‘Het is altijd ècht wat wij doen’

Vlaardingen en Narcis gezamenlijk paraat voor inzet in woelige wateren

Samen stoomden de mijnenjagers BNS Narcis (M923) en Zr.Ms. Vlaardingen (M863) begin augustus op richting de Middellandse Zee, om zich aan te sluiten bij de Standing NATO Mine Counter Measures Group 2 (SNMCMG2). Met oog op de tumultueuze situatie, ‘om de hoek’, in de Zwarte Zee, kon dit nog wel eens een interessant staartje krijgen. Maar de jagers aan boord van beide schepen zijn niet zo snel onder de indruk, zo blijkt. “Het werk blijft hetzelfde.”

“Wij zijn kort van te voren aangewezen, op aandringen van de minister van Defensie”, vertelt luitenant ter zee der eerste klasse Dave de Kruijff, de commandant van de Vlaardingen. “Zij achtte het belangrijk om extra ondersteuning te leveren voor het geval er capaciteit nodig was in de Zwarte Zee. Vooralsnog is daar internationaal nog geen vraag naar, maar het is toch alvast handig om in de buurt te opereren.”

Extra beschermende middelen

Het is van jaren geleden dat Nederland een mijnenjager ter beschikking stelde aan SNMCMG2. Aanhaken bij SNMCMG1 is bijna standaard, in de noordelijke wateren. Ook voor België is het een bijzonderheid, bekent luitenant ter zee eerste klasse Frédéric Boulanger, commandant van de Narcis. “En ook wij zijn uitgezonden vanwege de mijnendreiging in de Zwarte Zee, door de oorlog in Oekraïne. Het werk blijft echter hetzelfde. Wij zijn altijd bezig met het ruimen van (oude) mijnen. Natuurlijk voelen we wel dat de geopolitieke situatie voor spanning zorgt.”

De Kruijff beaamt dat laatste: “Wij hebben voor alle noodscenario’s alles klaarliggen. Mochten we daadwerkelijk die kant op gaan, dan wordt er ook nog gezorgd dat er in een strategische haven in de regio een forward logistic sitewordt ingericht met onder andere extra beschermende middelen, zoals tegen CBRN-dreiging. Ook krijgen we dan EOD- en medische ondersteuning.”

Ogen open

De vraag is of het in de nabije toekomst zover gaat komen. Hoe dan ook blijven de militairen binnen het vlootverband zoals altijd oefenen om gereed te zijn voor inzet. En zoals altijd alert op zogenoemd live ordnance: niet ontplofte explosieven op de zeebodem. Zo ook sergeant-majoor ODOPS Henno de Bruijne, assistent mijnenjachtofficier op de Vlaardingen. Hij houdt de ogen open met zijn team. “Als een operator iets detecteert, kijken we met behulp van de sonar naar de afmetingen en vorm. Het daadwerkelijke identificeren van een explosief gebeurt met de SeaFox-onderwaterrobot met camera of door er een duiker op af te sturen. Zowel door een duiker als met de SeaFox C kunnen we een springlading laten plaatsen en een explosief ruimen.”

Zwembadwater

De Belgische eerste meester Nick Muylle is zo’n duiker-ontmijner. Hij is als chef-duikmeester op de Narcis geplaatst. Vooralsnog blijft het voor hem bij het zoeken naar oefenmijnen. Misschien voor nu niet heel erg inspirerend, maar de leeromgeving maakt veel goed, zo vertelt hij. “De Middellandse Zee is veel dieper dan de Noordzee; slechts een klein stukje uit de kust is het vaak al 200 meter diep. Het zicht onder water is wel minder goed dan gedacht. Tot 10 meter diepte is het best troebel en tot 5 meter boven de bodem ook. Daartussen vind je dan, wat wij noemen, ‘zwembadwater’. En nog iets: in de Noordzee verdwijnen stofwolken die vrijkomen als je in de bodem aan het wroeten bent door de stroming. Hier wordt het kleinste foutje al afgestraft, omdat het stof blijft hangen en je niet veel meer ziet.”

Daar ligt nogal wat

Of Muylle het ten slotte spannend vindt om met het NAVO-vlootverband in de oostelijke Middellandse Zee te opereren, met een schuin oog op de situatie bij Oekraïne? “Ach, als we ingezet worden, dan krijgen we te maken met dezelfde soort mijn, bom of granaat die we normaalgesproken ook tegenkomen op de Noordzee. En daar ligt nogal wat.” De Bruijne valt hem bij: “Voor mij maakt het ook geen verschil waar we opereren; het is altijd ècht wat wij doen.”

Zr.Ms. Vlaardingen keert naar verwachting op 23 november terug in thuishaven Den Helder. De Narcis wordt op 23 december verwacht te Zeebrugge.