Het scheepsjournaal van...

Humanistisch Geestelijk Verzorger

Luitenant ter zee 2OC Tobias Karsten is Humanistisch Raadsman (HuRa) op het Luchtverdedigings- en Commandofregat Zr. Ms. Evertsen. Wanneer het schip binnen ligt, geeft hij lessen Morele Vorming en Geestelijke Verzorging op de Nederlands-Belgische Operationele School in Den Helder. Karsten studeerde aan de Universiteit voor Humanistiek en werkte 4 jaar als zelfstandig geestelijk verzorger, voornamelijk voor studenten. Sinds ruim 1 jaar is hij in dienst van Defensie. “Als geestelijk verzorger zie ik mijzelf als representant van menselijkheid. De gesprekken die ik met mensen voer, gaan vaak over hoe je jezelf kunt blijven in deze organisatie en over het thuisfront. Het militaire systeem dwingt mensen om zich aan te passen; dan loop je tegen grenzen aan. Ik vind het een voorrecht om met mensen hierover mee te denken.”​

Den Helder | 1 februari 2017

“De Force Protection Exercise is een onderdeel van het opwerktraject. Verschillende incidenten vinden plaats rond het schip. Zo was er vandaag een bommelding, kwamen er indringers en eindigde de dag met een opstand op de kade. Tot mijn verrassing werd ik er 2 keer bij geroepen. Eerst om 2 mensen die agressief verhaal kwamen halen. Een matroos van ons zou hen van alles hebben aangedaan. Door rustig met hen mee te denken over oplossingen en uit te leggen waarom ze niet aan boord konden komen, kalmeerden ze en vertrokken ze. Kort daarop kwam er een melding van een man die zichzelf de keel zou doorsnijden als wij niet zo snel mogelijk de haven verlieten. We probeerden hem op andere ideeën te brengen, maar uiteindelijk moest er een guardteam aan te pas komen, dat hem arresteerde. Situaties waarvoor ik niet ben opgeleid, maar heel leerzaam om te doen!”

Noordzee | 23 februari 2017

“Het is de weekly war! Het schip krijgt allerlei uitdagingen voor z’n kiezen. Van onderzeebootdreiging tot brand aan boord. Rondom het schip vliegt en vaart van alles rond en in het schip worden rampscenario’s met rookmachines, stroomuitval en ‘gewonden’ zo realistisch mogelijk nagebootst. Het hele schip is aan het vechten om de situatie onder controle te houden. Dan moet er ook snel gegeten worden: action messing. De bemanning is verdeeld in 4 groepen die ieder 7 minuten hebben om te eten. Een mooi moment voor mij om mensen kort te zien en sfeer te peilen; en de sfeer zit er goed in! Mooi om te zien dat alle diensten, rangen en functies willekeurig bij elkaar aan tafel zitten. Bij de uitgang wens ik iedereen een ‘prettige oorlog!’.”

Noordzee | 1 maart 2017

“Vandaag een bijeenkomst gehad met matrozen tweede klas die de Praktische Bedrijfsintroductie (PBI) doen. Zij hebben hun initiële opleiding afgerond en doen hun eerste ervaring op aan boord. Zolang je nog met een ‘rode kras’ op de schouder rondloopt, wordt je daar doorgaans ook naar behandeld. De 1 kan hier goed mee omgaan, voor anderen is dit een zware tijd. Ik had de PBI-ers van alle dienstvakken uitgenodigd om ervaringen met elkaar te delen. Al snel komen de verhalen op gang over collega’s, korte nachten, verplicht werken aan hun ‘takenboek’ en de manier waarop ze door sommigen behandeld worden. We hebben het over de spanning tussen traditie en het verschil in rang, aan de ene kant, en respect en gelijkwaardigheid aan de andere kant. Welke persoonlijke grenzen kom je tegen en wat doe je hiermee? Wat accepteer je en wanneer gaat het te ver?

Na afloop spreekt een jongen mij aan in de wandelgangen: ‘HuRa, heeft u morgen een momentje voor me…?’ Dat zijn momenten waarop ik weet dat ik de juiste snaar heb geraakt.”

Plymouth | 3 maart 2017

“Vandaag kreeg ik bezoek van twee collega-chaplains uit Engeland en de VS. Interessant om te horen hoe zij hun werk vormgeven. Zij hebben meer aandacht voor vieringen en gebed, terwijl ik juist merk dat het in de praktijk vooral om individuele gesprekken draait. Mijn Amerikaanse collega, bijvoorbeeld, spreekt 1 of 2 keer per dag een gebed uit over de scheepsomroep. De familie thuis krijgt de gebeden toegestuurd, zodat zij op datzelfde moment mee kunnen bidden. Dat zegt veel over hoe belangrijk het geloof is voor de Amerikanen. Toen ik dit vertelde bij ons aan boord was de eerste reactie grappend: ‘HuRa, waag het niet om dat hier ook te doen, hè!?’ Ik heb de indruk dat bij ons aan boord voor weinigen geloof een grote rol speelt. En toch voel ik me uitgedaagd om ruimte te bieden voor verdieping en verbinding met elkaar en de wereld.”

Rondleiding aan boord van de destroyer USS Donald Cook.

Plymouth | 5 maart 2017

“Opwerken: de external en de internal battle; dat was het thema van de bezinningsbijeenkomst die ik vandaag hield. We waren met 7 mensen. Tijdens een oorlogsscenario, zoals we nu wekelijks beoefenen, is er sprake van een external battle (door dreiging van buitenaf) en een internal battle (door calamiteiten op het schip). Iedereen hier aan boord voert ook persoonlijk die 2 soorten strijd. External, binnen je rol, met de taken die daarbij horen. Internal, door wat er in je denk- en gevoelswereld omgaat. Lange tijd aan boord zijn betekent ook offers brengen: Wat laat je thuis achter? Wie of wat mis je? Wat motiveert jou om iedere dag opnieuw je taken op te pakken? Vooral het moment van rust blijkt voor de aanwezigen zeer welkom. Even stilstaan in de drukte van deze opwerkperiode, om met nieuwe energie de week weer in te gaan. Mooi om dit te kunnen faciliteren en vanaf nu vaste prik op de zondag!”