Tekst kapitein Henny de Boer
Foto diversen

Eerste Live Firing eXercise probleemloos verlopen

Afgelopen zomer heeft de eerste Live Firing eXercise (LFX) plaatsgevonden met de PULS, het nieuwe Precise and Universal Launching System van de Koninklijke Landmacht. De schietoefening en test met het gloednieuwe raketartilleriesysteem op de Afsluitdijk vormde een belangrijke stap in het aanschafproces. Hoe staat het project er momenteel voor? Projectmanager luitenant-kolonel Roeland van de Directie Projecten van het Commando Materieel en IT (COMMIT) geeft een update.

Nog even kort: vanwaar deze aankoop?
“De PULS is een raketartilleriesysteem dat COMMIT in 2023 namens Defensie heeft aangeschaft. Met deze aankoop springen we in het gat dat zijn voorganger, de M270 MLRS, achterliet bij de uitfasering in 2004. De PULS is natuurlijk een modernere variant dan de M270 MLRS, met een langere dracht en hogere precisie. Met het nieuwe aanvalswapen kunnen hoogwaardige doelwitten geraakt worden die dieper in vijandig gebied liggen, zoals commandoposten, logistieke punten, radar- en luchtverdedigingssystemen. Het geavanceerde raketartilleriesysteem is een aanvulling op bestaande vuursteuncapaciteiten: mortieren en pantserhouwitsers.”

Op de Afsluitdijk wordt een raket afgevuurd om te testen of het systeem veilig is en werkt zoals bedoeld.
Op de Afsluitdijk zijn in juli zestien raketten afgevuurd om te testen of het systeem veilig is en werkt zoals bedoeld.
Prototype van de definitieve PULS, die nu nog bij de fabrikant staat.
Prototype van de definitieve PULS, die nu nog bij de fabrikant staat. De definitieve systemen stromen in 2026 gefaseerd binnen.

‘Aanzienlijke versterking van de Nederlandse vuurkracht’

Wat gebeurde er op de Afsluitdijk?

“Op de Afsluitdijk zijn in juli zestien raketten afgevuurd in twee dagen tijd. De lancering op de Breezanddijk was zowel een mijlpaal voor de landmacht als voor COMMIT. Het was namelijk de allereerste schietoefening van het vuursteuncommando met het nieuwe raketartilleriesysteem, waarbij de artilleristen hun procedures daadwerkelijk in praktijk konden brengen. Het vuursteuncommando heeft een heleboel zaken geleerd die zij weer in hun opleiding en training kunnen gebruiken.

Voor COMMIT was het een mogelijkheid om de munitie te valideren. Het Kenniscentrum Wapensystemen en Munitie (KCW&M) van het Defensie Munitiebedrijf van COMMIT heeft veel technische gegevens verzameld, bijvoorbeeld over de vlucht van de missiles en de inslag, om te controleren of alles aan onze eisen voldoet.
Deze allereerste Live Firing eXercise (LFX) vormde een soort startpunt. Als alles goed zou gaan, dan kunnen we later dit jaar op een schietbaan in Duitsland schieten. We zijn de gegevens nog aan het analyseren, maar er zijn hele goede resultaten geboekt. Het is allemaal probleemloos verlopen.

Ik was er zelf een dagdeel bij om beeld en geluid bij de PULS te krijgen. Het is een indrukwekkend systeem. Ik ben geen artillerist van origine, dus ik had dit nog nooit live gezien.”

Bekijk hier de video over de Live Firing eXercise met de PULS:

Hoe belangrijk is deze aanschaf?

“De landmacht heeft al eerder aangegeven dat dit een heel belangrijk project is gezien de ontwikkelingen in Oekraïne. In het kader van Hoofdtaak 1 (het grondgebied van Nederland en bondgenoten verdedigen) is dit grondgebonden langeafstandswapen een uiterst belangrijke capaciteit om aan ons arsenaal toe te voegen.
Als COMMIT zijn wij erin geslaagd om in relatief korte tijd na het uitspreken van de behoefte over te gaan tot aanschaf. Binnen enkele jaren is dat gerealiseerd. Dat is best snel voor zo’n omvangrijk project van enkele honderden miljoenen euro’s.”

