Tekst kapitein Arthur van Beveren
Foto Mediacentrum Defensie
CV90 kan weer 15 jaar mee
“De vernieuwde CV90 is een ongeëvenaard voertuig.” Dat zei Directeur Projecten bij het Commando Materieel & IT commodore Harold Boekholt bij de presentatie van de eerste CV90MLU.
“Het stelt onze mensen in het veld in staat hun mannetje te staan”, zei Boekholt. “Dat is voor onze huidige opdracht en missie van het allergrootste belang. Met al deze verbeteringen creëren we een hoger operationeel tempo waarmee we de vijand kunnen domineren. Nu en in de toekomst.”
Verbeterde bescherming, verbeterde leidbaarheid en meer vuurkracht. Dat zijn drie van de belangrijkste upgradesaan de CV90. Dankzij de midlife upgrade (MLU) blijven de in totaal 122 voertuigen nog tot 2039 operationeel. Vanaf november kan de landmacht ook de eerste vernieuwde CV90’s inzetten.
De CV90 is onder meer voorzien van een nieuwe toren op het chassis, met daarin toekomstbestendige IT-infrastructuur en waarnemingsmiddelen. Geleide antitankraketten versterken de vuurkracht. Ook is het voertuig dankzij een actief beschermingssysteem beter bestand tegen bijvoorbeeld inkomende projectielen.
Bij de MLU hebben de Zweedse fabrikant BAE Systems Hägglunds en de Nederlandse firma Van Halteren Technologies in Bunschoten-Spakenburg de krachten gebundeld. Met de uitrol van het eerste vernieuwde voertuig is het project zeker niet afgerond. De bedoeling is dat de overige vernieuwde CV90’s de komende jaren binnen blijven stromen. De laatste moet begin 2027 operationeel gereed zijn.
Meer vuurkracht
Er is meer nieuws rond de CV90. COMMIT schaft namens Defensie nieuwe 120mm-mortieren aan voor deze infanteriegevechtsvoertuigen.
De gemechaniseerde eenheden van de landmacht maken nu nog gebruik van losse 81mm-mortieren op de Fennek. Deze zijn echter vooral effectief op korte afstand.
De 120mm-mortieren hebben een groter bereik (zeven tot twaalf kilometer tegenover zes kilometer) en een hogere vuursnelheid. Het gaat om systemen van de Zweedse fabrikant BAE Hägglunds; daar bekend als Mjöllnir, vernoemd naar de hamer van oppergod Thor (kijk de clip!)
De militairen zijn vanwege de bepantsering beter beschermd dan in de Fennek. En ook hoeven zij niet meer het voertuig uit voor bediening van de wapens. Daarnaast is er meer ruimte aan boord voor personen, munitie en materieel. De instroom moet in 2028 zijn afgerond. Er wordt via een apart project munitie verworven.
Defensie heeft de nieuwe aggregaten voor energievoorziening tijdens bijvoorbeeld veldoperaties.
Het gaat om zes verschillende types: van een kleine draagbare variant tot een grote versie voor op een vrachtwagen. De nieuwe aggregaten zijn zuiniger en gemakkelijker te onderhouden dan de oude modellen. Ze zijn bij alle defensieonderdelen inzetbaar.
De aggregaten zijn afkomstig van Nederlandse fabrikanten. Ze bestaan gedeeltelijk uit dezelfde onderdelen. Dat maakt de training van monteurs en het onderhoud relatief eenvoudig.
Toch is nog een zevende type aggregaat in Duitsland besteld. Dit draagbare model werkt als enige op benzine. Door een extra brandstoftank is de gebruiksduur van het apparaat eenvoudig te verlengen.
Geen Marinedagen in 2025
De Marinedagen die juli volgend jaar zouden zijn, gaan niet door. De eerstvolgende editie staat nu gepland voor 2027.
De bedoeling was de Marinedagen in Den Helder begin juli 2025 te houden. Andere activiteiten leggen echter te veel beslag op de zeemacht. Het gaat daarbij om schepen en marinierseenheden die worden ingezet voor operaties en oefeningen. Ook verwacht het krijgsmachtdeel volgend jaar rond de zomer een bijdrage te moeten leveren aan de veiligheid rond de NAVO-top in Den Haag.
