03

Dit artikel hoort bij: Landmacht 09

Landmacht subtiel schakeltje in groter geheel

Tekst KAP Jaap Wolting
Foto SM Hille Hillinga, KAP Jaap Wolting

‘Rammen met een enorme, gedeelde inzet’

In oktober stuurde Defensie ongeveer 200 militairen naar Cyprus. Dit voor het geval de situatie in de regio verder verslechtert en Nederland mensen zou willen repatriëren of evacueren. Onderdeel van de joint eenheid (waaronder C-130 Hercules transportvliegtuigen en mariniers) is ook een aantal landmachters. We lichten er hier een paar uit.

Liaison, kapitein Anne

“De Directie Operaties heeft op Cyprus een Operational Liaison and Reconaissance teamuitgebracht. Doel? Zit al een beetje in de naam hè, de eerste verkenning op het eiland en het leggen van contacten. Ik ben hier niet de enige liaison. Mijn collega zit op een andere plek om gezamenlijke internationale efforts op elkaar te leggen, want Denemarken, Canada en de Verenigde Staten zitten hier bijvoorbeeld ook. Het geheel wordt gefaciliteerd door het Joint Rescue Coordination Centre (JRCC)."

Snel schakelen

"Initieel probeer ik gewoon contacten te leggen. Ambassade, defensieattaché, luchtmacht en de Marine Spearhead Task Unit, iedereen speelt een rol. Je zoekt elkaar op, praat met elkaar, wisselt informatie uit. Nadat ik was geland, zaten we binnen 24 uur bij elkaar. Daarna legden we snel contact met het JRCC en inventariseerden we wat host nation Cyprus voor ons kon betekenen. Ik wilde zo snel mogelijk mijn situational awareness (SA) vergroten."

Militairen van het Air Mobile Protection Team stijgen uit en ‘doen hun ding’. In Cyprus werken militairen van alle krijgsmachtdelen samen.

‘Zaten binnen 24 uur bij elkaar’

Eiland verkennen

Dat je niet goed weet waar je in terechtkomt, is op z’n zachts gezegd uitdagend. Je wilt niet alleen relaties in kaart brengen, maar vooral ook die ander goed begrijpen. Op enig moment gaat dat stadium over in het fysiek uitvoeren van verkenningen op het eiland, in kaart brengen wat jij of die ander kunt doen. Lastig hier, is dat de host nation wordt overvraagd.

Een C-130 van de luchtmacht boven Cyprus, waar kapitein Anne als liaison na aankomst snel startte met het uitvoeren van verkenningen.

Rammen

"Mijn kracht ligt op het terrein van de operationele logistiek. Verder durf ik best te zeggen dat ik goed ben met het opbouwen van SA. Wat scheelt is dat ik al lang paraat ben en informatie krijg vanuit heel veel verschillende partijen. Niet alleen via mijn contacten op Cyprus, maar ook via luchtmobiel en de Division Schnelle Kräfte. Dat we dit joint aanlopen, is tof. Werkelijk alle smaken lopen hier rond. Het pionieren vind ik heel erg gaaf. Het mooiste is dat we hier lekker aan het rammen zijn met een enorme, gedeelde inzet. Opvallend vind ik de synergie. Al heeft iedereen zijn eigen achtergrond, de bereidheid om deze klus samen te klaren is groot.

‘Het pionieren vind ik heel erg gaaf’

Of ik veel meekrijg van de strijd in Gaza en Israël? Laat ik het zo zeggen: ik krijg via mijn netwerk van alles binnen. Daarnaast geeft de S2 hier regelmatig briefings. Natuurlijk raakt het je, als je hoort welke verschrikkingen daar plaatsvinden. Des te mooier als wij iets kunnen betekenen voor de getroffen mensen daar.”

MOVCON, sergeant-majoor Erik

“Voordat de hoofdmacht arriveerde, had ik samen met luchtmachtcollega Ron al boots on the ground. Eigenlijk ‘zijn we er van’ vanaf het eerste moment. Ook nu weer. We wisten dat een dag later grofweg 200 militairen zouden landen. Hoe die vanaf het vliegveld verder vervoerd zouden worden was nog onduidelijk. We zijn meteen gaan bellen met de Directie Operaties. De volgende ochtend hadden we al contact met een busmaatschappij en lukte het vervoer te regelen."

Nooddocumenten

"Het is de charme van ons vak. We zijn een klein clubje dat ontzorgt en het moet hebben van ons oplossend vermogen. Waar de krijgsmacht ook militairen naartoe stuurt, wij zijn er bij. Op Cyprus doen we de personele en materiële afhandeling van onze eigen vluchten. Tevens zijn we gekoppeld aan het Snel Consulair Ondersteuningsteam (SCOT) van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Op het moment dat hier eligible persons (mensen die in aanmerking komen voor evacuatie, red.) aankomen, kan het SCOT bijvoorbeeld nooddocumenten voor ze opmaken. (Meer info over SCOT in kader, red.)