De landmacht heeft straks (120 mm) mortieren voor de korte afstand, de Pantserhouwitser voor middellange afstand (tot 50 km) en de PULS voor de lange afstand.
De landmacht heeft straks (120 mm-) mortieren voor de korte afstand, de Pantserhouwitser voor middellange afstand (tot 50 km) en de PULS voor de lange afstand. Het nieuwe systeem is een aanzienlijke versterking van de Nederlandse vuurkracht, die zowel nodig is voor afschrikking als voor forse slagkracht in het gevecht.

‘Het is een indrukwekkend systeem’

Welke munitie kopen we erbij?

“Het leeuwendeel van de munitie bestaat uit EXTRA-raketten van 306 mm, een standaard munitietype van de leverancier. Dat zijn geleide raketten met een effectieve dracht tot ongeveer 150 kilometer. Ook kopen we alvast een aantal Predator Hawk-raketten (370 mm), die inzetbaar zijn tot circa 300 kilometer. Die laatstgenoemde raketten testen we alvast met het oog op mogelijke aankoop in de toekomst. Verder hebben we trainingsmunitie besteld voor schietoefeningen.
Elke lanceerinrichting telt twee canisters. Eén canister kan achttien trainingsraketten tegelijk bevatten, dus maximaal 36 per lanceerinrichting. Wat betreft de aantallen van de EXTRA en de Predator Hawk: respectievelijk vier en twee per pod, wat neerkomt op acht en vier per PULS.”

De landmacht heeft straks (120 mm) mortieren voor de korte afstand, de Pantserhouwitser voor middellange afstand (tot 50 km) en de PULS voor de lange afstand.
Elke lanceerinrichting telt twee canisters of pods.

Enkele specificaties:

  • Binnen 30 seconden vuurgereed
  • Zeer nauwkeurig (circa 10 meter)
  • Modulair systeem: past op meerdere voertuigen
  • Integratie mogelijk met diverse Command & Control-systemen
  • Combinatie mogelijk met meerdere soorten munitie
  • Uniek aanvalswapen tegen onder meer artillerie- en luchtafweerposities, en bevoorradings- en lichte pantservoertuigen
  • 24/7 onder alle weersomstandigheden inzetbaar
  • Grote impact op het doel
  • Geautomatiseerd lanceersysteem, dat automatisch richt op basis van de gegevens van de vuuropdracht.
De overeenkomst werd in 2023 gesloten in het Nationaal Militair Museum.
De overeenkomst werd in 2023 gesloten in het Nationaal Militair Museum.

Wat is de huidige stand van zaken van het project?

“Dit project kent drie fases: (1) de levering van de eerste vier interim-exemplaren voor Oefenen en Trainen, (2) de levering van de twintig definitieve exemplaren en (3) de langere termijn. De eerste fase is afgerond: het Vuursteun Commando heeft de vier stuks voor Opleiden en Trainen ontvangen. Momenteel zijn we druk met fase twee, het voorbereiden van de instroom van de twintig definitieve (Full Operational Capable (FOC)-) exemplaren. Dat betekent veel testen en analyseren. De twintig FOC-systemen worden volgend jaar geleverd.

Ook kijken we alvast vooruit naar de doorontwikkeling. De fabrikant is van plan om een joint venture te sluiten met een Duitse firma, KNDS. Dit heeft als doel een Europese variant te ontwikkelen en produceren met het oog op NAVO-interoperabiliteit en Europese zelfstandigheid. Deze variant wordt EuroPULS genoemd of MARS 3. Als Nederland zouden we er ook baat bij hebben als het systeem dichterbij huis wordt geproduceerd, onder meer vanwege de instandhouding.”