Oude Chinook te zien
Sinds kort valt een oude Chinook-transporthelikopter (D-663) te bewonderen in het Nationaal Militair Museum in Soest.
Het toestel was al sinds de jaren negentig in gebruik. Defensie heeft het geschonken omdat de hele Chinook-vloot is vervangen en gemoderniseerd. De laatste machine van totaal twintig nieuwe werd in november 2022 door de Amerikaanse fabrikant Boeing opgeleverd.
Nieuwe transporthelikopter, de CH-47F MYII CAAS, heeft de taken van overgenomen. Ze zijn gehuisvest bij het Defensie Helikopter Commando op Vliegbasis Gilze-Rijen. (foto: Manolito Jaarsma)
Verder reiken
Defensie heeft begin deze maand de eerste achttien van 68 nieuwe zogenoemde verreikers in ontvangst genomen.
Deze voertuigen, met telescooparm, zijn bij alle defensieonderdelen inzetbaar om zware lasten te verplaatsen. Ze zijn vooral nuttig voor de verplaatsing van goederen in of buiten magazijnen, werkplaatsen en tijdens inzet en oefeningen.
Het gaat om veertien kleine verreikers en vier grote. De kleinere exemplaren tillen tot tweeduizend kilo, de grote hebben een draagkracht tot 3500 kilo. De verreikers kunnen ook in de hoogte tillen.
De eerste exemplaren maken deel uit van een grotere bestelling van totaal vijftig stuks, waarvan vier voertuigen naar het Caribisch gebied gaan. Twee typen verreikers zijn speciaal bestemd voor transport met gevaarlijke stoffen en voor de luchtmobiele brigade.
De marineschepen Zr.Ms. Karel Doorman, Zr.Ms. Rotterdam en Zr.Ms. Johan de Witt hebben sinds april hun eigen verreikers. Deze exemplaren voldoen aan specifieke maritieme eisen. Ze worden ingezet bij werkzaamheden aan boord van deze schepen.
Zorg om straling
Defensie heeft 231 zogenoemde zienswijzen ontvangen op basis van het ontwerpbesluit voor het radarstation Herwijnen.
De ontwerp-omgevingsvergunning lag tot en met 16 mei ter inzage. De ingediende zienswijzen worden nu meegewogen bij het definitieve besluit.
Het overgrote deel is ingediend door inwoners van Herwijnen en de directe omgeving. Ook de gemeente West Betuwe heeft er een ingediend. Veel zienswijzen draaien om de zorg over straling en de risico’s voor de gezondheid.
De zienswijzen worden op dit moment bestudeerd om te zien of ze aanleiding geven om het inpassingsplan en/of de vergunning aan te passen. Ook de eerder ingediende zienswijzen op het ontwerp rijks-inpassingsplan worden meegenomen bij het definitieve besluit.
Defensie stelt een nota van antwoord op om elke zienswijze van een reactie te kunnen voorzien. Door de veelheid van onderwerpen en de mate waarin de zienswijzen met elkaar zijn verweven, kost dat veel tijd. De nota van antwoord wordt uiteindelijk samen gepubliceerd met het definitieve rijks-inpassingsplan en de definitieve omgevingsvergunning voor het radarstation.
De komst van het zogeheten SMART L-radarstation in Herwijnen is noodzakelijk. Het stelt Defensie in staat de beveiliging van het nationale luchtruim zo snel mogelijk op het gewenste niveau te hebben. Daarvoor zijn twee radarstations nodig. Een draait momenteel al in het Friese Wier voor de dekking in het noorden. De radar in Herwijnen moet vanaf 2026 de dekking in het zuiden van het land verzorgen.
Nieuw datacenter
De commandant Commando Materieel en IT, vice-admiraal Jan Willem Hartman, heeft vorige week het Twin Datacenter officieel geopend.
“Dit datacenter is van cruciaal belang voor het informatiegestuurd optreden en de toekomstbestendigheid van onze krijgsmacht”, zei hij.
De hypermoderne IT-faciliteit in Midden-Nederland zorgt voor efficiënter en veiliger beheer van digitale gegevens. Daarmee verbetert ook de informatievoorziening tijdens operaties. Het nieuwe datacentrum maakt deel uit van het programma Grensverleggende IT (GrIT).
De nieuwe IT-faciliteit bestaat uit twee gebouwen met servers en koeling. Als een datacenter onverhoopt uitvalt, neemt de ander alle taken automatisch over. Daardoor blijft de informatievoorziening voor onder meer troepen altijd gewaarborgd.
