01

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 11

Exclusieve rondleiding op HMS Prince of Wales

Bemanning vliegdekschip komt op adem in Rotterdam

Het is een imposante verschijning. Met een lengte van maar liefst 284 meter en een breedte van 73 meter is het vliegdekschip bovendien een lust voor het oog: HMS Prince of Wales ligt sinds dinsdag afgemeerd bij de Maasvlakte in Rotterdam. Het schip is net teruggekeerd van de grote NAVO-oefening Steadfast Defender. Terwijl de bemanning geniet van een paar welverdiende dagen vrij, kreeg de Defensiekrant een exclusieve rondleiding.

Tekst: Kirsten de Vries | Foto’s: Herman Zonderland

Vanaf de snelweg is het gigantische gevaarte al te zien, maar dichtbij komen is een stuk lastiger. Beveiligers schermen schip en bemanning af van scheepsspotters en andere geïnteresseerden. De komst van het schip is een primeur; het eerste bezoek aan Rotterdam stond in juni 2020 gepland, maar corona gooide roet in het eten. In 2009 was HMS Illustrious de laatste carrier die Nederland bezocht. Een unieke gebeurtenis dus, de komst van HMS Prince of Wales.

Op het vliegdekschip is plaats voor in totaal 1600 bemanningsleden. Zo’n zes weken lang oefende de kolos in Steadfast Defender. Onbedoeld, want eigenlijk zou zusterschip HMS Queen Elizabeth afreizen naar Noorwegen, maar vanwege technische problemen moest die verstek laten gaan.

‘Cheese’ in Gouda

HMS Prince of Wales blijft een kleine week bij de Maasvlakte liggen. Aanstaande maandag keert het schip terug naar Portsmouth. In de tussentijd krijgt de bemanning de gelegenheid om te kijken wat Nederland te bieden heeft. Voor velen zal dat betekenen dat er een biertje genuttigd wordt in Rotterdam. Pendelbussen staan 24 uur per dag klaar om de bemanning naar het centrum van de Maasstad te brengen. Voor luitenant-ter-zee eerste klas Serena Scott zal het vrije weekend in het teken staan van het weerzien met haar man en drie zoons van 9, 10 en 12 met wie ze een bezoekje gaat brengen aan Gouda. “Voor de cheese”, zo vertelt ze lachend. Maar voordat het zover is, showt ze haar ‘huis’ van de afgelopen weken aan de Defensiekrant.

Tijdens de grote NAVO-oefening waren er 1300 bemanningsleden aan boord. “Het schip is een groot dorp”, vertelt Scott. “Het zijn veel mensen. Ik ken er zelf zo’n 500. Er zijn tachtig mensen van HMS Queen Elizabeth met ons meegekomen.” Omdat er 's nachts ook werd gevlogen, werkte de bemanning in shifts. Dag en nacht was er dus reuring op het schip. De shifts duurden vier, zes, acht of twaalf uur.


Door technische problemen van HMS Queen Elizabeth werd zusterschip HMS Prince of Wales last minute opgeroepen om deel te nemen aan Steadfast Defender. Na een belletje moest het vliegdekschip zo snel mogelijk naar zee. Dat lukte uiteindelijk in acht dagen. Maar de bemanning had niet verwacht van huis te moeten. “Sommigen hadden familiebijeenkomsten gepland staan, ook bruiloften. De commandant heeft de verjaardag van een van zijn kinderen gemist, ik ook”, zo vertelt Scott.

We werpen een blik in de ruimte waar alle vliegbewegingen in de gaten worden gehouden. “Dit is net als bij de luchtverkeersleiding.” Doordat er camera’s hangen die verbonden zijn met televisieschermen die overal op het schip te vinden zijn, kan iedereen zien wat er speelt.

HMS Prince of Wales heeft de capaciteit om 36 F-35’s mee te nemen. Voor Steadfast Defender werden dat er acht. De toestellen zijn inmiddels van boord. Wel zijn er nog zes Merlin-helikopters aanwezig. Deze worden op de terugreis afgeleverd in Portland voordat het schip terugvaart naar Portsmouth. De vlaggetjes zijn nog van de vorige avond, toen er enkele honderden gasten van onder meer Defensie en ambassades aanwezig waren voor een receptie.


De NAVO-exercitie Steadfast Defender is voor HMS Prince of Wales goed verlopen. “Het was een fantastische samenwerking tussen verschillende landen. We genieten ook van het werken met de Nederlandse marine.” De laatste grote oefening voor Scott en haar collega’s was ‘Westland 23’, vorig jaar in de Verenigde Staten. “Toen hadden we maar twee F-35’s bij ons, nu acht. Het was veel groter dus.”

Hardlopen op het vliegdek is een populair tijdverdrijf. Twaalf rondjes betekent dat je vijf kilometer hebt afgelegd. En de Britse militairen zijn competitief! Op een van de prikborden hangt een lijst waarop te zien is dat de snelste tijd voor de vijf kilometer 17 minuten en 30 seconden is. De nummer twee was slechts vier seconden langzamer.

Met zoveel mensen aan boord, draaien de koks shifts van twaalf uur. In totaal waren er tijdens de oefening ongeveer honderd koks aanwezig. Zij verzorgden vier maaltijden per dag: ontbijt, lunch, diner en een nachtelijke maaltijd. Er zijn twee grote keukens, waarin er verschillende ruimtes zijn voor de bereiding van onder meer vlees, groenten, friet en het bakken van brood. “Het eten is echt fantastisch. We krijgen ook dingen als eend en boeuf bourguignon. Altijd met salade en brood. Iedereen krijgt hetzelfde. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen de officieren en de rest van de bemanningsleden.”

De bemanning heeft voordat het schip maandag naar Portsmouth vertrekt wat vrije tijd. Veel van hen trekken erop uit. “Mensen gaan naar Rotterdam of Amsterdam. Sommigen ook naar Antwerpen of verder weg. Je kunt veel van Europa zien vanaf hier.” Het enige dat de bemanning niet mag is overzees gaan, bijvoorbeeld terug naar Engeland. “De stop in Rotterdam is echt voor het personeel bedoeld. Om ze te laten zien: jullie hebben het goed gedaan, ga nu maar wat van de wereld zien”, zegt Scott.

Zelf kan ze niet wachten om haar gezin in de armen te sluiten. Per week had ze een uur de tijd om met haar man en kinderen te bellen. Als de Wifi meewerkte tenminste... “We zouden graag betere willen. De huidige Wifi is niet goed genoeg voor al die mensen op het schip. Mensen willen in contact blijven met hun familie. Soms werkt het wel goed, maar mijn man is ook niet altijd op het juiste moment op de goeie plek.”