De landmacht heeft op 1 juli 2025 de 11e Afdeling Rijdende Artillerie heropgericht, ook wel de ‘Gele Rijders’ genoemd.
De landmacht heeft op 1 juli 2025 de 11e Afdeling Rijdende Artillerie heropgericht, ook wel de ‘Gele Rijders’ genoemd. Deze moderne vuursteuneenheid combineert pantserhouwitsers, raketartillerie, sensoren en drones. Deze artillerieafdeling werd in 2013 wegbezuinigd.

‘Definitieve systemen stromen in 2026 binnen’

Wat is het verschil tussen de reeds geleverde 4 stuks en de 20 van volgend jaar?

“De vier interim-PULS’en voor opleiding en training die al zijn geleverd, zijn geïntegreerd met een Tsjechisch Tatra-vrachtwagenchassis. Die configuratie konden we ‘van de plank’ afnemen, een pluspunt in verband met snelle ingebruikname. Deze vier stuks zijn al volop in gebruik door het personeel van de nieuw opgerichte batterij voor Opleiden en Trainen (O&T). 

De definitieve exemplaren worden geïntegreerd met onze eigen Scania Gryphus-voertuigen. Ook worden de lanceerinrichtingen hiervan gekoppeld aan onze eigen Command & Control-systemen, dus de verbindingen worden hiervoor nog aangepast. Verder moet de definitieve variant nog aan extra eisen voldoen op het gebied van Nederlandse wet- en regelgeving, bijvoorbeeld als het gaat om veiligheid, milieu en Arbo. Op de FOC-variant wordt tevens een auto-laad-kraan geïntegreerd zodat de PULS zelf in staat is om de munitie te beladen.

Voor al deze zaken moet de fabrikant een langer ontwerpproces doorlopen. De komende periode volgt een uitgebreid testtraject om te kijken of de PULS aan alle eisen voldoet. In een optimistische planning – de happy flow - wordt de eerste serie van acht exemplaren aan het einde van het tweede kwartaal van 2026 geleverd en de overige twaalf volgen aan het eind van het derde kwartaal. Maar het kan dus zijn dat er zich nog bijzonderheden voordoen in dit arbeidsintensieve proces die de leverdatum naar achteren schuiven.”

De landmacht beschikte in de jaren 90 al over een (Amerikaans) raketsysteem, de M270 MLRS. In 2004 faseerde de MLRS uit.
De landmacht beschikte in de jaren 90 al over een (Amerikaans) raketsysteem, de M270 MLRS. In 2004 faseerde de MLRS uit.

Hoe ziet het huidige contract eruit?

“Het huidige leveringscontract omvat zoals gezegd 20 PULS-systemen: 16 operationele systemen (8 per afdeling) en vier systemen voor Opleiden en Trainen (O&T) en als algemene reserve. Daarnaast is voor Opleiden en Trainen een simulator aangeschaft voor de Vuursteunschool. Ook maakt munitie deel uit van het contract, inclusief aanvullingen op flatracks voor het opvoeren ervan. Daarnaast zijn onder meer reservedelen, gereedschappen en documentatie bijgesloten. Tenslotte voeren we momenteel gesprekken over een instandhoudingscontract.”

Welke andere landen zijn eveneens in bezit van de PULS?

“De fabrikant heeft 3 Europese landen gecontracteerd: Denemarken, Spanje en Duitsland. Met deze landen zijn we al een samenwerkingsverband gestart voor de instandhouding en de doorontwikkeling naar een Europese variant. Nederland speelt een cruciale rol in deze samenwerking. Zo heeft Duitsland vijf systemen aangeschaft op ons contract en nemen wij het voortouw in het testen en valideren van de munitie. Inmiddels hebben meerdere landen interesse getoond in EuroPULS. Dus als de joint venture eenmaal is gerealiseerd, volgen waarschijnlijk meer landen.”