‘Opnieuw laten zien dat we er staan als het nodig is’
In de eerste 3 maanden met binnengrenscontroles zijn 250 vreemdelingen tegenhouden. ‘Bemoedigend’, vindt minister Marjolein Faber (Asiel). Nog niet ‘heel veelzeggend’, aldus de grensgemeentes. Ook politiebonden zijn kritisch. Zo zouden andere taken onder druk komen te staan. Hoe zijn de afgelopen maanden voor ónze organisatie geweest en met wat voor gevoel kijken collega’s hierop terug? 5 vragen aan Hoofd Sectie Grens, majoor Remco.
Tussen 9 december en 9 maart controleerde de Marechaussee bijna 42.000 mensen. In dezelfde periode vorig jaar, zonder de extra grenscontroles van Faber, ging het nog om 38.600 gecheckte personen. 250 personen onrechtmatig verblijvende vreemdelingen werden geweigerd, versus 150 een jaar eerder. Wat zeggen deze cijfers?
“Eerlijk? Als je ze zo naast elkaar zet niet zoveel. Je kan eigenlijk niet zeggen ‘bij de binnengrenscontroles hadden we zoveel vreemdelingenprocessen, versus zoveel tijdens het reguliere Mobiel Toezicht Veiligheid (MTV)’. De bevoegdheden zijn anders, de wijze van controleren is anders. Het is een beetje appels met peren vergelijken.
Bij de MTV-controles heb je een grotere bewegingsvrijheid, maar kan je minder diep doorvragen. Je kunt vragen naar de identiteit, nationaliteit en verblijfsrechtelijke positie van iemand. Dan houdt het voor de vreemdelingenwetgeving grotendeels wel op. Bij de binnengrenscontroles mogen we ook informeren naar bijvoorbeeld het doel en de duur van het bezoek en de middelen van een persoon. Dus waar gaat iemand naartoe, hoelang wil diegene in het Schengengebied verblijven, waar slaap je, hoe betaal je dit, noem het maar op. Daarnaast is de wijze van optreden anders. Bij het MTV werken we dynamischer, in een grotere zone. Kortom: harde conclusies over de effectiviteit van de binnengrenscontroles ten opzichte van het MTV zijn op basis van deze korte periode nog niet te trekken.”
250 vreemdelingen werd de toegang tot Nederland ontzegd omdat ze niet ‘voldeden aan de toegangsvoorwaarden’. Om wat voor gevallen gaat het dan veelal?
“We zagen vooral personen zonder geldig visum of geldig reisdocument. Zij hadden óf überhaupt niet de juiste papieren, of ze waren vervalst of verlopen. Daarnaast kwamen we ook veel overstayers tegen; mensen die langer dan de toegestane verblijfsduur in het Schengengebied verbleven. Wat we verder regelmatig zagen was dat mensen ‘onvoldoende middelen van bestaan’ hadden. Dus iemand die niet voldoende geld bij zich heeft om te voorzien in de kosten van verblijf in Nederland of in die van zijn reis naar een andere bestemming.”

In een eerder interview met KMarMagazine vertelde je dat we diensten bundelen om de gewenste capaciteit aan de binnengrens te creëren. Dat dit ten koste zou gaan van andere (grens)werkzaamheden, zou ‘onoverkomelijk’ zijn. Hoe kijk je hier op terug?
“Ik ben ontzettend positief verrast over hoeveel capaciteit de brigades elke keer op de mat leggen. Er zijn al veel controles uitgevoerd door collega’s en we zien een stijgende lijn in zowel de aantallen controles als de aantallen gecontroleerde personen en voertuigen. Ook op andere taakvelden zijn de cijfers nog prima, dus daar kunnen we voorzichtig uit concluderen dat overige werkzaamheden niet erg hebben geleden onder de controles.”
Wat kunnen we de komende periode verwachten?
“De grenscontroles zouden 6 maanden gelden en gaan sowieso dus door tot 9 juni. Het kabinet neemt nog een besluit over het al dan niet verlengen van de tijdelijke maatregel. Voor ons verandert er praktisch niet veel. We gaan gewoon door zoals we dat afgelopen maanden deden en nemen de lessons learned van de opstartfase mee."

Al met al, een positief gevoel?
“Absoluut. Minister Faber heeft deze maatregel vorig jaar aangekondigd en de Marechaussee is als een van de eersten gaan rennen. Alles is met stoom en kokend water tot stand gekomen. Collega’s hebben allemaal hun stinkende best gedaan en er samen wat van gemaakt. Natuurlijk ben ik daar trots op. Een groot compliment aan alle collega’s die hierbij betrokken zijn. We hebben als organisatie opnieuw laten zien dat we er staan als het nodig is.”