen van geïmproviseerde explosieven. Bataljonscommandant luitenant-kolonel Paul van der Touw geeft groen licht voor een afsluitings- en opsporingsoperatie. Daarmee wil hij het object overmeesteren. Maar: “We geven de tegenstander de kans zich over te geven. Biedt ’ie verzet, dan doen wij dat ook.”
Vechten dus! Onder dekking van zwaar geweervuur valt een groep militairen uit naar de stallen. Een terrorist krijgt het benauwd en rent weg. Steeds meer soldaten naderen de boerderij. In het pand klinken harde knallen en geschreeuw. Een zich rot geschrokken hond blaft zich schor. De strijd is kort, maar heftig. De terroristen geven zich over. Geblinddoekt en gebonden worden ze afgevoerd.
Jeugd te gast bij de ‘buren’
Tijdens Dutch Bison wordt ook een promotiemiddag gehouden. Als dank voor de medewerking van de bevolking. Kinderen rijden mee op legervoertuigen en nemen een kijkje in de promotietruck van 200 jaar Koninklijke Landmacht. Ook leggen de militairen uit wat ze precies in de provincie doen. Djurre Vogelzang (13 jaar): “Ik had geen idee wat wapens wegen. Gaaf om zo'n ding vast te houden en door het vizier te kijken.”
Meer groen op straat
Contact met de lokale bevolking is onmisbaar bij het uitvoeren van een stabilisatiemissie. 43 MechBrig gaat veel de straat op. Een van de sociale patrouilles loopt door Sneek. En al is het erg verleidelijk, Henriëtte’s Friethuis laten ze links liggen. Naast gesprekken bij de VVV, het gemeentehuis en bij tankstations praten de militairen ook met mensen op straat.
