06

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 04-2016

‘Frisian Flag in je rugzak hebben’

Essentiële training voor echte inzet Irak en Syrië

Scroll naar beneden voor de 5 clips!

Met 50 gevechtsvliegtuigen 2 keer per dag de lucht in voor het oefenen van grote en complexe missies. Zo’n 100 vliegers waren daarvoor de eerste 2 weken van april op Leeuwarden. Deelnemers uit 8 landen raakten daar zoveel mogelijk op elkaar ingespeeld om voorbereid te zijn op echte inzet. Voor diverse luchtmachten waaronder de KLu is dat al dagelijkse praktijk boven Irak en Oost-Syrië. Om die reden is de oefening Frisian Flag niet alleen nuttig, maar vooral noodzakelijk. 

Frisian Flag Supervisor Remco: “Het feit dat we dit al 20 jaar doen geeft aan dat we een heel goed concept hebben neergezet. En voor Europa is het uniek dat wij dit als Nederland kunnen organiseren.”

De oefendoelen worden voorafgaand aan de oefening naar de deelnemers toegestuurd. Het versterken van de internationale banden en leiding geven aan large force ‘employments’ zijn er daar enkele van. “Ben je nog nooit op Frisian Flag geweest, dan is zo’n grote oefening wel even wennen”geeft Supervisor kapitein Remco aan. “Om te zorgen dat alle neuzen dezelfde kant uit staan, beginnen we zondagmiddag voor de eerste vliegdag met de inbrief. De air boss zet dan uiteen wat er allemaal gaat gebeuren in de missie van de volgende dag.” Kijk in de clip hoe de air boss uitlegt “hoe je een composite air operation leidt van 50 vliegtuigen”.

‘Wat wij simuleren is de eerste 2 weken van een conflict in het hoogste geweldsspectrum’

Voor nieuwelingen is het wennen aan de 12-uurs cycle die Frisian Flag hanteert. Remco: “Wij hebben daarvoor bewust gekozen. Bij ons vliegen de vliegers daarom iedere dag, in de ochtend of de middag. Bij bijvoorbeeld Red Flag 1 keer per 2 dagen. De Amerikaanse F-15 vliegers vinden onze aanpak super en geven aan dit vooral niet te veranderen. Zo maakt iedere vlieger tijdens de oefening 10 missies; in 2 weken dus maximale training.”

Hoe verliep Frisian Flag dan? “Super. Fantastisch. Ik kan het niet anders zeggen.” Kijk hieronder hoe Remco als mission commander Frisian Flag ervoer, of zoals hij het zegt: “tegen het eind van de oefening denken de meesten, hadden we nóg maar 2 weken langer om te vliegen.”

‘Elk land heeft z’n eigen tactieken – die lijken wel op elkaar maar verschillen in nuances’

Ook qua weer verloopt Frisian Flag boven verwachting. Remco: “Als het slechter was, vlogen we back up-missies. Trainingswaarde wordt dan anders, niet kleiner. De packages, de groepen vliegtuigen wel.” Bij back up-missies kan iedereen vliegen, alleen mijden ze dan bijvoorbeeld het Duitse luchtruim waar bij bewolking andere regels gelden. Dan vinden de missies alleen plaats in Dutch controlled airspace. Dat gebeurt zoals iedere missie vanuit het Air Operations Control Station Nieuw Milligen, het luchtgevechtsleidingsstation op de Veluwe. Maar ook vanuit de E-3 AWACS. Kijk in onderstaande clip hoe de Nederlandse Tactical Director majoor Hans vanuit dit vliegende radarstation een “gods eye view” heeft op het luchtgevecht.

‘Wij voorzien de vliegers van alle informatie die ze nodig hebben om hun opdracht te kunnen uitvoeren’

Frisian Flag is dus voor heel Leeuwarden en een flink deel van de luchtmacht daarbuiten, 2 weken lang de hoogste prioriteit. Ook voor personeel op de verkeerstoren. Om goed voorbereid te zijn en de puntjes op de i te zetten, gaan luchtverkeerleiders van tevoren naar de torensimulator, eveneens op Nieuw Milligen. Teamwork en coördinatie, daar draait het om op hét uitzichtpunt van de vliegbasis tussen de air controller en de groundcontroller. Kijk hieronder naar laatstgenoemde die het tijdens Frisian Flag ook “soms echt even smoordruk” heeft.

‘Het komt niet vaak voor dat wij in drie kwartier 50 vliegtuigen de lucht insturen’

“Twee weken Frisian Flag gaat je niet in je koude kleren zitten”, geeft Remco aan. Vooral grote composite air operations op hoog niveau oefenen met internationale partners zoals hier trainen, voeren we dagelijks uit boven Irak en Syrië. Het is dus goed om een oefening als Frisian Flag in je rugzak te hebben.” Dat geldt niet alleen voor de vliegers. Iedereen heeft het hoogste niveau van alertheid, zo ook een crew chief: “Wel leuk hoor, die druk erop, zorgen dat de missie altijd door kan gaan.” Kijk in de clip naar wat zijn hoogste doel is: “zorgen dat het vliegtuig take off gaat.”

‘De crew chief is de ogen van de vlieger aan de buitenkant van het vliegtuig’

Frisian Flag is volgens Remco goed en rustig verlopen. “We hebben alles dan ook goed voorbereid, maar je bent er meer dan een jaar mee bezig. Voor de editie van 2017 zijn we al gestart. Het scenario is al bedacht en de uitnodigingen voor deelnemers die daarbij passen zijn de deur al uit. Het feit dat we dit al 20 jaar doen met alleen maar meer positieve reacties, geeft aan dat we een heel goed concept hebben neergezet. En voor Europa is het uniek dat wij dit als Nederland kunnen organiseren.”

Foto onder: Bijzondere beschildering van 9 sterren op de staart van deze Mirage 2000. Ze herinneren aan de 9 Franse doden door een crash van een Griekse F-16 op 26 januari 2015 op de Spaanse vliegbasis Albacete.

Video: Sergeanten Henry Westendorp en Ruud Mol
Regie: André Eilander
Foto’s: Evert-Jan Daniels
Tekst: Arno Marchand