Port Defender test koppelvlakken in realistische omgeving

Uitdagend en actueel

De eindoefening van Port Defender speelde zich dit keer ver buiten het zicht van het publiek af. Op zo’n 80 kilometer uit de kust deden mariniers van het M-squadron van de Netherlands Maritime Special Operations Force (NLMARSOF) een nachtelijke ‘instap’ op een booreiland. Beter waarneembaar was de Defensie Duikgroep die in de haven van Scheveningen een explosief onschadelijk maakte. In de breedte was het scenario van de onlangs afgeronde maritieme security-oefening uitdagend en speelde dit in op de actualiteit.

De geografische focus tijdens editie 2025 van Port Defender lag op de havens van Rotterdam en Scheveningen, een zeegebied 80 kilometer uit de kust en de Haringvlietsluizen. Bij laatstgenoemde deed zich zogenaamd een opzettelijke aanvaring voor. Daardoor raakten de sluizen ontzet, ontstond een probleem in de waterhuishouding en een verkeersinfarct.

De haven van Scheveningen vervulde in het scenario een rol bij de ophanden zijnde NAVO-top in Den Haag. Het eerder genoemde onschadelijk gemaakte explosief was in de buurt van ondergrondse infrastructuur gevonden. “Op die manier werd voor het eerst het kabel- en leidingenwerk onderwater bij de oefening betrokken”, aldus lead planner majoor der mariniers Daan.

Direct contact

Port Defender verliep volgens majoor Daan slagvaardiger en efficiënter dan ooit. Met dank aan de Joint Inter Agency Task Force North Sea (JIATF NS). Dit samenwerkingsverband van het Commando Zeestrijdkrachten, de Nationale Politie en de Kustwacht is opgericht om de coöperatie tussen deze 3 hoofdspelers te verbeteren. De taskforce draagt bij aan het verkrijgen van meer inzicht in wat er op en in de Noordzee gebeurt en stuurt vanuit een gezamenlijk beeld operaties aan. Bij grote incidenten staat het JIATF-NS hierbij in direct contact met de Staf Grootschalig Bijzonder Optreden van de Nationale Politie.

De marinier juicht toe dat Port Defender ook inging op het testen van het bestuurlijke niveau. Daardoor worden dilemma’s, problemen en foutjes binnen onder meer de organisatiestructuur, mandaten en rechtspositie onderkend. Tegelijk was het volgens Daan vooral zaak dat de oefening een hoog praktisch gehalte behield. “Een  voornaam aspect tijdens Port Defender was het testen van alle koppelvlakken die de deelnemers met elkaar hebben. Voor het effectief uitvoeren van een operatie is dat een voorwaarde, die ruime aandacht verdient.”

Energietransitie

Daan benadrukt dat Nederland sterk afhankelijk is van de Noordzee en zijn havens. Met 225.000 vaarbewegingen per jaar is deze zee een van de drukst bevaren gebieden ter wereld. De Noordzee is van belang voor de visserij en voor de offshore-industrie. Onderwater liggen duizenden kilometers aan kabels en leidingwerk voor de gas-, data- en elektriciteitsvoorziening. Daarbij dragen windmolenparken voor de kust in hoge mate bij aan de energietransitie van ons land. “Door de continue uitbreiding van die infra zal het belang ervan nog verder toenemen”, voorspelt Daan. Zo ook de kans op aanslagen. “Om ons in Europees verband beter tegen hybride dreigingen te verweren, moeten we meer samenwerken met omliggende landen als Duitsland, België en Groot-Brittannië.”