Samenspel op zee

Cougars bij Emerald Move

Een aanname-eis is het nog net niet, maar helikoptercrewleden kunnen tegenwoordig eigenlijk niet meer zonder zeebenen. Bij operaties vanuit zee zijn helikopters bijna net zo vanzelfsprekend als de mariniers en hun landingsvaartuigen. De Cougars kregen tijdens de amfibische oefening Emerald Move dan ook de nodige speeltijd.

“Tegenwoordig bestormen we de stranden niet meer met 10.000 man”, legt detachementscommandant majoor William uit. “Dat doen we nu op veel kleinere schaal. Ons optreden tijdens Emerald Move valt zo op veel punten samen met de werkwijze met de Luchtmobiele Brigade”, vertelt hij. “De grote troepenmacht maakt nu alleen niet over land, maar over zee aansluiting met de vooruitgeschoven eenheid.”

Lees voor Luchtmobiele Brigade dus Korps Mariniers? Nee, het ligt iets ingewikkelder dan dat, legt de detco uit. Een generatie lang opereerde de Lynx vanaf Nederlandse helidekken. Het maritieme werkpaardje van toen had een heel andere taak dan de Cougar nu en de NH90 straks. “Als boordhelikopter was de Lynx vooral de ogen en oren van het schip. Geen echt transporttoestel zoals de Cougar. Voor onze klanten, de mariniers, is het samenwerken met helikopters dan ook relatief nieuw.”

Alleskunner

Planningstechnisch is het amfibisch optreden een broodje speciaal. “Het is een compleet samenspel. Operaties moet je altijd met andere eenheden afstemmen: het schip, de landingsvaartuigen, de mariniers”, somt de vlieger op. De Rotterdam heeft immers zijn eigen vaaropdracht binnen het 9 schepen tellende vlootverband. Even koers wijzigen zodat de helikopter makkelijk kan vertrekken of landen, is er niet zomaar bij. 

De alleskunner van 300 Squadron bewijst zijn waarde nog maar eens als de weersomstandigheden omslaan. “Door de harde wind en de ruige zee was het te slecht om de troepen met de landingsvaartuigen terug te halen naar de Rotterdam”, schetst William. “In 2 uur tijd hebben we met 2 Cougars 100 man terug aan boord gebracht. De mariniers zagen toen zeker wel in dat zo’n helikopter veelzijdig, flexibel en onder veel omstandigheden ingezet kan worden.”

Mediterrane reuzen

In het vlootverband varen ook 3 helikoptercarriers: de Italiaanse ITS Cavour, de Franse Mistral en de Spaanse Juan Carlos. Daar ‘oplanden’ was een bijzondere ervaring, vond de vlieger. “Machtig mooi. Tientallen mensen in gekleurde hesjes op het helidek. Ieder heeft zijn eigen taak, in één gestructureerd geheel.” 

Kunnen de Nederlandse schepen 1 of hooguit 2 dekoperaties afhandelen, op de mediterrane reuzen is het soms dringen, vertelt William. “Kleine en grote helikopters, Harriers: soms waren we met 6, 7 kisten tegelijkertijd bezig boven het dek.”
De ervaring met de Nederlandse vloot betaalt zich uit, weet de detco. “Een carrier ligt door zijn grootte veel stabieler. Dus als je op een relatief klein schip als de Rotterdam kunt landen, dan kun je het ook op een carrier.”

Maritieme vakgenoten

De Cougars maken niet alleen kennis met de carriers. Ze opereren ook met hun maritieme vakgenoten. “We vlogen in verbanden met Franse Puma’s, Italiaanse NH90’s en Spaanse Sea Kings, onder Spaanse leiding”, somt de detco op. Voor de Spanjaarden is het een extra waardevolle ervaring. “Het Spaanse leger vliegt ook met Cougars en ze overwegen om die maritiem in te zetten. Zij waren natuurlijk erg geïnteresseerd in onze bevindingen.” 

Extra vlieguren kan de Italiaanse oefenstaf nog wel gebruiken, geeft de Cougar-chef aan. “Het verliep allemaal wat stroef. Je merkte dat ze dit soort grootschalige optreden al een aantal jaar niet meer hadden beoefend. Voor de Italianen maakt een geslaagde VIP-dag een geslaagde oefening. Daar kijken wij in Nederland toch anders tegenaan.” De eindoefening compenseert daarentegen veel, concludeert William. “Daar hebben we veel uit weten te halen. De troepenlanding op het strand in combinatie met invliegen van eenheden die strategische posities innamen was een amfibische snelkookpan.”

Roofdieren op zee? Kijk hier hoe de Cougars zich tijdens Emerald Move gedroegen.

Tekst: Ingmar Kooman
Foto’s: sergeant-majoor Eva Klijn
Video: Paris Hidden
Montage: Karel Polak