04

Dit artikel hoort bij: Materieelgezien 01

Mijn materieel: Pantserhouwitser 2000NL

Tekst Evert Brouwer
Foto Sergeant-majoor Barend Westerveld

Duizenden burgermedewerkers en militairen bij het Commando Materieel en IT zetten zich dagelijks in om het best mogelijke materieel en de beste IT voor onze militairen binnen te halen. Eenmaal overgedragen aan de militair in het veld wordt het dagelijks gereedschap. In de rubriek Mijn Materieel vertellen zij over hun materieel en IT-middelen. In deze editie: de Pantserhouwitser 2000NL. Het zwaarste geschut dat de landstrijdkrachten kunnen inzetten.

De Pantserhouwitser 2000NL is geleverd tussen 2004 en 2009 en heeft de M109-houwitser vervangen. De zelfrijdende houwitser is ontworpen, ontwikkeld en geproduceerd door het Duitse Krauss-Maffei Wegmann (KMW), samen met Rheinmetall Defence.

De PzH2000NL kan in slechts 1,5 minuut een fire mission (schietopdracht) met meerdere schoten uitvoeren met 155 millimeter granaten. Dit is inclusief opstellen en vertrekken. Vooral dat laatste is belangrijk, omdat er heel snel een reactie kan komen van de vijand. Een boordcomputer met speciale vuursteunsoftware, die snel schietopdrachten berekent, en het navigatiesysteem zorgen voor de razendsnelle operaties.

Modernisering

Defensie gaat de komende jaren Pantserhouwitsers ingrijpend moderniseren. Een zogenoemde midlife update (MLU) garandeert de inzetbaarheid tot minstens 2040. “Vooral de communicatieapparatuur moet nodig worden gemoderniseerd”, vindt stukscommandant wachtmeester Emre.

De belangrijkste vernieuwing betreft dan ook de elektronica. Die wordt veiliger, krachtiger en beter in staat om op toekomstige innovaties aan te sluiten. Daarnaast krijgt het wapensysteem een nieuw klimaatsysteem (ventilatie, koeling, verwarming), nieuwe energievoorziening en nieuwe (nacht)zichtapparatuur voor de chauffeur. Verder krijgen de (dak)bepantsering en het munitielaadsysteem aanpassingen. Die zijn ook nodig omdat steeds meer onderdelen niet meer verkrijgbaar zijn. Fabrikant KNDS bouwt een prototype dat in 2025 beschikbaar moet zijn voor beproeving.

Uitleg van de nummers in de afbeelding

Deze PzH is klaar voor inzet voor de Navo. De schietbuis is gecamoufleerd om reflectie en ontdekking door drones tegen te gaan.

De PzH 2000 kan worden uitgerust met extra pantser op het dak van het voertuig om de bescherming tegen zogenoemde top-attack wapens te vergroten.

De MTU 881 dieselmotor levert 1.000 pk, gekoppeld aan een Renk HSWL 284 automatische transmissie met 4 versnellingen vooruit en 2 versnellingen achteruit.

Standaarduitrusting omvat een brandwaarschuwings- en blussysteem voor het motorcompartiment en een CBRN-beschermings- en ventilatiesysteem voor het bemanningscompartiment.

Een rij van vier 76 mm rooklanceerbekers (rookbus lanceerinrichting, RBLI) is aan elke kant van het kanon aan de voorkant van de toren gemonteerd. De toren kan 360° draaien met een elevatie van +65° en een depressie van -2,5 voor het kanon.

Vier simulatoren

De upgrade betekent dat ook de simulator op de Tonnetkazerne een vervanger krijgt. Vorige week nog is het JIVC te gast geweest bij Van Halteren Technologies dat de nieuwe simulator voor de PzH gaat bouwen. Aanvankelijk zouden dat er twee zijn, inmiddels is er groen licht gegeven voor nog eens twee van die Advanced Turret Trainers.

De PzH is in meer landen in gebruik: behalve Duitsland zijn dat onder meer Griekenland, Kroatië en Litouwen. NAVO-bondgenoten Noorwegen (Zuid-Koreaanse K9 ‘Thunder’), België en Frankrijk (Franse Caesar) en Denemarken (Israëlische Atmos 2000) hebben een andere keuze gemaakt.

Na de schietserie kan de PzH zich in heel korte tijd verplaatsen om zo vijandelijk vuur te ontwijken.

