'Back to basics' in Noorwegen

SATG weg van veilige haven

Geen warm kacheltje, keuken of sanitaire voorzieningen. De Surface Assault & Training Group (SATG) van het Korps Mariniers ging afgelopen weken in het ijskoude Noorwegen even back to basics. Zonder ‘moederschip’ in het kielzog was de club voor het eerst sinds lange tijd weer echt op zichzelf aangewezen. Best even wennen. Voor mens èn materieel. 

Eigenlijk hadden ze het de afgelopen jaren zo slecht nog niet. Het is een reality check die hier, op het ondergesneeuwde terrein in het Noorse Sandstrand, langzaam maar zeker indaalde bij de bootgroep uit Texel. Er werd rondom de 2 opgetuigde boogtenten druk gesjouwd met brandertjes, aggregaten en rantsoenpakketten. Sanitaire voorzieningen? Neuh. Comfort? Mwah. Warmte? Enkel diep binnenin je slaapzak. Maar: alles voor een goed doel. Of in ieder geval, een hoger doel. 

Minimale voorzieningen

Het is een kleine 10 jaar geleden dat de bootgroep van commandant luitenant-kolonel der mariniers Rembrandt Posthumus met een grote afvaardiging (70 man en 10 vaartuigen) langere tijd onder primitieve omstandigheden oefende. Zónder veilige moederhaven, in de vorm van een Landing Platform Dock (LPD), in de buurt. En dat is toch net even andere koek, beaamt de overste. “Zo’n LPD voor de kust is natuurlijk heel fijn. Je vaart er eind van de dag naartoe, stalt je materiaal lekker in het dock, droogt je spullen. Dat kan nu allemaal niet. Zie jezelf hier maar te redden met minimale voorzieningen, in de vrieskou.” 

Om weer even comfortabel te raken met het reilen en zeilen in het poolgebied, sloot de SATG afgelopen weken aan bij infanteriecollega’s voor een (letterlijke) opfriscursus. In het veld werd geoefend op de basic arctische skills & drills. Deze laatste weken opereerde de eenheid op eigen houtje. 

Hoe ging het ook alweer?

De to do-list was lang: het opbouwen van een kamp, draaien van het dagprogramma en huisvesten van infanterie-collega’s. Het kwam allemaal op de schouders van de amfibische specialisten terecht. Anderzijds gingen de eigen werkzaamheden gewoon door: het verkennen van de stranden, opzetten van Forward Operating Bases, transporteren van troepen, ondersteunen bij de zogeheten Life Firing Tactical Training (LFTT) en het draaiende houden van de meegebrachte vaartuigen. Vooral het laatste bleek in Noorwegen een uitdaging: de 4 LCVP’s, 2 LCU’s en 4 snelle FRISC's kregen het aardig te verduren onder de arctische omstandigheden.

Posthumus: “Daar kwam je nu goed achter. Het gevaar van maritiem Noorwegen is dat het de ene dag plus 3 graden met regen kan zijn, een dag later min 10. Dat doet wat met die machines als die noodgedwongen buiten blijven liggen. Je krijgt te maken met ijsvorming, wapensystemen die vastvriezen. Dan krab je jezelf even achter de oren, want hoe deden we dat ook alweer? Goed om die kennis weer op te frissen.” 

Tandje bij

Het is niets voor niets dat er een tandje bij wordt gezet op het gebied van amfibische inzet, benadrukt de commandant. In 2020 leidt Nederland de amfibische taakgroep (ATG), onderdeel van de NATO Response Force. Daarnaast is er de hete adem van de Russen die dagelijks door de Noren wordt gevoeld. “Wij zijn ons iets minder bewust van dat geopolitieke spel. Maar Russische bemoeienis is hier dagelijkse business. Belangrijk om onze vaardigheden op het gebied van opereren in koud weer daarom up-to-date te houden. Dat betekent dat je hier, zoals nu, naast de infanterie-eenheden ook specialisten op vaartuiggebied op eenheidsniveau moet laten trainen en opereren.”

Er werden wat dat betreft de nodige lessen geleerd in Noorwegen. Voor de hand liggende, verrassende en soms pijnlijke. Douwe, sectiecommandant FRISC Raiding Craft, stond bijvoorbeeld even raar te kijken nadat 2 van zijn boten ‘s nacht lossloegen. De gebruikte lijnen waren blijkbaar niet bestand tegen dergelijke, langdurige kou. “Ze werden nat en zijn geknapt. Daar heb je normaal geen last van. Dan leggen we de boten namelijk na een inzet terug in het dock. Tja. Alleen maar goed dat we daar nu achter komen.” 

Tijd te kort

Fouten maken, dat mag, benadrukt Posthumus. “Anders draai je geen goede oefening of liggen je ambities te laag.” Of de commandant SATG over het algemeen tevreden is? “Zeker.” Nog wensen? “Zoveel. Ook nu kwamen we eigenlijk weer tijd te kort. We wilden van alles. Mijn plan is wel om de oefening jaarlijks in deze vorm te blijven draaien. Je ziet hoeveel je eraan hebt. En áls er uiteindelijk op die knop wordt gedrukt, moeten we er wel staan. Kou of geen kou.”