Tekst KAP Jaap Wolting
Foto Jeroen Liebers (Studio 38C)
Simpel diesel besparen
Defensie start het ene na het andere innovatieproject. Het Commando Landstrijdkrachten heeft er zelfs een speciale sectie voor: de afdeling Innovatie. In deze rubriek belicht Landmacht bijzondere trajecten die deze groep initieert of ondersteunt. Ditmaal de BatterijWagen (BaWa), die onze footprint in missiegebieden en tijdens oefeningen flink kan verkleinen.
Menig militair is er gek op; de geur van diesel. Tijdens oefeningen en op uitzendingen hebben we deze energiebron dan natuurlijk ook keihard nodig. Wat we tegenwoordig óók weten, is dat het gebruik van dit mengsel van koolwaterstoffen onze planeet niet ten goede komt.
Defensie probeert daarom op allerlei mogelijke manieren alternatieven te bedenken of simpelweg het verbruik van fossiele brandstoffen te verminderen. Genie, artillerie, infanterie of cavalerie; eigenlijk alle operationele eenheden worden in hun energiebehoefte voorzien door dieselaggregaten. In de praktijk blijkt echter dat deze apparaten veel meer vermogen leveren dan dat er daadwerkelijk benodigd is.
Iedereen gebruikt diesel
Door het toevoegen van de BaWa hoeven minder aggregaten minder lang ingezet te worden, omdat de BaWa een zeer groot deel van de energielevering kan overnemen. Hierdoor vermindert het dieselverbruik. Tegelijkertijd wordt de onderhoudslast automatisch verlaagd, omdat het aggregaat minder draaiuren maakt. Ook het geluids- en warmtesignatuur van de eenheid wordt verkleind.
Stap twee
Gerben Seevinck is programmamanager Energietransitie en vertelt: “We begonnen dit experiment met een civiele aanhanger waar we een grote batterij, een soort accu, op zetten. Snel kwamen we erachter dat zoiets er op een betonnen plaat mooi uitziet, maar dat je in het veld iets moet hebben dat veel robuuster is. Want dat is altijd waar het bij ons om draait, hè: zoveel mogelijk voordelen zoeken voor de mannen en vrouwen die de operatie uitvoeren. Nou, stap twee was snel gezet. Geen civiel aanhangertje maar een militaire aanhanger die probleemloos achter een viertonner kon worden gezet. Hop, kon zo mee het veld in."
‘Onze focus ligt altijd op het zoeken naar voordelen voor de militair’
‘Het moest veel robuuster’
Potentieel risico
Een hoge mate van energiezekerheid en vergroting van het voortzettingsvermogen bieden onze troepen operationeel voordeel. Trendmatig neemt het energieverbruik van (wapen)systemen (zwaarder, groter en sneller), in vastgoed in Nederland en in kampementen in missiegebieden toe. Gelijktijdig zijn de kosten van brandstof aan fluctuaties onderhevig. Iedereen is vorig jaar weleens geschrokken bij het afrekenen aan de pomp…
Schaarste aan fossiele brandstoffen door de wereldwijd groeiende behoefte aan energie – in combinatie met afnemende voorraden – vormen daarom een potentieel risico. De vermindering van het verbruik van fossiele brandstof wordt steeds belangrijker voor de effectiviteit van zowel de gereedstelling als daadwerkelijke operationele inzet van eenheden.
Prettig
Leuk, die BaWa in ’t veld, maar wat vonden de genisten en de infanteristen die tot nu toe meededen aan de proeven ervan? “Neem nou de staf van 17 Pantserinfanteriebataljon”, zegt Seevinck. “Die vonden het prettig om lang stil in hun commandopost te kunnen werken doordat aggregaten vaker uit konden. Minder lawaai, minder hitte, minder stank, alhoewel over geur natuurlijk te twisten valt.”
Dit wordt groot
En nu? Schaft Defensie massaal BaWa’s aan, om die enorme dieselplas te verkleinen? “Niet meteen, maar de krijgsmacht heeft wel voldoende data opgehaald om hier mee door te gaan. TNO wordt er ook bij betrokken, en COMMIT (dat voorheen DMO heette, red.) is begonnen met een aanhanger met een klein dieselaggregaat plus batterij. Zij werken echter met een completer pakket, want ze zetten er bijvoorbeeld ook zonnepanelen op. Die opstelling wordt beproefd in een klimaatkamer. Ze kijken ook naar de impact van stof, temperatuur, trillingen en ga zo maar door. Een totaal logisch vervolg op ons experiment. Ik ben ervan overtuigd dat dit groot gaat worden.”