‘Zijn een klein clubje’

Profileren

Meest uitdagend? Omdat we een vreemde eend in de bijt zijn, hebben we geen hiërarchische informatiepositie hier, er is geen informatievoorziening naar ons toe. We moeten ons dus profileren bij de juiste mensen. De sectie 1, de sectie 4, flight planner, crews, maar ook natuurlijk de commandant omdat we met het SCOT een clubje vormen. Op werkvloerniveau zijn dit de jongens van KLu-cargo, de verwerver en de kassier.

Erik: “Als MOVCON moeten we altijd vriendjes maken met de juiste mensen, waaronder de jongens van KLu-cargo”.

Op onszelf aangewezen

‘We zijn als kraaien’

"In korte tijd hebben we een aardig netwerk opgebouwd. We zijn als kraaien. Waar zij echter glimmertjes zoeken, zoeken wij naar telefoonnummers. Overal vriendjes maken, counterparts leren kennen. Je zult ze maar nodig hebben straks. Op dit moment is het voor ons rustig. Het Nederlandse personeel is binnen, iedereen heeft zijn spullen. We helpen her en der; KLu-cargo, de Missie 4 met advies over hoe je spullen hier goed naartoe krijgt, de flight planner en de afhandelaar op het civiele deel van het vliegveld.”

Eerste luitenant Stefan, militair inkoper

“De situatie die ik hier aantrof, kwam niet overeen met mijn verwachtingen. Ik had het idee dat een groot deel van de logistieke behoeftes door de host nation zou worden vervuld. Uiteindelijk hebben we echter heel veel civiel moeten verwerven. Met name de vervoersbehoefte was wel ‘een dingetje’. De lokale leverancier die we hadden doorgekregen kon slechts een kwart leveren van wat we nodig hadden. We hebben ook 2 andere bedrijven 'leeg' moeten huren."

Haast

"Stroomvoorziening, opslagcontainers, klimaatsystemen, hefmiddelen; om alles up and running te krijgen heeft deze eenheid aardig wat nodig. Doordat we met haast uit Nederland zijn vertrokken zijn niet alle voorraden toereikend. Wat je natuurlijk ook nodig hebt, zijn alle spullen om een provisorisch kantoor in te richten. Office supplies: tafels, stoelen, verlengkabels, papier en printers. We kopen hier een hoop. Kijk je naar de voeding, staan hier elke dag Cyprioten letterlijk boterhammen voor ons te smeren. Ons natje en droogje is prima geregeld.

Stefan: “Doordat we met haast uit Nederland zijn vertrokken zijn niet alle voorraden toereikend.”

‘Cyprioten smeren onze boterhammen’

Dynamisch

"Wat mijn werk zo interessant maakt, is dat ik hier voortdurend moet anticiperen en snel moet reageren in een dynamische omgeving. Een enorme motivator is het feit dat alles wat je doet wellicht een bijdrage levert aan het slagen van een NEO-operatie die veel mensen in veiligheid kan brengen. Lastig is dat sommige zaken over veel schijven moeten, zelfs via Nederland."

Stefan: “Ik moet hier snel reageren in een dynamische omgeving.”

Oplossen

"Desalniettemin verbaas ik me dagelijks over het gemak waarmee we problemen oplossen. Voor alles wat oppopt kan ik, vooral door de prettige omgang met zowel de locals als binnen het detachement, vrij snel een passend antwoord vinden. Op persoonlijk vlak leert deze trip me om processen zo aan te lopen dat zaken snel en effectief geregeld kunnen worden. Hoe dit ook afloopt, ik ga sowieso naar huis met een volle rugzak.”

Evacuatie geen vanzelfsprekendheid

Nederland heeft al een grote groep Nederlanders uit Israël gerepatrieerd. Al verslechtert de situatie in een land, evacuatie is geen vanzelfsprekendheid. Ook kan er alleen geëvacueerd worden als de veiligheid dat toelaat. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken roept via reisadviezen voor bijvoorbeeld Libanon Nederlanders al op het land te verlaten. Meer info? Check deze website Hoe werkt een evacuatie? Buitenlandse Zaken in begrijpelijke taal | Ministeries | Rijksoverheid.nl

SCOT
Het Snel Consulair Ondersteuningsteam (SCOT) wordt wereldwijd ingezet waar veel Nederlanders hulp nodig hebben. Het team ondersteunt dan een ambassade of consulaat. Bijvoorbeeld om Nederlanders te helpen met verloren paspoorten of landgenoten veilig thuis te laten komen in tijden van crisis.