De PZH-2000NL in cijfers

Voor dag- en nacht-waarneming en het afgeven van direct vuur, beschikt de stukscommandant over een PERI RTNL-80 periscoop met dag-/-nachtkijker met laser-afstandsmeter en een TN-80 periscoop met dag-/nacht-richtkijker, een panoramisch dag-/nachtvizier met een laserafstandsmeter en een dag-/nachtdirect vuurvizier. De PzH 2000 is het enige 155 mm 52 cal artilleriewapensysteem met een vuurleidingscomputer met geïntegreerde NABK (NATO Artillery Ballistic Kernel) voor autonome berekening van vuurcommando's.

* Lengte: 7,91 meter (zonder schietbuis), 11,70 meter (met schietbuis) en 12,33 meter met PGU-rek

* Breedte: 3,65 meter

* Hoogte: 3m55 meter

* Gewicht: 55.500 kilo (gevechtsklaar)

* Motor: 8-cilinder dieselmotor, 986 pk

* Bemanning: 5

* Snelheid: 62 kilometer per uur

* Bewapening: Rheinmetall 155 mm 52 cal. kanon (krombaangeschut) , 7.62mm-mitrailleur (torendak) en rookbuslanceerinrichting

“Het is best een lomp ding”, zegt wachtmeester Emre van 41 Afdeling Artillerie. “Eerst wilde ik me aanmelden als forward observer, maar bij een open dag zag ik de PzH van dichtbij: het zwaarste geschut van de KL. Fucking vet!”

Zeven maanden na zijn afronding van de Koninklijke Militaire School is hij nu commandant op zijn PzH. “Ik heb inmiddels een oefening in Duitsland en Zweden achter de rug. De eerste keer tien of twaalf bommen eruit gooien, dat is echt bruut”, meldt Emre. “Ja, dat was ook best spannend zo’n eerste keer. Dan is het binnen ook ‘bek houden en niet zeiken’. Het is serieus, hè, schieten met deze krachtpatser. Als je ook maar iets fout doet, kan dat gevaarlijk zijn. Na zo’n schietserie kom je ook wel zwetend uit het voertuig.”

Excalibur

“Hier op het Artillerieschietkamp”, gaat Emre verder, “schieten we niet verder dan een kilometer of tien, op oefenterreinen buiten Nederland is dat circa 30 kilometer. Met de geavanceerde Excalibur-munitie kun je 50 kilometer halen, maar daarvoor moet je een specifieke opleiding volgen.”

Het gaat bij het vuren met de PzH niet alleen om doelen als infanterie-eenheden of commandocentra te bestoken. “Je wilt soms de vijandelijke eenheden een terrein ontzeggen. Zorgen dat ze niet kunnen opstomen, maar ook een bepaalde richting uit dwingen, waar andere eenheden ze kunnen bestrijden.”

Op de Tonnetkazerne in ’t Harde staan de PzH’s op een rij geparkeerd voor onderhoud.
Op de Tonnetkazerne in ’t Harde staan de PzH’s op een rij geparkeerd voor onderhoud.

“Het lijkt een enorme ruimte waarin we opereren, maar dat is het niet. We wonen samen met 60 granaten en een aantal robots die onder meer voor het automatische laadsysteem zorgen. Het is geen luxe leefomgeving. En nee, we hebben ook geen koffiezetapparaat en roken en vapen mag al helemaal niet natuurlijk. Je moet gewoon oppassen dat je niet toevallig ergens tegenaan stoot, want sommige apparatuur is storingsgevoelig. Dat verschilt trouwens per PzH. Ze hebben allemaal hun eigenaardigheden. Met de een kun je ongestoord door het terrein rossen, de ander heeft bij wijze van spreken al last van een korreltje zand.” Grappend: “Daarom geef ik het voertuig voor iedere operatie een kusje.”

Uitleg van de nummers in de afbeelding

De PzH 2000 kan een maximale wegsnelheid van 60 km/u behalen met een bereik van zo’n 400 km. Het voertuig kan tot 50% helling en verticale obstakels van 1 m beklimmen, op een 25% zijhelling rijden en een greppel van maximaal 3 m oversteken.

De PzH heeft aan de zijkant diverse luiken. Die zijn onder meer voor het opbergen van zwaar gereedschap.

De groene vlag betekent dat er 155mm munitie aan boord is. Er komt een rode vlag voor als je in een fire mission zit, dus als je op dat moment gaat vuren”, vertelt wachtmeester Emre.

De stukscommandant overziet alles bovenluiks.

De schutter 7.62mm-mitrailleur houdt vanaf het torendak de omgeving in de gaten.

Een Pantserhouwitser vuurt, de granaat verlaat net de schietbuis.