Tekst Nico Schinkelshoek
Foto KPL-1 Wessel Zuijderduin
‘Als wij niks te doen hebben, gaat alles goed’
In het Duitse Bergen-Hohne vond in november Phoenix 2023 plaats. Een jaarlijks terugkerende oefening die draait om de eenheden van het Operationeel Ondersteuningscommando Land (OOCL). Normaal gesproken lopen ze vooral mee in de pas van andere collega’s, maar hier krijgen ze de kans om de eigen ketens nu eens maximaal te trainen.
Terwijl de sneeuw is overgegaan in regen, bevinden soldaten der eerste klasse Ronald Kruijthoff en Ralph Kleijne zich in een briefing van 400 Geneeskundig Bataljon (400 GNK). De 2 verbindelaars van het Command & Control Ondersteuningscommando (C2OstCo) zijn enkele dagen geleden ‘aangeklikt’ bij de genezeriken die in de Duitse deelstaat Nedersaksen onder meer trainen met het opzetten van een verplaatsbaar hospitaal (Role2Basic).
Van levensbelang
De opdracht die het verbindelaarsduo van C2OstCo deze ochtend op de kazerne heeft meegekregen is duidelijk: ‘meespringen’ met 400 GNK en ervoor zorgen dat er zo snel mogelijk een satellietverbinding tot stand komt in de zogenoemde Tactical Assembly Area (TAA). In dit geval een plek aan de bosrand.
Dat ze een beveiligde verbinding maken, is letterlijk van levensbelang. Zonder communicatie krijgen de collega’s van de geneeskundige dienst verderop in de medische keten bijvoorbeeld geen informatie over de mogelijke toestroom van gewonden. Een grote verantwoordelijkheid dus voor de 2 specialisten op het gebied van satellietcommunicatie.
‘Wat wij meenemen, staat in maximaal 3 kwartier weer’
In colonne
Ongeveer een half uur nadat de verbindelaars hun opdracht hebben gekregen vanuit de eenheid waar ze tijdelijk onder bevel zijn gesteld, vertrekken ze rond 9.00 uur samen met een colonne voertuigen richting de TAA. De ‘sprong’ is begonnen. “Wat wij meenemen, staat in maximaal 3 kwartier weer”, voorspellen ze. “We zorgen dat ze straks een computer hebben waarop ze kunnen werken en contact kunnen hebben met collega’s die in het bos of op de basis zitten.”
Zonder woorden
De serene rust die eerder die ochtend nog op de parkeerplaats hing waar de TAA zich bevindt, wordt anderhalf uur na het vertrek van de stoet onderbroken door het steeds luidere gebrom van ongeveer 15 naderende vrachtwagens en andere voertuigen. En dan gaat het snel. Als tweede voertuig in de rij komen de verbindelaars de bocht om. Nadat de wagen is geparkeerd, begint Kleijne direct met het uitladen van de koffers met daarin de onderdelen van de verplaatsbare satelliet. “Dit wordt de plek”, zegt Kruijthoff een minuut later, nadat hij een aantal stappen heeft gezet om te bepalen of er genoeg ruimte is.
Het regenen is ondertussen even gestopt, maar de druppels blijven door de gekleurde herfstbladeren naar beneden vallen. Terwijl de vrachtwagens met spullen voor het hospitaal nog rondrijden op zoek naar de voor hen aangewezen parkeerplek, is het constante geluid van ronkende motoren hoorbaar. Bij Kruijthoff en Kleijne voert vooral rust de boventoon. Hoewel de 2 nooit eerder hebben samengewerkt, weten ze precies wat ze aan elkaar hebben. Binnen een mum van tijd heeft de satelliet zijn vorm gekregen. Het lijkt een bouwpakket dat de verbindelaars kunnen dromen.
‘Als het gevecht naar voren gaat, springen wij mee’
Springen met het gevecht
Hoe lang de medewerkers van C2OstCo ergens blijven voordat ze opnieuw springen, verschilt per situatie en is mede afhankelijk van de vijandelijke dreiging. “Als het gevecht naar voren gaat, springen wij mee naar voren. En als het gevecht naar achteren gaat, springen wij weer naar achteren. Maar als wij niks te doen hebben, gaat alles goed”, lacht Kleijne.
‘De satelliet zit op 36.000 kilometer hoogte’
Binnen een half uur koppelen ze de kleine satelliet met een kabel aan een versleutelde laptop. Terwijl Kleijne het stralingsgebied afzet met zwart-geel veiligheidslint, start Kruijthoff de laptop op, in een zoektocht naar verbinding met de eerder doorgekregen satelliet. “Die zit op zo’n 36.000 kilometer hoogte in de geostationaire baan”, legt hij uit. Na enkele minuten vindt het systeem de juiste satelliet. “Ik wil graag een line-up maken met de CCT (de satelliet, red.)”, zegt hij al bellend met de leiding. “Dat is akkoord”, krijgt hij te horen.
Toekomstmuziek
Het ‘springen’ wordt tijdens Phoenix 2023 getraind in het kader van hoofdtaak 1: het beschermen van het eigen grondgebied en dat van bondgenoten. Het gevecht wordt namelijk steeds beweeglijker, vertelt luitenant-kolonel Petri Tiebout, plaatsvervangend commandant C2OstCo-commando. Als voorbeeld noemt hij de situatie in Oekraïne. “De ervaring daar leert dat, wanneer er een spreeksleutel wordt ingedrukt en er emissie plaatsvindt in het elektromagnetisch spectrum, de Russen dat snel detecteren en binnen 7 minuten een raket afvuren op de desbetreffende locatie. Dat houdt in dat je mobiel moet optreden.”
Het opbouwen van bijvoorbeeld een satellietsysteem en het maken van verbinding duurt echter - ook als alles goed gaat - een stuk langer dan die 7 minuten. “Technologisch gezien zijn we nog niet in staat om dat te ondersteunen, maar toch moeten we dat wel gaan oefenen. Dat is ook wat we nu doen. We kijken wat we wel en niet kunnen met de systemen.”
Voor de toekomst ziet hij dan ook een andere rol voor de verbindelaar weggelegd. “Als je het mij vraagt, moeten we alles on the move kunnen. Er zijn al systemen waarmee dat kan, maar de vraag is in hoeverre we dat kunnen integreren in onze militaire systemen. Dat gaan we onderzoeken. Maar onze wijze van ondersteuning in het toekomstige gevecht gaat zeker veranderen.”