Verder is het Twin Datacenter in staat om grote hoeveelheden data te verwerken, bijvoorbeeld van sensoren van wapensystemen. Dit geeft militairen een voorsprong op het slagveld ten opzichte van de vijand.
Plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten viceadmiraal Boudewijn Boots benadrukte dan ook het belang van de nieuwe faciliteit tijdens operaties. “Aan het front, waar iedere seconde telt, vormt data de basis. Met meer en betere data, schiet je eerder raak. Daar helpt dit centrum aan mee.”
Staatssecretaris Christophe van der Maat ging in op de verbeterde beveiliging van digitale gegevens. “Door de sterke toename van cyberdreigingen kunnen we niet op onze lauweren rusten”, zei hij. “Dankzij het programma GrIT kunnen we al onze data hier veilig opslaan, verwerken en delen.” (Foto: sergeant-majoor Aaron Zwaal)
IJmuiden in aanbouw
De bouw van het nieuwe mijnenbestrijdingsvaartuig IJmuiden is begonnen. In Roemenië is de kiel van het schip gelegd.
Als de romp klaar is, wordt het schip in Frankrijk afgebouwd. Het is de bedoeling dat de IJmuiden uiterlijk in 2030 klaar is.
Bij de kiellegging werd een munt in de romp van het vaartuig gelast. Deze traditie uit de Romeinse tijd moet het schip en haar bemanning geluk brengen.
De IJmuiden is één van de twaalf nieuwe mijnenbestrijdingsvaartuigen die de marine samen met België heeft aangeschaft. Beide landen krijgen er zes. Dit is het derde Nederlandse schip waar nu aan gebouwd wordt. De huidige mijnenbestrijders naderen het eind van de levensduur en zijn daarom toe aan vervanging.
De nieuwe mijnenjagers hebben een revolutionair ontwerp. De vaartuigen worden voorzien van moderne sensoren die mijnen kunnen detecteren. Ook is er aan boord plek voor onbemande varende en vliegende drones. Daardoor hoeven de schepen niet meer door gebieden te varen waarin mogelijk zeemijnen of andere explosieven liggen. In plaats daarvan kan de bemanning de mijnen op afstand opsporen en onschadelijk maken.
Bij de mijnenjagers is gekozen voor havenplaatsen die de schepen daadwerkelijk aandoen. Dat verbindt de IJmuiden met de inwoners van de gelijknamige stad.
Het eerste bestrijdingsvaartuig voor de Koninklijke Marine is de Vlissingen. Dit is al te water gelaten, maar nog niet operationeel. Dat gebeurt volgend jaar.
Verder met Naval
Het Franse bedrijf Naval Group bouwt definitief de vier nieuwe onderzeeboten voor de marine, als het aan de Tweede Kamer ligt.
Een motie om het definitieve besluit over te laten aan het nieuwe kabinet haalde het niet. De vervanging van de Walrusklasse-onderzeeboten is sinds 2016 onderwerp van gesprek. Staatssecretaris Christophe van der Maat reageerde dan ook opgetogen op de brede steun voor het gunningsbesluit. “Het parlementaire proces is hiermee afgerond. Ik kijk met vertrouwen uit naar het vervolg.”
Defensie gaat door met de benodigde voorbereidingen om de ondertekening van het leveringscontract met Naval Group in te plannen.
Hoofdrol Defensie bij NAVO-top
De jaarlijkse NAVO-top is op 24, 25 en 26 juni 2025 in het World Forum in Den Haag.
Het is voor het eerst dat de bijeenkomst van het bondgenootschap in Nederland wordt gehouden. Voor onder meer de veiligheid, militaire presentie en transporttaken worden tienduizend militairen en andere defensiemedewerkers ingezet.
Naar verwachting komen er ongeveer zesduizend delegatieleden naar de Hofstad, onder wie veel staatshoofden en regeringsleiders. Nog eens tweeduizend journalisten uit binnen- en buitenland komen voor verslaglegging van de top. Wat burgemeester Jan van Zanen betreft is het een grote eer dat de top in zijn stad georganiseerd wordt. “Den Haag is als internationale stad van vrede en recht de gaststad bij uitstek voor deze topconferentie.”
