COMMIT start met uitgifte nieuwe pelotonradio’s en raptors

‘Grote stap voorwaarts in het operationele domein’

De uitlevering van 8000 nieuwe radio's is een nieuwe, grote stap binnen het project Verbeterd Operationeel Soldaten Systeem (VOSS) van COMMIT. Projectmanager kolonel Art: “Het zorgt voor meer rust in de manoeuvre, meer overzicht voor de leidinggevenden en is veiliger voor de eenheden.”

VOSS is het project binnen Defensie waarbij de uitrusting van militairen op verschillende punten verbetert. Het draag- en bepakkingsysteem met ballistische bescherming was al verstrekt en nu worden de radio´s, type PNR-1000, en bijbehorende raptors uitgegeven. Alle militairen die een radio ontvangen, krijgen binnen hun eigen eenheid een training. Binnen de eenheden worden trainers hiertoe opgeleid.

Rust op de radio

Kolonel der mariniers Art is sinds twee jaar projectmanager van VOSS. “De radio’s, bedoeld voor het uitgestegen optreden, bieden extra mogelijkheden voor communicatie op pelotons- en groepsniveau. Eén van de functies is bijvoorbeeld dat 45 militairen binnen hun eigen peloton op verschillende niveaus met elkaar kunnen communiceren, in meerdere samenstellingen. Wat meer ‘rust’ in de manoeuvre geeft.”

Dat is geen overbodige luxe, vertelt Ben, sinds 2008 deelprojectleider bij VOSS. “Uit diverse proeven bleek dat zo'n 80% van radioverkeer bestond uit: 'Wat is je positie?´ en 'Ben je er al?'. Dat wil je niet.” Daar komt ook de raptor om de hoek kijken. Een kleine tablet waarop kaarten geüpload kunnen worden en waarop precies zichtbaar is waar eenheden zich bevinden. “Zo heb je als commandant goed overzicht om je actie te coördineren”, vervolgt hij. “Dat geeft weer  rust op het radiokanaal.”

Meer veiligheid

Vanuit de politiek was ‘meer veiligheid voor het uitgestegen domein’ één van de speerpunten voor de nieuwe radio’s, vertelt de kolonel. “Daarom was Blue Force Tracking op de apparaten ook een hele belangrijke eis. Via de raptor volg je op die manier je eigen mensen en weet je wie zich waar bevindt. Bovendien krijgen voertuigen op termijn ook een radio en een raptor, waardoor eenheden, eenmaal uitgestegen, altijd contact  houden. Ook wordt een koppeling gemaakt met het Battlefield Management Systeem in het voertuig. Het is een echte stap vooruit in het operationeel domein.”

“De verhoogde geluidskwaliteit zorgt bovendien voor meer veiligheid, omdat je ‘gewoon’ met elkaar kan praten en minder hoeft te schreeuwen. Minder geluid betekent dat je een manoeuvre rustiger kan uitvoeren. Daarbij heb je dankzij de raptor zicht op je mensen, ook in het donker.” Het is in het verleden voorgekomen dat er op eigen eenheden geschoten werd, vertelt de kolonel. “Dat is een belangrijke motivatie geweest om de tablet uit te geven. Zodat degenen die de beslissingen nemen, weten waar de eigen mensen zitten.”

Lange looptijd

Dat de nieuwe communicatiemiddelen nu ‘pas’ uitgeleverd worden lijkt laat. Maar, zo legt kolonel Art uit, de route hiernaartoe was allesbehalve een rechte lijn. “Samenvattend begonnen we in 2008 met het definiëren van wat we wilden hebben. Vervolgens vroegen we de industrie wat ze konden bieden. Op basis van die RFI -request for information- is een eisenprogramma uitgewerkt. Dat leidde eind 2011 tot een RFQ, request for quotation. Na diverse proeven leidde dat in 2014 tot een keuze van de gewenste leverancier. Dat liep overigens een kleine vertraging op omdat één van de andere partijen een rechtszaak aanspande, omdat die vond dat het allemaal niet helemaal eerlijk was gegaan. Maar die hebben wij glansrijk gewonnen.”

Eind 2015 werden de contracten getekend. Art: “Maar toen de radio´s in 2020 geleverd werden, kwam de Beveiligingsautoriteit om de hoek kijken. We werkten met een niet-NAVO-leverancier waardoor aanvullende beveiligingsmaatregelen moesten worden doorgevoerd. Dus er moest een Nederlandse cryptomodule gemaakt worden, die als laatste stap in de radio’s en de raptors in Nederland wordt ingebouwd. Dat heeft ook weer vertraging veroorzaakt. Tot slot kwam de coronaperiode er ook nog overheen, wat uiteindelijk heeft geleid tot de uitlevering van de nieuwe radio´s in 2024.”

Perfect bestaat niet

Lange looptijd of niet, zowel Art als Ben is content met de uitlevering. Waarmee het einde allesbehalve in zicht is. “We hebben echt een hele stap voorwaarts gemaakt.  Maar wij weten heus ook wel dat zodra iets uitgeleverd wordt er alweer een nieuwe versie is. Daarom denken we bij het uitrollen al weer na over een volgende versie, of misschien al wel een volgend product. Je kan dit echter alleen maar doen door het product te gebruiken en te kijken wat je dan nog mist, of wat je extra zou willen. Wij weten ook dat het perfecte product niet bestaat.” Dan met een knikje naar zijn tafelgenoot. “Ben zegt vaak: als je wacht op een perfecte fiets blijf je altijd lopen.”