Explosievenspeurhonden gaan los in Dolfinarium

Niets is voor een explosievenspeurhond boeiender dan snuffelen aan het zeeleven in Dolfinarium Harderwijk. De prikkels die dat oplevert, laat zelfs de doorgewinterde kwispelaar niet onberoerd. “De mogelijkheden voor afleiding zijn hier legio”, begint oefenleider sergeant-majoor Jan-Willem Jonk. “Hond en geleider schotelen we verrassingen voor waar beiden zich overheen moeten zetten.” 

In het Dolfinarium kunnen de honden ongestoord speuren.

De oefendag die door hondensectie Gilze-Rijen wordt gehouden, staat open voor alle krijgsmachtdelen. Maar ook de politie en de Belgische luchtmacht zijn van harte welkom. 10 geleiders komen op het evenement af. Hoofd hondensectie Jonk snapt die belangstelling wel. Voor een hond is het Dolfinarium één grote verzameling geuren en luchten. Kunnen die voor een mens al overweldigend zijn, een hond ruikt tot wel 10.000 keer scherper. 

Sergeant-majoor Jan-Willem Jonk met zijn hond Chesto, een 6,5 jaar oude Hollandse herder. Laatste wapenfeit van de hond: ondersteuning bij recente verplaatsingen van het Amerikaanse leger via vliegbasis Eindhoven.

Jonk vertelt dat niet-alledaagse geuren en omstandigheden bij de hond afwijkende gedragingen kunnen veroorzaken. “Voor de begeleider is het belangrijk te weten hoe de hond reageert. Explosievenspeurhonden van Defensie moeten wereldwijd inzetbaar zijn. Een stinkende machinefabriek in een stoffig crisisgebied of de verblijven van zeeleeuw en walrus horen er allemaal bij. Doordat het park in de wintermaanden voor publiek gesloten is, mogen we hier vrijwel ongelimiteerd speuren.”

Speurhond in zijn element én met beloning: zijn speelbal.

Bijten

Om te zien hoe de dieren op afleiding reageren, speuren alle honden na elkaar nabij aquarium ‘Onder Odiezee’, het verblijf van de witte dolfijnen. De zogenoemde tuimelaars doen er alles aan de aandacht van hun nieuwe speelvriendjes te trekken. Wat grappige situaties oplevert. De honden drentelen gespannen rond, terwijl de reusachtige dolfijnen vanachter glas in hun staart proberen te bijten. Simultaan mee wiegen op de bewegingen van een hondenstaart doen ze ook. “De ene hond is gevoeliger voor aandacht dan de andere”, vertelt medeorganisator sergeant 1 Michel van Guluck. De dolfijnen vragen om aandacht, maar rasspeurder Xavi met geleider sergeant Patrick (KL) geeft geen krimp. Althans zo lijkt het.

Speurhond Xavi in actie. Hij gunt de tuimelaar geen blik waardig en speurt ongestoord verder.

Opwinding

Van Guluck weet wel beter. Xavi zoekt zorgvuldig, maar iets te gehaast. “Hij krijgt veel prikkels, maar kan het nog even niet plaatsen. Hij is duidelijk iets te snel aan het speuren.” Van Guluck stelt voor dat zonder hulp van geleider Patrick te doen. Dat werkt. Zonder omhaal vindt de driejarige reu 4 pakketjes springstof, verstopt in een hoog hangende televisie. “Goed gedaan”, roept Patrick. Zijn hond krijgt een knuffel, een aai over zijn bol en hij mag even met zijn o zo begeerde balletje spelen, de aanjager van zijn buitdrift.

Overgevoelig

Hoe heftig een hond op zijn omgeving kan reageren, weet veiligheidscoördinator bij het Dolfinarium Gertjan Foppen als geen ander. Een particuliere beveiligingshond raakte onlangs nabij het verblijf van orka Morgan zo van slag dat hij een halve dag stil in een hoekje zat. “Het waren de tonen die de orka uitstootte”, verklaart Foppen. “Voor een mens zijn die niet te horen, maar sommige honden blijken er overgevoelig voor. Afleiding heeft vele gedaantes.”

Korporaal 1 Jasper met Lady, een mooie, nieuwsgierige Duitse herder. Lady is een overwatch search dog. Ze is inmiddels 4, maar volgens Jasper nog altijd een puppy. “Met deze hond verveel je je nooit.”

Tekst: André Twigt
Foto's: Jarno Kraayvanger