Tekst Jack Oosthoek
Foto MCD en korporaal Wessel Zuijderduin
Nieuw Geneeskundig Commando aan de slag
De landmacht versterkt de gelederen met het Geneeskundig Commando. Begin oktober overhandigde C-LAS luitenant-generaal Martin Wijnen de eenheidsvlag aan de eerste commandant, kolonel Henry Bloemendal. Dat gebeurde op de Legerplaats Ermelo, thuishaven van de nieuweling die de regie voert over het ‘gereedstellen’ van de Grondgebonden Operationele Gezondheidszorgketen, bekend als medische afvoerketen.
Bloemendal laat er geen onduidelijkheid over bestaan: er komt veel, heel veel bij kijken om het Geneeskundig Commando gestalte te geven. “We doen het allemaal voor de militairen die op oefeningen en missies gaan. Zij hebben recht op adequate medische zorg. Zie dit als een soort ‘verzekeringspremie’ die er absoluut moet zijn in deze roerige wereld. Tegelijkertijd hopen we die zo weinig mogelijk te hoeven aanspreken.”
‘Allemaal voor de militair die op oefening en missie gaat’
Meer regie van boven
Met de oprichting van het Geneeskundig Commando blijft de eigen verantwoordelijkheid van de brigades voor de ‘gereedstelling’ van de geneeskundige eenheden als vanouds intact, benadrukt Bloemendal. “Er komt echter meer regie van ‘boven’ in de vorm van richtlijnen en normeringen. Meer dan vroeger willen we alle neuzen dezelfde kant op krijgen en efficiënter werken.”
Zo wordt het budget gebruikt om command and control naar een hoger plan te tillen. Maar ook om hospitaaleenheden te reorganiseren, een maritieme hospitaaleenheid op te richten en de capaciteit van de hulpposten te vergroten. Daarnaast staan investeringen in strategisch land- en luchttransport op het programma en in de medische logistiek, inclusief medische voorraden die worden opgehoogd.
‘We willen alle neuzen dezelfde kant op krijgen’
Verbeteren en versterken
De diepere achtergrond voor de oprichting van het Geneeskundig Commando is om de werkwijze van de medische afvoerketen te verbeteren en te versterken. Bloemendal schetst het tot nu toe gangbare scenario.
Raakt een militair gewond, wordt diegene na een eerste behandeling afgevoerd naar een hulppost, de Role 1 Medical Treatment Facility.De aanwezige arts beoordeelt de situatie. Het kan ook zijn dat de militair naar een (kleine) chirurgische faciliteit voor levens- en ledematen reddende behandelingen wordt gebracht, de Role 2 Basic.Om vervolgens in een veldhospitaal terecht te komen en naar Nederland te worden afgevoerd.
“Deze hele keten wordt op nieuwe leest geschoeid, omdat daar de afgelopen jaren geen geld voor was en de noodzaak ervoor niet meer bestond. We investeren om te herstellen wat niet klopte.”
Als voorbeeld noemt Bloemendal het gebrek aan voldoende ziekenauto’s. In de jaren na de eeuwwisseling waarin Defensie bezuiniging op bezuiniging te verwerken kreeg, herbergde de landmacht er 200. Een aantal dat de behoefte oversteeg. Dit kwam omdat de focus steeds meer op Peace Support Operations kwam te liggen. Op dit moment beschikt de landmacht over slechts 18 ziekenauto’s. “We streven naar 120 stuks, maar maken eerst een slag naar 60”, legt Bloemendal uit.
Afwisselend
Ook in personeel wordt geïnvesteerd. Bloemendal: “Het Geneeskundig Commando start in Ermelo met 23 man om in 2027 uit te komen op circa 800 tot 900. In onze werving willen we ook werknemers in de civiele zorg interesseren. Werken bij Defensie is afwisselend en levert nieuwe ervaringen op. Denk aan oefeningen en missies.” Nog een personele verandering: de medisch adviseur van de C-LAS, de stafarts, valt niet langer onder de Directie Personeel & Organisatie, maar onder het Kabinet van de C-LAS.