Achter de schermen

…bij de Verkeersongevallen Analyse (VOA)

Je zou verwachten dat het tijdens de COVID-19-periode rustiger is geworden voor de Verkeersongevallen Analyse (VOA) van de KMar. Maar niets is minder waar. Verkeersongelukken blijven zich helaas voordoen, dus de VOA staat ook allesbehalve stil. KMarMagazine nam een kijkje achter de schermen bij dit specialistische vakgebied.

De VOA onderzoekt onder andere verkeersongevallen met zwaargewonde of dodelijke slachtoffers. Het gaat om ongelukken waarbij militairen betrokken zijn of militaire voertuigen. Of om ongelukken die plaatsvinden op militaire oefenterreinen, op luchthavens en in missiegebieden. De VOA probeert de oorzaak te achterhalen: was het een ongeluk of een doelbewuste actie?

Daarnaast onderzoekt de VOA bijvoorbeeld ook vrachtwagens die gebruikt zijn bij mensensmokkel. De forensisch onderzoekers nemen eventuele verborgen ruimtes onder de loep en proberen bij vervalsingen de oorspronkelijke identiteit van een voertuig te achterhalen.

De collega’s van de VOA vormen een hecht team van 6 man, dat deels vanuit huis werkt, deels op de basis in Uddel, waar loodsen staan voor aanvullend forensisch onderzoek. Wachtmeester-1 Dennis maakt deel uit van het VOA-team. KMarMagazine sprak met de forensisch onderzoeker verkeer.

Tekst: ritmeester Henny de Boer | Foto’s: Valerie Kuypers (foto's zijn gemaakt vóór de COVID-19-periode)

Bus

Dennis gaat altijd op pad met een volledig uitgeruste bus. “Wij zijn erg tevreden met onze goed uitgeruste bus”, prijst de wachtmeester-1 zich gelukkig. “Het is eigenlijk een soort kantoor met alles erop en eraan: van gereedschap, tot materiaal om sporen veilig te stellen, tot meetapparatuur, lampen, camera’s, 3D-scans en allerlei formulieren.” Alles om een forensisch onderzoek op de plaats delict volledig uit te kunnen voeren. Bovendien is de bus geschikt voor allerlei terreinen, van zand tot asfalt.

Hypotheses en scenario’s

Bij aankomst bij een zwaar verkeersongeluk is het lastig om direct te zeggen wat er is gebeurd, legt Dennis uit. “Al hebben we natuurlijk wel enkele hypotheses en scenario’s.” En die worden getoetst. Verleende een bestuurder voorrang? Reed een bestuurder te hard? Aan de hand van eventuele bandensporen, schade en verwondingen ontstaat een bepaald beeld. “Verder vragen we onder meer medische gegevens op, crashdata, mobiele telefoongegevens, data van verkeerslichten en matrixborden, en zijn we bij de schouw aanwezig van een dodelijk slachtoffer om het letsel te bekijken. Pas als we alle data hebben verzameld en geïnterpreteerd, komen we tot een eindconclusie.”

Dossieropbouw

Een dossier opbouwen is geen sinecure, weet Dennis uit ervaring. “Het kan weken duren voordat alle uitslagen binnen zijn en alles nauwkeurig is gemeten, verzameld en geanalyseerd. Soms vragen collega’s zich af waarom het zo lang moet duren. Maar wij mogen absoluut geen fouten maken. Dus alles wordt extra gecontroleerd. Wij willen natuurlijk niet dat iemand wordt veroordeeld of vrijgesproken doordat wij iets fout zouden hebben gedaan. Daarnaast moeten wij in duidelijke taal omschrijven wat er is gebeurd, zonder al te veel technische termen te gebruiken. Want alle betrokken partijen, zoals bijvoorbeeld het Tactisch Team, het Openbaar Ministerie of de Inspectie Veiligheid Defensie, moeten het kunnen begrijpen. Een dossier telt soms wel 60 pagina’s.”

Intensief

De wachtmeester-1 omschrijft het werk bij de VOA als behoorlijk intensief. Dennis: “Je werkt aan meerdere onderzoeken tegelijk en ondertussen kun je tijdens een piketweek ook weer opgeroepen worden voor een nieuwe zaak. Je moet precies zijn, analytisch kunnen denken en sporen kunnen interpreteren in chaotische situaties. Bij een verkeersincident werk je vaak te midden van toeschouwers, collega’s, puin en sporen. Dan moet je rustig kunnen blijven en al die indrukken kunnen filteren. Maar daar groei je in, al wordt dit werk nooit gewoon. Het is elke keer anders en je hebt geregeld met veel leed te maken.”

Motivatie

Dennis put zijn motivatie vooral uit de antwoorden die hij betrokkenen kan geven. Zo is hem bijvoorbeeld een aanrijding met 2 dodelijke slachtoffers op de A9 bij Schiphol bijgebleven. “Daar hebben we veel energie in gestoken: waar stonden de slachtoffers precies? Wat deden ze? Dat hebben we deels helder kunnen krijgen. In een persoonlijk gesprek met de nabestaanden hebben we hun antwoorden kunnen geven op vragen waar ze anders mogelijk hun leven mee hadden rondgelopen. De zaak is natuurlijk verschrikkelijk, maar de familie was blij met onze antwoorden. Daar haal ik mijn voldoening uit.”

Interesse in een baan bij de VOA? Neem contact op met opperwachtmeester Boschman via AG.Boschman@mindef.nl. Het team zoekt 2 nieuwe collega’s.