Tekst Evert Brouwer
Foto Jeroen Liebers/Hexonia

Contract met Hexonia getekend voor naadloze overgang

“Het is een lange en moeilijke reis geweest om dit project te kunnen afronden”. Dat zei commandant COMMIT vice-admiraal Jan Willem Hartman bij de presentatie van de nieuwe gevechtskleding, die in 2026 in de schappen van het Kleding en Persoonsgebonden Uitrustingsbedrijf ligt. “Het is uit en te na getest, nu is het tijd voor de volgende stap: de invoering waarnaar iedere militair uitkijkt.”

Hij noemt de nieuwe complete lijn, van (naadloos) ondergoed tot regen- en winterkleding, ‘indrukwekkend’. “Toen ik in dienst kwam, had je een paar maten en daar hebben we het jaren mee moeten doen. Nu zijn er in iedere maat zes lagen.” Ook in marineblauw dus. “Er zijn wel vragen gekomen of dat wel nodig is. Ja, is het antwoord, want het gaat niet alleen om de kleur. We hebben tijdens de beproevingen gemerkt dat marinepersoneel dit GVT prettig vindt om te dragen. De vele reacties die we hebben gekregen, geven overigens de grote betrokkenheid van onze militairen aan bij dit project.”

Een vrouwelijke militair in het nieuwe gevechtspak met op de achtergrond een verkenningsvoertuig en bomen.
Het groene ‘vlekkenpak’ past goed bij diverse landschappen, zoals een bosrijke omgeving.
Een militair van de vloot zit  in de nieuwe blauwe gevechtskleding op een bedje aan boord van een marineschip.
De marine krijgt de kleding in een blauw patroon.

‘Het was passen, meten en opnieuw beginnen’

Opnieuw beginnen

Die inspraak zorgde soms voor heel wat hoofdbrekens bij projectleider luitenant-kolonel Bruce Mekking (directie Projecten), contractmanager Paula Bremer (directie Inkoop) en leverancier Hexonia. “Het was voor de leveranciers die voor het contract in aanmerking wilden komen, passen, meten, testen en soms weer opnieuw beginnen”, bekent Paula Bremer, die ook aan de wieg stond van de aanbesteding in 2017. “De samenwerking tussen mij en zowel het Nederlandse als Duitse projectteam was vanaf het begin heel goed.”

‘Waar je aan de ene voorwaarde voldoet, gaat dat soms ten koste van een andere’

Sergeant showt het nieuwe marine-uniform.
Ook het boordtenue van de marine wordt vernieuwd.

Vooral trots

Dat bevestigt productmanager Hexonia Lore Pleister. “Dit project, waarmee we samen vijf jaar bezig zijn geweest, heeft heel wat gevraagd van ons improvisatievermogen. We hebben bijvoorbeeld een aantal tests, zoals de windproef, vaak moeten herhalen. Want waar je aan de ene voorwaarde voldoet, gaat dat soms weer ten koste van een andere.”

Ondanks alle hobbels tijdens het project kijkt overste Mekking met tevredenheid terug. “Tevreden? Ja, maar vooral trots. Dit is echt een teamprestatie van jewelste.”

Uitgebreide zoektocht

De zoektocht naar het nieuwe gevechtstenue (GVT) voor de krijgsmacht begon in 2017. Het project DOKS, wat staat voor Defensie Operationeel Kledingsysteem, kende sinds die periode een weg met vele hobbels. Het nam, onder meer door processen over de gunning, zoveel tijd in beslag dat twee tijdelijke gevechtspakken zijn ingekocht: het zogenoemde interim gevechtspak (met NFP-camouflagepatroon) voor alle militairen en het multicam voor uitzendingen.

Een militair demonstreert in een serie foto’s de handige zakjes en ritsen.
De gevechtskleding is voorzien van veel handigheidjes.

‘Jullie wensen en onze kennis zorgen voor het beste product’

In lagen

Managing director van Hexonia, de Noor Nils Holm Toverud heeft veel complimenten over voor de samenwerking met de krijgsmacht. “Jullie wensen en onze kennis en ervaring hebben geleid tot een state-of-the-art uniform, dat volgens onze tests bij Nederlandse militairen vrijwel iedereen zal passen.

Wat er nu ligt, is een gevechtstenue dat in lagen is opgebouwd, van ondergoed tot jassen tegen overvloedige regenval, wind of barre winterse omstandigheden. Het past allemaal op elkaar, waarbij de buitenlagen met elastieken of straps zijn aan te passen aan de lichaamsvorm. De overkleding is voorzien van ventilatie-opties en alle materialen hebben vlamwerende eigenschappen. Vanzelfsprekend is de buitenlaag van het GVT en het boordtenue voor de marine voorzien van het door TNO ontwikkelde Netherlands Fractal Pattern (NFP), in groen, blauw en vijf andere variaties.

Vier militairen in de nieuwe kleding liggen ontspannen op een heuvel.
De kleding is niet alleen functioneel uitermate geschikt, maar ook bij ontspanning.

Bewegingsvrijheid en comfort zijn belangrijk

Slim ontwerp met ruimte voor doorontwikkeling

Er is een uitgebreid systeem van kledingmaten ontwikkeld. Dat is gebaseerd op de beschikbare scan- en maatgegevens van een groot aantal militairen, zowel mannen als vrouwen. Behalve mogelijkheden tot aanpassen, zijn bewegingsbereik, uiterlijke kenmerken en comfort belangrijk. Dat is allemaal meegenomen in het ontwerp. Verder is er binnen het project voldoende ruimte voor toekomstige doorontwikkeling. Zo kunnen nieuwe inzichten en innovaties snel worden doorgevoerd.

Expert net over de grens

Hexonia is nog niet eens zo lang geleden onderdeel geworden van het Noorse NFM, in 1996 mede opgericht door de huidige CEO Walter Øverland. Na Duitsland, Frankrijk en Noorwegen is Nederland de vierde grote afnemer van de specialist in kleding voor veiligheidstroepen. “We willen de beste bescherming bieden aan degenen die onze vrijheid verdedigen”, is het mantra van Øverland.

Hexonia heeft zich ontwikkeld tot een expert in naadloze kleding, de fabriek ligt net over de grens bij Venlo, in Nettetal. In principe krijgen alle militairen, afhankelijk van functie en plaatsing, een nieuw kledingpakket. Voor land- en luchtmacht en marechaussees-in-opleiding groen, voor de marine blauw. Het gaat dan wat Hexonia betreft alleen om het GVT, dus geen schoenen, sokken, handschoenen of helm.

Rollen stof worden bedrukt met camouflagepatroon.

Nederlands camouflagepatroon

Meer weten over de ontwikkeling van het Netherlands Fractal Pattern? Materieelgezien sprak eerder met Maaike van Middendorp, systeemspecialist binnen de cluster uitrusting en van werkzaam bij het KPU-bedrijf, over het unieke Nederlandse patroon, ontwikkeld samen met TNO.