Tekst KAP Jaap Wolting
Foto MAJ Jack Bergman, ELNT Fisher (DEU), SGT Jasper Verolme, SGT Aaron Zwaal, SM Gerben van Es, SGT Cinthia Nijssen
‘We are brothers and sisters in arms’
In februari beleefde de enhanced Forward Presence (eFP) in Litouwen zijn lustrum. Inmiddels verbleven al bijna drieduizend Nederlandse militairen maandenlang op de oostflank van de NAVO. Het kabinet besloot eind vorig jaar het personeelsplafond voor de bijdrage aan de eFP te verhogen, van 270 naar 350 militairen. Daarnaast is het mandaat verlengd tot eind 2024. Drie kopstukken over de inmiddels vertrouwde inzet van Nederlandse troepen, die na de inval van de Russen in Oekraïne belangrijker lijkt dan ooit.
Luitenant-kolonel Rob Morsink, plaatsvervangend commandant eFP battlegroup Litouwen
“We hebben onlangs het vijfjarig bestaan van de eFP gevierd. Al is vieren in dit geval een ongepast woord, want het is helemaal niet prettig dat we hier moeten zijn. De eFP is vijf jaar geleden door de NAVO in het leven geroepen om een antwoord te geven op de toenemende druk vanuit Rusland. In de Baltische Staten en Polen zijn toen vier battlegroups opgericht waarbij die in Litouwen onder leiding staat van Duitsland. Noorwegen, Tsjechië, België en Luxemburg spelen momenteel ook een belangrijke rol.
‘Onze inzet hier is nog nooit zo ‘echt’ geweest’
Met die zes landen vormen we een eenheid die in staat is om zelfstandig op battlegroup-niveau te opereren en daarmee kan voldoen aan de opdracht van de NAVO. Het signaal geven aan onze NAVO-partners dat we samen sterk staan om NAVO-grondgebied te verdedigen, er willen zijn voor de Litouwse bevolking, een antwoord willen geven op de dreiging die zij heel nadrukkelijk ervaren.
Onze inzet hier is in de afgelopen jaren nog nooit zo ‘echt’ geweest. We merken heel nadrukkelijk de (internationale) behoefte om met de eFP garant te staan voor geloofwaardige afschrikking, de zogenaamde credible deterrence. Onze mensen zijn daar in ieder geval klaar voor.”
Luitenant-generaal Valdemaras Rupšys, Chief of Defence
“In de Baltische Staten voelen we de echte dreiging van Rusland. De veiligheidssituatie verandert en de Russische agressie levert ons koppijn op. Het is dus heel belangrijk samen te werken met onze bondgenoten. Ik ben heel blij om gastheer te zijn van de eFP battlegroup in Litouwen, voor alle buitenlandse troepen die hier zijn. We doen samen oefeningen en werken aan de interoperabiliteit. Ik ben blij dat ik van mijn militairen hoor dat het goed samenwerken is met de landen binnen de eFP.
‘We hebben geweldige partners met wie we dezelfde waardes delen’
Al verandert de situatie, als Litouwers zijn we ervan overtuigd dat we niet alleen staan omdat we onderdeel uitmaken van de NAVO. We hebben geweldige partners met wie we dezelfde waardes delen. Zodoende kunnen Litouwers leven in veiligheid en stabiliteit.
Ik vind de Nederlandse manschappen, onderofficieren en officieren de beste militairen ter wereld. Ze zijn zeer gemotiveerd, het is makkelijk samenwerken met ze en we kunnen al jaren bouwen op het Nederlandse contingent. We are brothers and sisters in arms!”
Bonnie Horbach, Nederlandse ambassadeur in Litouwen
“Litouwen heeft pas dertig jaar geleden zijn onafhankelijkheid herwonnen. De ontwikkeling die het land heeft doorgemaakt is enorm. Ik vind het bijzonder dat de Litouwers in korte tijd zoveel bereikt hebben. Ze zijn lid geworden van zowel de EU als de NAVO en de grens van dit EU- en NAVO-grondgebied ligt in Litouwen. Daarom is de Nederlandse militaire aanwezigheid hier van belang. De Litouwse grenzen zijn in essentie ook ónze grenzen. Daarnaast streeft het land ernaar om onze gedeelde waarden te realiseren en te borgen, en staan Nederland en Litouwen zij aan zij om deze gedeelde Europese waarden te verdedigen.
‘Voor Litouwen is de Nederlandse aanwezigheid in Rukla ontzettend belangrijk’
De Russische invasie in Oekraïne wordt in Litouwen gevoeld als directe dreiging en laat zien hoe belangrijk het is dat de NAVO ter geruststelling en afschrikking eFP-troepen in de Baltische Staten en Polen heeft geplaatst. De oudere Litouwse bevolking weet nog hoe het leven eruitzag onder Sovjetbewind. Het is niet alleen deze generatie die mij op het hart drukt hoe belangrijk het is om te vechten voor onze gedeelde waarden, democratie en vrijheden. Ook de nieuwe generatie Litouwers kijkt naar Europa en de NAVO voor bescherming en geruststelling.
De Russische inval in Oekraïne en tegelijkertijd het gebruik van desinformatie en cyber leren ons dat we in de breedte moeten kijken naar het beschermen van enerzijds onze eigen veiligheid en anderzijds de solidariteit binnen Europa en binnen de NAVO. Voor Litouwen is de Nederlandse aanwezigheid in Rukla ontzettend belangrijk. Ik ervaar dat persoonlijk: parlementariërs, politici en bewoners bedanken mij voor onze militaire presentie. Het is nu belangrijker dan ooit om te laten zien dat we hier blijven en niet weggaan.”
