Werkpaard wordt strijdros

Real Thaw vingeroefening voor verbrede inzet C-130

Ladingen en parachutisten droppen, tactisch vliegen in grote internationale verbanden, bij dag en bij nacht. De oefening Real Thaw nabij Beja in Portugal was een buitenkans voor de C-130 gemeenschap van het 336 Squadron en hun landmachtcollega’s. 

Base Aérea No.11 lijkt het decor van een familiereünie voor transporttoestellen. De C-130 Hercules-tak is met 1 Belgische, 1 Nederlandse, 1 Portugese en 2 Amerikaanse kisten goed vertegenwoordigd. Een duo P-3C Orion maritieme patrouillevliegtuigen, een Amerikaanse MV-22 Osprey en maar liefst 2 E-3A AWACS-radarvliegtuigen figureren als exotische ooms.

Specialisme

Zelfs de broederlijke handdruk lijkt afgesproken werk in Beja. Majoor Igor de Fretes is als ground liaison officer (GLO) van het 336 Squadron vliegende keep tussen de verschillende eenheden van de oefening. Zijn handen zijn dik ondergepend. Tijden, plaatsen. Zijn mobiel staat niet stil. Begrijpelijk, want de verschillende eenheden proberen de 3 vluchten per dag zo optimaal mogelijk te benutten. Portugese para’s springen uit de Nederlandse C-130, een Amerikaanse variant gooit Nederlandse JPADS-ladingen (een zelfsturend valscherm) en Nederlandse Pathfinders van de landmacht praten Belgische en Portugese transportkisten naar een dropzone. 

“Wij doen gemiddeld 4 drops per week, zowel CDS-ladingen, para’s als heavy equipment”, geeft de Belgische adjudant Jurgen Philips aan. Hij boogt op 11 jaar ervaring bij de Ravitaillement par Air, het Belgische luchtbevoorradingspeloton. “Airdrop is een specialisme op zich. Je kennis hierin verruimen is een kwestie van veel doen én samenwerken met verschillende mensen.”

“Hier komt alles samen: luchttransport, fighters, pathfinders, riggers en para’s”, vertelt De Fretes. “Alle specialisten binnen 11 AMB (11 Air Manoeuvre Brigade, het samenwerkingsverband tussen 11 Luchtmobiele Brigade en het 336 Squadron, red.) kunnen hier hun ding doen.”

Mindset

En daartoe zijn ze ook vastbesloten, stelt detachementscommandant majoor François. “In 2018 moeten we als 336 Squadron een special operations air task unit leveren. Daarom zijn we nu volop in ontwikkeling, samen met de verschillende faciliterende landmachteenheden.”

“We gebruikten de Hercules niet meer alleen voor regulier transport”, legt François uit. “De laatste 2 jaar verbreden we onze taken en diepen we onze transportcapaciteit steeds verder uit, met name op gebied van airdrop van materiaal. Dat is in essentie waarvoor de Hercules is ontworpen.” Dat doen ze samen met de andere specialisten van 11 AMB. Riggers van 11 Bevoorradingscompagnie stellen dagelijks airdrop-ladingen samen. De Defensie Paraschool levert eigen para’s en prepareert de JPADS autonome valschermsystemen. De pathfinders zetten dropzones en dirt strips uit op de oefenterreinen.

“De vraag naar tactisch luchttransport groeit”, zegt de detco. “NAVO-breed is het schaars. Die operationele behoefte vullen we graag in. Maar dat vergt wel ervaring én een operationele mindset. Als crew moet je altijd scherp zijn. Je vliegt onder dreiging, low level, ook bij nacht. Dat vraagt om next level tactisch inzicht en getraindheid van crews.”

Overweldigend

Real Thaw biedt in dat opzicht genoeg mogelijkheden. De C-130 crews voeren niet alleen solo airdrops en paradrops uit, maar vliegen ook in grotere verbanden met andere kisten, helikopters en jachtvliegtuigen. “Dit soort complexe tactische missies is erg belangrijk”, vindt kapitein João, een Portugese F-16 vlieger. “Tijdens mijn eerste vlucht in zo’n COMAO (combined air operation, red.) voelde ik me de allerslechtste piloot in de hele wereld: het was echt overweldigend. Van iedere gemeenschappelijke debriefing leer je gelukkig ontzettend veel.”

Vanaf de grond krijgen de vliegers ondersteuning van onder andere een 6-koppig fire support team van 2 Marine Combat Group. “Dit was een mooie kans”, concludeert kapitein der mariniers Koen. “We hebben onze inzet via een static line-sprong kunnen oefenen én 2 keer een aardig scenario kunnen draaien met de Portugese F-16’s.” Dat beaamt João: “Soms duurt het een paar minuten voordat we situational awareness hebben. Maar nu was het alsof hij bij mij in de cockpit zat.”

Spanningsveld

Middenin de oefening is er één struikelblok voor het Nederlandse detachement. ‘Den Haag’ roept hun C-130 weg voor een missie naar Irak. “Vervelend voor ons, maar ook dat hoort erbij”, zegt François. “Als 336 Squadron hebben we gewoon te maken met de wet van de kleine getallen.” De eenheid telt 4 C-130’s, maar de 3 andere kisten kunnen wegens onvoorzien onderhoud niet á la minute invallen. Dus staan de C-130 crews noodgedwongen enkele dagen aan de grond, wachtend op het vervangend toestel uit Nederland.

336 Squadron moet reguliere luchttransportcapaciteit leveren, maar ook trainen voor toekomstige inzetten. “Dat is een spanningsveld”, zegt de detco. “We hebben kostbare dagen verloren. Tijd waarin mensen hadden kunnen trainen, ervaren en voelen. Dat is een verlies dat we maar lastig kunnen herstellen dit jaar.”

Tekst: Ingmar Kooman
Foto’s: sergeant-majoor Sjoerd Hilckmann
Video en montage: sergeant-majoor Peter van Bastelaar