“Dit is geen oefening, eerder een oorlogsvoorbereiding”
Met onder meer een megaverplaatsing richting Litouwen is Grand Quadriga onderdeel van de grootste NAVO-oefening sinds de Koude Oorlog. Alleen al zo’n 4.500 Nederlandse manschappen en 800 voertuigen maken via Duitsland en Polen de tocht naar de oostflank van het bondgenootschap. “Deze oefening is realistischer dan ooit. We train as we fight.”
Tekst: Michael Simon | Foto’s: Rob Gieling
Op de Generaal-Majoor De Ruyter van Steveninckkazerne in Oirschot bereidt 13 Lichte Brigade zich voor op een tocht over land naar Litouwen. Voordat de colonnes zich in april richting het oosten verplaatsen, maken de eenheden zich klaar voor vertrek. Ofwel: de staat van de voertuigen checken, het papierwerk in orde maken en ladingen controleren.
Dit gebeurt op het terrein van de kazerne in een zogeheten PEPHA-straat, dat staat voor Personnel and Equipment Preparation and Handling Area. Wapens worden gescand, voertuigen geïnspecteerd. Brigadegeneraal Maurice Timmermans, die als directeur Training & Operaties verantwoordelijk is voor de gereedstelling van de eenheden, benadrukt daarbij het belang van Grand Quadriga. “U mag mij er op quoten”, zegt hij. “Dit is eerder een oorlogsvoorbereiding dan een oefening.”
Steadfast Defender en Grand Quadriga
De oefening Grand Quadriga is onderdeel van Steadfast Defender. De grootste NAVO-oefening sinds de Koude Oorlog, waar negentigduizend militairen (waarvan 4.500 Nederlandse) uit alle 32 NAVO-landen aan deelnemen. De oefening gaat uit van een Artikel 5-scenario, waarbij een NAVO-lid wordt aangevallen. De alliantie beschouwt een aanval op een van hen als een aanval op alle lidstaten.
Steadfast Defender bestaat uit verschillende oefeningen, waaronder het Duits-geleide Quadriga. Die bestaat op zijn beurt weer uit vier separate oefeningen, waaronder Grand Quadriga. Nederland doet aan de laatstgenoemde mee met 13 Lichte Brigade, het Operationeel Ondersteuningscommando Land en het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando. Zij verplaatsen zich vanuit Nederland via Duitsland en Polen naar Litouwen. Bij de overkoepelende oefening Quadriga zijn ook delen van de 43 Gemechaniseerde Brigade en 11 Luchtmobiele Brigade betrokken.
Klaar indien nodig
Feit is dat zo’n megaverplaatsing uniek is voor Nederlandse begrippen. In dat licht bevestigt brigadegeneraal Gert-Jan Kooij, commandant van 13 Lichte Brigade, de woorden van zijn collega. “Maar wel in de wetenschap dat wij niet de aanvallende partij zijn. We trekken massaal richting Litouwen om te laten zien dat wij, indien we aangevallen worden, er klaar voor zijn.”
Met twee Engelse uitdrukkingen benadrukt de generaal zowel de urgentie van de oefening als het vertrouwen in zijn eenheden. “De oefening is realistischer dan ooit, train as you fight zeggen we dan. Dit zorgt er mede voor dat we klaarstaan als er een beroep op ons wordt gedaan. Ofwel: ready to fight tonight.”
Programma Grand Quadriga
Dinsdag 9 april gaat de tocht daadwerkelijk beginnen. Onder meer met een bruglegging bij een oversteek, woensdag 10 april, nabij Olst. Daarna volgt tussen 15 en 23 april een tactische oefening in het Duitse Guz Altmark. Van 10 tot en met 13 mei verplaatst een deel van de troepen vanuit Duitsland via Polen richting Litouwen. Daar aangekomen oefenen ze van 15 tot en met 23 mei in tactisch optreden. Dit eindigt op 29 mei, waarna de voertuigen het laatste personeel terug naar Nederland verplaatsen, zodat iedereen begin juni weer terug is.
‘Wij zijn klaar om welke eenheid dan ook te bestrijden’
Bestrijden
Een troepenverplaatsing van deze grootte, in internationaal samenwerkingsverband, geeft volgens Kooij aan dat dit geen oefening is als alle andere. “De catastrofe die nu in Oekraïne plaatsvindt, is niets minder dan een oorlog op Europees grondgebied, dus we moeten daar op voorbereid zijn. Wij hoeven niet de hele Russische Federatie tegen te houden, maar als eenheid staan we klaar om welke andere eenheid dan ook te bestrijden. En dan gaan we winnen ook.”