Zr.Ms. Karel Doorman belangrijk schaakstuk van Operatie Aspides

Joint Support Ship nu actief in Rode Zee

Na een korte vertraging is Zr.Ms. Karel Doorman nu actief in de Rode Zee. Het Joint Support Ship levert de komende 4 maanden een bijdrage aan de EU-operatie Aspides. Doel is om onder meer brandstof en andere voorraden én indien nodig medische capaciteit te leveren aan eenheden van partnerlanden. Aan boord zit een ‘paarse’ bemanning van met name marine, maar ook landmacht en luchtmacht. Alle Hens laat 3 opvarenden aan het woord.

‘Bemanning opgelucht, er klonk gejuich’ – KTZ Paul Bijleveld, commandant Zr.Ms. Karel Doorman

“We hebben afgelopen jaar best wat tegenslag gehad met de Karel Doorman. Na de succesvolle reparatie van de transformatoren kon de focus volledig op het herstellen van de operationele gereedheid van schip en bemanning. Dat wij nu ingezet worden om bij te dragen aan veiligheid op zee, zeker waar het de bescherming van koopvaardijschepen betreft, geeft de bemanning erg veel voldoening. Dit is een missie die er toe doet. Hopelijk blijft het rustig, maar mocht het ons overkomen, dan zijn wij er gereed voor.”

“Nadat duidelijk werd dat de Karel Doorman ingezet zou worden, heeft de bemanning het schip in 5 weken gereedgemaakt. De eerste weken, binnenliggend in Den Helder met de focus op de bevoorrading en extra uitrusting voor de zelfverdediging. In de laatste weken tijdens de transit door intensieve training, onder auspiciën van het Seatraining Command. In de dagen voor de passage door het Suezkanaal zijn enkele storingen opgelost, met behulp van specialisten van de Directie Materiële Instandhouding. We hebben overigens geen moment getwijfeld of we aan de operatie zouden beginnen. Dat er expertise ingevlogen moest worden – en we daardoor iets later konden beginnen – was mij wel gelijk duidelijk. Bij de bemanning was er vooral opluchting toen alles weer werkte. Er klonk gejuich toen alles het weer deed.”

“Onze opdracht hier is om in de buurt te zijn. De marineschepen die de koopvaardijschepen begeleiden kunnen na hun taak bij ons bevoorraden. In het geval van incidenten, waarbij slachtoffers vallen, liggen we niet ver weg om spoedig assistentie te kunnen verlenen met onze geëmbarkeerde medische capaciteit.”

“Het gebied dat de Houthi-rebellen onveilig maken noemen wij de high threat area. Daar blijven wij in principe buiten, maar als wij deze moeten doorkruizen, dan sluiten wij aan bij de bescherming die de overige schepen in onze taakgroep kunnen bieden. We zijn ons terdege bewust van het feit dat ook wij als doelwit gezien worden. Daarnaast wil je natuurlijk ook niet door een toevalstreffer geraakt worden. Dan raken ze een belangrijk schaakstuk van Aspides.”

‘We hebben zoveel mogelijk meegenomen’ - Hoofd Logistieke Dienst KLTZ (LD) Onno van der Leij

“Zr.Ms. Karel Doorman wordt tijdens de operatie ingezet waarvoor het gebouwd is. Het liefst heb je maanden om je voor te bereiden, maar dat was nu niet mogelijk. Een crisis laat zich niet altijd aankondigen. We hebben gelukkig wel een paar weken gehad om ons in Den Helder voor te bereiden en die tijd hadden we ook wel echt nodig. In die periode probeer je zoveel mogelijk vragen te beantwoorden. Hoe wordt het Joint Support Ship samengesteld? Wat wordt onze exacte taak? Wie hebben we daarvoor nodig en hoeveel tijd hebben we nog? Wetende dat de logistiek binnen Defensie best wel versnipperd is geraakt, maak je samen met de walondersteuning een gedetailleerde planning.”

“We zijn voorbereid op een inzet van ruim 4 maanden. We hebben zoveel mogelijk meegenomen. Denk aan brandstof, munitie, dieselfilters, mini-guns, toiletpapier, medische artikelen en kritische reserveonderdelen. Maar ook veel voeding, zowel voor in de diepvries, als de hagelslag en pindakaas voor op tafel. De koel- en vriescapaciteit van het schip is maximaal gevuld. Gelukkig hebben we op dit schip ook ruimte om veel containers mee te kunnen nemen. Voor ons voortzettingsvermogen willen we zo min mogelijk afhankelijk zijn van leveranciers in het operatiegebied. Sommige items zijn soms lastig te verkrijgen in buitenlandse havens, zoals bepaalde smeerolies. Het is vervolgens ook nog maar afwachten hoe de kwaliteit is en de beschikbaarheid ervan. Je wil al met al zo flexibel mogelijk zijn, omdat je nooit precies weet hoe lang je van huis bent.”

“Uiteraard zijn we hier om schepen van het eigen verband te bevoorraden. Dat gaat om eenheden uit België, Frankrijk, Griekenland en Italië. Maar ook de marineschepen van operatie Prosperity Guardian kunnen bijvoorbeeld brandstof en water van ons krijgen. Aan boord hebben we een capaciteit van 7.000 kubieke meter aan scheepsbrandstof, waarmee we gemiddeld 15 schepen kunnen helpen. En we hebben een aardige hoeveelheid helikopterbrandstof bij ons. Qua medische capaciteit zijn we, in juridische zin, geen hospitaalschip, maar we kunnen met onze Role 2 afloat-capaciteit veel meer leveren dan alleen Eerste Hulp. Doel is om eventuele zwaargewonde personen langer in leven te houden, voordat we ze overdragen aan een gespecialiseerd ziekenhuis op de wal.”

‘Of je in het bos staat of op een schip, je taak is dezelfde’ - Commandant Role 2, eerste luitenant (KL) Marc van Erp

“Dit is onze grootste maritieme Role 2-inzet ooit. De Karel Doorman heeft vergeleken met andere marineschepen een enorm medisch complex. Wat dat betreft worden we ontzettend verwend. We beschikken over 4 Spoedeisende Hulp (SEH)-bedden, 2 operatiekamers en 15 verpleegbedden, waarvan 5 voor intensive care (IC). Daarnaast hebben we de mogelijkheid om röntgenfoto’s te maken.”

“We zijn nu met in totaal 53 mensen aan medisch personeel aan boord en krijgen later nog aanvulling uit Zweden. Het gaat nu om artsen en verpleegkundigen voor de SEH, 3 anesthesisten, 3 chirurgen en een operatiekamer-assistent. Maar ook verpleegkundigen voor de IC en reguliere zorg, laboranten, een apotheker, tandarts en mensen die laboratoriumtesten kunnen afnemen of bij de bloedbank werken. Het voertuigendek staat aardig vol met onze gekoelde containers. Die bevatten zaken als verband, infuuslijntjes, naalden, maar we hebben ook meer dan genoeg bloed en medicatie mee.”

“We zijn erop voorbereid om in 1 keer 20 slachtoffers op te vangen, waarvan een kwart zwaargewond is. Of je nou in het bos in een tent staat of hier op een schip, je taak is dezelfde. De omgeving maakt dit wel erg interessant en leerzaam. Je bent gebonden aan het schip. Ook is het heel interessant om ‘paars’ te mogen werken: vanuit de landmacht, met luchtmacht-collega’s, op een marineschip. Als medicus train je voor een scenario waarvan je hoopt dat het niet uitkomt. Maar stiekem zijn we heel trots dat we hier zijn en dit mee mogen maken.”