Tekst Jack Oosthoek
Foto sergeant-majoor Hille Hillinga en sergeant-majoor Gerben van Es

Producent in sensortechnologie

“We kunnen het niet meer alleen”, is een veelgehoorde kreet binnen de Defensie Materieel Organisatie. Met de term Gouden Driehoek geeft Defensie aan samen met kennisinstituten en industrie te willen samenwerken om het beste, meest innovatieve materieel te verwerven. Voor de rubriek In Bedrijf bezoekt Materieelgezien een bedrijf of kennisinstituut dat zakendoet met de DMO. Dit keer staat de schijnwerper gericht op Embedded Acoustics in Delft, producent van (sensor)technologie voor onder meer defensie- en veiligheidsdoeleinden.

Embedded Acoustics is opgericht door de ooit bij TNO werkzame Jan Verhave en Sander van Wijngaarden. Beiden hielden zich er bezig met akoestische systemen die lawaaibelasting moeten voorkomen. Denk aan headsets, oordoppen en speciale intercoms. Hoewel tevreden bij TNO, groeide bij zowel Verhave als Van Wijngaarden langzaam maar zeker het plan om voor zichzelf te beginnen en eigenhandig producten in de markt te zetten. Ze sloegen de handen ineen en betrokken een bescheiden pand in Delft dat intussen is uitgegroeid tot een mini-Mekka van techniek. Tien jaar later hebben de heren geen seconde spijt van het avontuur. “Het heeft ons opgeleverd wat we ervan verwachtten. Mooi te zien hoe onze ideeën doorgroeien naar een bruikbaar product”, zegt Van Wijngaarden.

Sander van Wijngaarden (links) en Matias Slagt, respectievelijk algemeen directeur en commercieel directeur van Embedded Acoustics. “Qua samenwerking met Defensie zitten we op de goede weg.”

‘Geen seconde spijt van het avontuur’

Hoog niveau

De negentien hard- en software engineers van Embedded Acoustics maken vooral instrumenten en onderdelen voor het meten en beperken van geluid. “Op locaties waar ‘spraak’ belangrijk is proberen wij de verstaanbaarheid op een hoog niveau te brengen”, leggen algemeen directeur Van Wijngaarden en commercieel directeur Matias Slagt uit. “Denk aan vliegvelden en stations waar gebruik wordt gemaakt van omroepsystemen. Maar ook aan militaire radio’s en cockpit-voice-recorders. Met door onszelf ontwikkelde meetapparatuur testen wij of de berichten verstaanbaar zijn en bieden zo nodig een oplossing.”

Blik op de Pico-monitor, ‘pronkstuk’ van Embedded Electronics.

Pico-monitor

Embedded Acoustics doet sinds ongeveer 2012 veel samen met Defensie. “We behoren er tot de gevestigde orde”, lacht oud-reservist Slagt. Vorig jaar nog werd de Defensie Innovatie Competitie gewonnen met de Pico-monitor, een combinatie van een met sensoren uitgeruste polsband en oordop. Dit systeem, waarvan Defensie er 45 van gaat beproeven, meet de gezondheidstoestand van de militair. Zowel in vredestijd op de kazerne als in een buitenlandse missie. “Ligt een militair plotseling op de grond, dan registreert de monitor dit en kan een gewondenverzorger naar hem toe. Met het oog op de privacy verwacht ik dat Defensie zorgvuldig met de data omgaat. Overigens moet er nog veel gebeuren. Het past allemaal nog niet helemaal lekker”, vertelt Van Wijngaarden.

Majoor der mariniers Roel begeleidt het project Smart Helmet namens het Defensie Expertise Centrum Militair & Uitrusting. “De helm is te vergelijken met die van een jachtvlieger. Ook daarop zit een display waarop vitale informatie wordt geprojecteerd.”

‘We behoren bij Defensie tot de gevestigde orde’

De Smart Helmet is over pakweg vijf jaar operationeel bruikbaar

Matias Slagt van Embedded Electronics showt de Smart Helmet. “De technologie moet nog robuuster.”

Nieuwe wereld

Embedded Acoustics doet meer voor Defensie, bijvoorbeeld door elektronica te leveren voor de Smart Helmet. Die wordt samen met het Defensie Expertise Centrum Militair & Uitrusting op de Bernhardkazerne in Amersfoort ontwikkeld en is bedoeld voor de uitgestegen infanterist. De helm is voorzien van een mini-beeldscherm dat de drager voor de ogen schuift waarna er een soort nieuwe wereld voor hem open gaat. Zo ziet de militair een meebewegende kompasroos en op een klein display informatie over de omstandigheden om hem heen. De beelden worden geproduceerd door een Android-apparaat op de achterzijde van de helm. “De Smart Helmet vergroot de situational awareness van de uitgestegen militair”, verduidelijkt Slagt die verwacht dat het snufje over pakweg vijf jaar operationeel bruikbaar is. “Eerst kijken wat de ontwikkelfase oplevert. De technologie bijvoorbeeld moet nog robuuster.” 

Dit ziet de ‘uitgestegen’ infanterist zien wanneer hij met de Smart Helmet op over het bedrijventerrein zou lopen waar Embedded Acoustics is gevestigd.

Ingenieus apparaatje

Over situational awareness gesproken: Embedded Acoustics levert ook elektronica voor andere draagbare systemen (wearables) die geschikt zijn voor militaire doeleinden. Zoals de Base Core, een ingenieus apparaatje waarop meerdere augmented reality-systemen kunnen worden aangesloten. Denk aan een gelijknamige bril, een driedimensionale audio headset of tactiele riem, ofwel een riem met sensoren die aangeven welke route de drager ‘in het veld’ het beste kan volgen. De Base Core kan tevens dienstdoen als power- en data-hub. Mooi, deze hoogstandjes, maar je moet de omgeving als vanouds zélf scherp in de gaten blijven houden en intuïtief blijven handelen, benadrukt Slagt.
Nog een troefkaart van Embedded Acoustics: de Digital Smart Tag. Deze slaat tijdens de behandeling van een gewonde militair vitale waardes en informatie op over toegediende medicatie en houdt die beschikbaar voor de gewondenverzorger.

Voor politieagenten en militairen is er bovendien de ‘zwarte doos’, ofwel Personal Datarecorder die alle bewegingen en geluiden in de directe omgeving registreert. Zo kunnen ze veilig werken, althans dat is de opzet. Slagt bedoelt het even humoristisch als serieus: “Embedded Acoustics is het meest innovatieve bedrijf van Nederland als het gaat om technologie voor defensie en veiligheid.”

Links de Digital Smart Tag, in het midden de Personal Datarecorder, rechts de Base Core.

‘Bij Defensie lijkt een firewall te bestaan tussen innovatie en verwerving’

Soms lastig

Hij en Van Wijngaarden tonen zich tevreden over de samenwerking met Defensie. “We werken met gelijkgestemden die hart hebben voor innovatie. Jammer alleen dat de ‘poppetjes’ nogal eens wijzigen omdat militairen na verloop van tijd overstappen naar een nieuwe functie. Dat maakt het werken soms lastig. Ook lijkt er bij Defensie een soort firewall te bestaan tussen innovatie en verwerving. Kijk, als je samen een product ontwikkelt, breekt op den duur het moment van aankoop aan. Bij Defensie stuit je dan op allerlei aanbestedingsregels en duurt alles plotseling lang. Klop je bij een commercieel bedrijf met een goed idee aan, dan zijn contracten meestal snel getekend. Dat neemt niet weg dat we qua samenwerking met Defensie op de goede weg zitten.”