Speurhonden in actie tijdens realistisch oefenscenario
Vlak voordat ‘een zittingsdag van het beruchte Marengo-proces van start gaat’, gaan alle alarmbellen af in het Justitieel Complex Schiphol (JCS). Een onbekende man staat in zittingszaal D en zet het op een rennen als een rechtbankmedewerker hem iets vraagt. Tijdens een korte achtervolging beschiet de man de rechtbankmedewerker. Een motorrijder van de Marechaussee vat hem een paar 100 meter verderop in de kraag, maar het gevaar is allerminst geweken. Voor speurhonden en hun geleiders is dit zelfs pas het begin van hun werk: zij moeten op zoek naar hulzen, het vuurwapen en mogelijke explosieven. KMarMagazine keek mee tijdens dit realistische oefenscenario.
De verdachte is opgepakt en de omgeving lijkt op het eerste oog veilig. Wat deed die onbekende man in zittingszaal D? Wilde hij een (moord)aanslag plegen? Heeft hij misschien een explosief verstopt? Om er zeker van te zijn dat ook deze ruimte veilig is, komen speurhondenteams in actie. Speurhond Mack en zijn geleider opperwachtmeester Tom zijn klaar om de ruimte te ‘clearen’, zoals dat in vakjargon heet. “Iedereen pakt dat anders aan”, zegt trainingscoördinator opperwachtmeester Edwin. “Tom zet zijn hond Mack hier ‘aan’ door de buisjes weg te ‘toveren’. De hond ziet het als een spel en wil dat buisje zoeken. In zijn zoektocht gebruikt hij de geuren die hem zijn aangeleerd: explosieven, wapens en munitie.” De speurhond is los. Niet Mack, maar Sepp in dit geval, om misverstanden te voorkomen. Wat opvalt is de rugzak achter Sepp. Die lag onbeheerd in de rechtszaal, maar tot ieders verbazing zit daar niets verdachts in. Dus zoekt Sepp verder. Edwin: “Het ziet er wat chaotisch uit. Er zit weinig systematiek in hoe de hond zoekt. De rol van de geleider is hier belangrijk. Ziet hij of zij dat de hond een plekje overslaat, dan laat je de hond eerst nog even gaan. Maar als-ie niet zoekt, roep of fluit je hem terug. Dan wijs je naar de plek die de hond oversloeg. Zo doorzoek je de hele ruimte.” Waar ligt de nadruk extra op? “Denk aan kieren, deuren, onder tafels en ventilatieroosters. Als jij iets wil laten ontploffen, dan verstop je dat explosief. Dat soort plekken wijs je extra aan.” De speurhondenteams vonden in de zittingszaal geen explosieven of wapens en gaan door naar buiten. De verdachte rende weg en beschoot op deze plek de rechtbankmedewerker. Om bewijsmateriaal te verzamelen moeten de honden nu op zoek naar hulzen. Omdat de verdachte tijdens zijn arrestatie geen wapen bij zich droeg, moet ook het vuurwapen nog ergens liggen. Om de oefening niet alleen zo realistisch, maar ook zo veilig te laten verlopen, ligt een vuurwapen vastgeketend in de grond op het gras. En los! Ook opperwachtmeester hondengeleider Angela en speurhond Bikkel zoeken buiten bij het JCS naar wapens en munitie. Een vuurwapen is met het blote oog misschien nog wel in het lage gras te spotten. Maar hulzen van amper 2 centimeter groot? Dat wordt al lastiger. Edwin: “Al zet je hier mensen op linie om te zoeken naar een huls, durf ik te wedden dat zij die niet vinden. Zeker als het gras hoger is of als ze in bebossing moeten zoeken. Een hond is getraind op geur, dus die pikt de lucht van munitie als het goed is ‘gewoon’ op.” Bingo? Bingo! Het valt misschien niet op, maar de pose die Mack hier aanneemt, geeft een vondst weer. Kijk maar eens goed naar wat er tussen zijn pootjes ligt. Juist ja: een huls. “We trainen de honden zo dat ze bij het object gaan liggen als ze iets vinden waar ze op aansloegen. Belangrijk is dat ze er niet aan zitten met hun poten of dat ze erop kauwen of bijten”, vertelt Edwin. “Het zou zomaar een explosief kunnen zijn; dat is erg gevaarlijk. Tegelijkertijd voorkomen we zo dat er bewijsmateriaal zoals vingerafdrukken van een verdachte verloren gaat.” Zittingszaal doorzocht? Check. Wapen en munitie gevonden? Check. Dan lijkt het erop dat geleider opperwachtmeester Tom en zijn hond Mack kunnen rusten. Maar zo ver zijn we nog niet. Zij moeten in de buurt blijven en de gevonden munitie bewaken tot collega’s van de forensische opsporing er zijn. In dit geval doen zij dat, terwijl een collega in opleiding (links) meekijkt. Edwin blikt terug op een geslaagde opleidingsdag. “Het is de eerste keer dat we zo volgens een heel scenario hebben geoefend. Daarbij kregen we hulp van politiecollega’s van de Eenheid Landelijke Expertise & Operaties. Zij hebben hier al veel ervaring mee en het is daarom goed dat zij hielpen tijdens de trainingen en de geleiders tips gaven. Een mooie samenwerking dus!”
