Tekst Vanessa Strijbosch
Foto SGTBDAV Sjoerd Hilckmann

Vloot en mariniers zij aan zij in het lage geweldsspectrum

De organisatiehark van het CZSK gaat binnenkort veranderen. De marine krijgt er een nieuwe operationele eenheid bij: het Fleet Marine Squadron. Een bijzondere expeditionaire club, die er vooral voor moet zorgen dat de operationele eenheden van het Korps ontlast worden.

‘Mariniers worden soms alleen maar als boodschappenwagentje ingezet’

Het is geen geheim dat de troops, squadrons en combat groups van het Korps Mariniers zuchten onder de hoge operationele druk. Dat de pijn ‘m vooral zit in de niet-organieke verplichtingen in het lagere geweldsspectrum is binnen het CZSK een bekend gegeven. Kolonel der mariniers Jarst de Jong verwoordt het metaforisch: “Mariniers worden opgeleid om te kunnen acteren als een Ferrari. Vervolgens zie je dat ze regelmatig als een soort boodschappenwagentje worden ingezet.”

Groepsoudste Jarst de Jong en projectcoördinator Thierry Nakken geven sturing aan het Fleet Marine Squadron project dat eind 2021 afgerond moet zijn.

Ontlasten

De Groepsoudste Operationele Eenheden Mariniers (GO MARNS) ziet de oplossing vooral in het ‘ontlasten’. “We hebben nu eenmaal te maken met takenpakketten hoger en lager in het geweldsspectrum. Die doen niet voor elkaar onder en elke missie is even belangrijk”, stelt hij. “Wij zijn traditioneel ingericht in organieke verbanden. Als je dan een klein gedeelte uit dat verband wegtrekt, voor bijvoorbeeld een inzet zoals het Vessel Protection Detachement, dan heeft dat effect op de hele eenheid. Die kan niet meer op organiek niveau trainen. En dat maakt dat je als Korps minder gereed bent om op te treden in het hogere geweldsspectrum als daar om gevraagd wordt.”

Verstandiger

Kapitein der mariniers Thierry Nakken houdt zich als de projectcoördinator bezig met de oprichting van het nieuwe Fleet Marine Squadron (FMS). Hij vat de materie bondig samen: “Als je 10 man ergens weghaalt, zet je de hele troop als het ware helemaal uit. Dan kan je daar geen andere dingen meer mee doen. We vroegen ons af hoe we dit verstandiger kunnen organiseren. Door een nieuw squadron op te richten vangen we de kleinere operaties op zonder dat we de organieke taken verstoren.”

Wat gaat het Fleet Marine Squadron doen?

Het nieuwe squadron, met standplaats Den Helder, bestaat uit ongeveer 100 mannen en vrouwen uit zowel de vloot als het Korps Mariniers en levert teams voor:

  • Vessel Protection Detachements, beveiligen van grote Nederlandse zeetransporten tegen piraten. 
  • Guardteams, in eerste instantie aan boord van de stationsschepen (Oceangoing Patrol Vessels) in het Caribisch Gebied. 
  • Maritime Force Protection, bescherming van marineschepen tijdens missies, bijvoorbeeld door leveren van boordschutters op de FRISC’s. 
De Jong hoopt op een ‘aanzuigende werking’ van het nieuwe squadron: “Er zal meer rust komen.”

Terug in de tijd

Groen en blauw operationeel zij aan zij aan boord van schepen. Niets nieuws onder de zon, vindt De Jong. Volgens hem ‘gaat de marine juist terug naar de oorsprong’. “Het is immers ooit ook zo begonnen. We zijn die samenwerking misschien een beetje kwijtgeraakt als gevolg van andere taken die erbij kwamen. Maar we zijn absoluut geen vreemden voor elkaar. En laten we wel wezen: we zijn allemaal onderdeel van de marine”, stelt de commandant MTC. “We willen de integratie, verstandhouding en samenwerking tussen mariniers en vloot verder versterken. Dit wordt een van de weinige eenheden die vanaf de basis direct geïntegreerd optreedt.”

Hoe kom je erbij?

Een FMS-operator moet flexibel zijn en geïnteresseerd in maritime security. De operators krijgen allemaal dezelfde functiebeschrijving. 1 team bestaat uit 8 militairen: 6 operators (MARN1/MATR1), 1 opvolgende teamleader (KPL) en 1 teamleader (SGT). 3 teams vormen een FMS-troop, dat geleid wordt door een troopcommander (LT). Er zijn 3 manieren om in te stromen:

Vaste plaatsing Sint-Maarten

Het FMS-project is meer dan alleen de oprichting van een nieuwe eenheid. Naast de 3 operationele taken bleek ook de rotatie van het mariniersdetachement op Sint-Maarten en de vele jaarlijkse ceremoniële taken een zware wissel te trekken. De oplossing ligt volgens de projectcoördinator binnenkort voorhanden. “We maken een vaste plaatsing van de rotatie. Zo kan de combat group vanuit Nederland volledig ingezet blijven, terwijl de taak in Sint-Maarten continu uitgevoerd blijft.” De verwachting is dat deze wijziging medio 2020 in gaat.

Het Fleet Marine Squadron wordt ingezet voor operationele taken in het lage geweldsspectrum, zoals het bewaken van grote zeetransporten. (Foto: KPLBDAV Jasper Verolme)

‘Een verlichting voor ons terwijl het Korps toch positief wordt uitgedragen’

Ceremoniële reservisten

Voor de uitvoering van de ceremoniële taken bedacht de werkgroep een andere creatieve insteek die meer in de lijn ligt van de adaptieve krijgsmacht. De Jong: “Voortaan gaan reservisten de meeste ceremoniële taken van het Korps uitvoeren. Dat kunnen zij uitstekend en er is veel animo voor.” Zo ging onlangs al een roulerende poule van start. De reservisten kunnen intekenen op diverse (kleinere) ceremoniële activiteiten. “Ze trainen ook met elkaar, zodat het een professionele eenheid wordt”, voegt De Jong toe, die dit een ‘win-win-situatie’ noemt. “Een verlichting voor ons terwijl het Korps toch positief wordt uitgedragen.”

Als onderdeel van het FMS-project worden ook de ceremoniële activiteiten aangepakt. Voortaan zal een roulerende poule van reservisten zorgen voor het gros van de ceremoniële ondersteuning.

Voldoende aanwas

Het project is sterk afhankelijk van voldoende aanwas. Zijn die 100 militairen wel te vinden? De Jong gelooft in de ‘aanzuigende werking' van het FMS. En ook Nakken ziet niet al teveel beren op de weg. “Ik denk dat het een zeer aantrekkelijke eenheid wordt om bij te werken. We ontvangen nu al mailtjes van belangstellenden”, aldus de projectcoördinator. Er is nog geen duidelijkheid over het sollicitatietraject. Er wordt eerst een (positief) reorganisatietraject doorlopen en overlegd met de bonden voordat functies worden opengesteld.

Kwalificatieprofielen

De projectgroep is nu bezig met het beschrijven van de kwalificatieprofielen van de operator functies. De eerste opleiding begint in het voorjaar van 2020. Een jaar later worden de eerste teams ingezet. In de loop van 2021 moet de hele eenheid fully operational capable zijn.

Belangstellenden kunnen meer informatie krijgen via de intranetpagina van de Doorontwikkeling Krijgsmacht (DOKM) of een e-mail sturen naar: tr.nakken@mindef.nl

Scheepscommandanten zullen aan boord voortaan te maken krijgen met een bijzonder ‘gemixt’ guardteam, bestaande uit mannelijke en vrouwelijke militairen vanuit vloot en Korps.