Tekst Evert Brouwer en Bert van Elk
Foto sergeant Jan Dijkstra

Ideeën genoeg tijdens Making Waves

Een drone die mijnen opzoekt en vernietigt. Een waterval in de woestijn door vocht uit de lucht te halen. En jassen, wegverhardingsplaten, stoelen, tafels en bouwpalen die grotendeels uit versleten gevechtskleding worden gemaakt. Het waren 3 van de 17 toepassingen die werden gepresenteerd tijdens de manifestatie Making Waves, midden op de Afsluitdijk. “Een inspirerend evenement”, oordeelde DMO’s Mireille Hendriks-De Jonge, contractmanager bedrijfskleding Rijk.

Commandant der Strijdkrachten generaal Tom Middendorp kreeg als eerste een T-shirt uit recyclede uniformen, iets waar Hendriks en luitenant-kolonel Ron van Arnhem (DMO) zich al jaren sterk voor maken. Onder het motto ’Let’s beat the mountain’ zoeken de firma Wiltec en ontwerper Rien Otto (Dutch aWEARness) naar toepassingen om de berg gebruikte kleding kleiner te maken.

Maar Middendorp was zeker niet alleen naar de grens tussen Noord-Holland en Friesland gereisd voor die overhandiging. De CDS was één van de sprekers, naast de voormalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties Kofi Annan en (demissionair) minister Melanie Schultz van Haegen-Maas Geesteranus.

Generaal Middendorp test het t-shirt, rechts van hem ontwerper Rien Otto van Dutch aWEARness.

Vlag

“Denk groot. Begin klein, maar begin wel”, zei generaal Middendorp tegen de 600 bezoekers. Onder hen de deelnemers aan de Nederlandse finale van Ideas From Europe (IFE). Onder die vlag wordt in alle EU-lidstaten naar innovaties gezocht die mogelijk oplossingen bieden voor maatschappelijke problemen. Niet alleen in eigen land, maar misschien ook in andere.

'Als militair zijn we hooguit een deel van de oplossing'

"Als militair zijn we hooguit een deel van de oplossing", aldus Middendorp. "Om de diepere oorzaken van conflicten weg te nemen zijn anderen nodig, onder wie sociale innovators die slimme oplossingen kunnen bedenken, bijvoorbeeld voor waterschaarste of het wereldwijde mijnenprobleem. Die kunnen af en toe wel een duwtje in de rug gebruiken." 

Op de achtergrond een foto van de broers Massoud en Mahmud Hassani, uitvinders van de anti-mijnendrone.

Landmijnen

Voor Defensie was het idee van de Afghaans-Nederlandse broers Massoud en Mahmud Hassani meer dan interessant. Zij ontwikkelden een methode om eenvoudiger, sneller en minder gevaarlijk mijnen te ruimen. "Toen ze kind waren zagen ze hoe hun vriendjes in Afghanistan door landmijnen ledematen verloren of werden gedood. Daarom zijn ze zo toegewijd en willen voor verandering zorgen."
 
Eerst experimenteerden de broers met een grote bal. Die rolde, ogend als een inktvis met bamboestokken en plastic schijven, door een met mijnen bezaaid gebied en liet de projectielen ontploffen. Omdat dat niet goed genoeg werkte, ontwikkelden de mannen met een team van 21 jonge ingenieurs een mijnenruimende drone. Dat apparaat maakt een 3d-plattegrond van het gebied, bepaalt met een mijndetector waar de landmijnen liggen en plaatst er met een robotarm een ontsteking bij en blaast de mijn op. Middendorp: "Volgens de broers is het niet alleen veiliger, maar ook 20 maal sneller dan de traditionele werkwijze en bovendien nog eens 200 keer goedkoper."
 
De generaal wil ze helpen door hun prototype op Defensieterrein te laten testen op echte landmijnen en ze laten praten met militaire experts. "Zodat ze hun ontwerp kunnen verbeteren en hun droom waarmaken: helpen bij het opruimen van alle 110 miljoen landmijnen." 

Water

Ook vestigde Middendorp de aandacht op het voorstel van kunstenaar Ap Verheggen, die met zijn zogenoemde ‘SunGlacier-technologie’ in staat bleek om in Mali water te halen uit de woestijnlucht. De CDS bood hem die gelegenheid. Hij leerde er dat het water al was verdampt voordat hij het kon verzamelen. In Nederland werkte hij aan een oplossing met als resultaat dat hij het vocht nu wel weet te behouden. Verheggen vond een investeerder voor zijn innovatie en kon zo het patent financieren. "Niet aarzelen. Niet wachten, maar vertel iedereen en elke organisatie hoe ze je kunnen helpen. En nog beter: vertel hoe jouw idee anderen op deze wereld helpt", hield Middendorp de deelnemers voor. "Alleen zo vinden we de echte oplossingen voor de problemen waar we voor staan en kunnen we de wereld voor iedereen een beetje veiliger maken." 

Ap Verheggen legt zijn water-winsysteem uit.