Kameraadschap in de kou

Charliebatterij traint in Noorwegen

Een strakblauwe lucht, hemelse vergezichten, besneeuwde bergen en een stralende zon. Prachtige omstandigheden, maar met -20 op de thermometer toch akelig koud om in te werken. Factoren waar ook landmachters aan moeten wennen tijdens de joint arctic training in Noorwegen.

De jaarlijks terugkerende arctische oefening is allang niet meer bedoeld om alleen mariniers fysiek en mentaal klaar te stomen voor opereren onder extreem koude omstandigheden. Sinds 3 jaar leert ook de Charliebatterij van het VuursteunCommando (VustCo) in een maand tijd boven de poolcirkel overleven en verplaatsen.

Check hier de clip! 

Vijand

Grootste vijanden bij temperaturen ver onder 0 zijn bevriezing en onderkoeling. Als je een handschoen kwijtraakt, bevriest je hand en kun je je wapen niet meer gebruiken. Raak je met blote handen een ijskoude mortier aan, dan moeten je kameraden je van het staal lospeuteren. “Je wordt genadeloos afgestraft als je skills en drills niet goed uitvoert, domweg slordig bent of niet op elkaar let. Alleen kun je hier niets”, reageert tweede luitenant Tim Wencker.

Pittig

De mortiereenheid ervaart de survival course als pittig. Zowel fysiek als mentaal. De kou is fel en de wind snijdt. En dan is er nog vermoeidheid, uitputting en honger. Maar het feit dat het zo’n hechte club is, maakt de omstandigheden draaglijker. De ervaren eenheid is op elkaar ingespeeld en de leden weten wat ze aan elkaar hebben. “Ja, na een paar weken is het loodzwaar. Maar waar ‘Charlie’ gaat, ga ik. We helpen elkaar altijd. Je bent zo sterk als de zwakste schakel”, reageert opperwachtmeester Dennis Mosterd. 

Of ze nu in ijskoud water van 0 graden duiken, slapen in een noodshelter op de bevroren grond of vis vangen en fileren; de mortieristen blijven positief. Zo vertelt opperwachtmeester Jacob Bankert, met 49 jaar de oudste van de groep, vol trots dat hij nog altijd de zwaarste tas draagt. Waarop een collega ad rem reageert: “Ja, omdat daar je rollator in zit.” 

Verschillen

De training die het VustCo in de Noorse provincie Troms volgt, verschilt met het programma van de mariniers. Zo zijn afstanden korter en verplaatsen de artilleristen op laplanders in plaats van ski’s. En terwijl de zeesoldaten skiles krijgen, focussen de zogenoemde Vikings op mortiertechnieken in de sneeuw. “Want dat werkt wel even anders dan in bijvoorbeeld Irak”, benadrukt stukscommandant korporaal Durk Kuperus.

De kou heeft bijvoorbeeld effect op het staal van de artilleriestukken en het positioneren van de basisplaat. Korporaal Kuperus: “Je moet eerst een geschikte plek zoeken, vele vierkante meters sneeuw uitgraven en dan kan het maar zo gebeuren dat de ondergrond toch niet stabiel of veel te hard is. Dat kennen we in Nederland of Duitsland niet.”

Best men

Terwijl de Charliebatterij middenin het bos provisorisch van hout en dennentakken een schuilplek fabriceert, verse kabeljauw van ingewanden ontdoet en vuur maakt, concludeert opperwachtmeester Martine Janssen dat hun nachtverblijf misschien wel erg groot is. “Ach, nu hebben we een familiecottage”, reageert ze lachend. Ze is de enige dame van het gezelschap, maar ze doet niet onder voor de rest. Ze is beresterk en werd na de training zelfs uitgeroepen tot ‘best man’.

Ook tijdens vele zware kilometers ploeteren in metersdiepe sneeuw blijft ze opgewekt. Met vuurrode wangen van de kou, ijspegels aan haar haren en een lach op haar gezicht, schreeuwt ze: “Jongens, voorwaarts! We zijn er bijna. Goed zo, volgend jaar weer.”