‘Deze baan vereist dat je alert bent, je weet nooit wat er kan gebeuren’
Marinier-1 Tom (25) en korporaal Jack (23) verruilden het Korps Mariniers en de Luchtmobiele Brigade voor Persoonsbeveiliging Binnenland bij de Koninklijke Marechaussee. Ze zitten aan het einde van de opleiding, die pas sinds begin dit jaar bestaat. “Dit is niet voor Jan en alleman.”
Tekst: kapitein Saminna van den Bulk | Foto: Valerie Kuypers, archief Mediacentrum Defensie
In twaalf weken klaargestoomd
Van advocaten en ministers tot officieren van justitie en journalisten: het zijn allemaal mensen die vanwege hun beroep steeds vaker worden bedreigd. De dreiging komt uit de terroristische hoek, het criminele circuit of groeperingen die onrust creëren in de maatschappij. Straks zijn het Tom* en Jack* die deze mensen beveiligen. Beide heren doen een nieuwe opleiding om persoonsbeveiliger te worden. Ze zijn de eersten zonder een marechaussee-achtergrond, die deze bijzondere opleiding afronden.
*De namen van Jack en Tom zijn gefingeerd vanwege veiligheidsoverwegingen.
Switch
Vanwaar de switch? Jack was op zoek naar een nieuwe uitdaging. “In mijn werk was ik vooral bezig met trainen en oefenen, maar weinig met daadwerkelijke inzet. Ik keek rond bij de Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging van de Nationale Politie, toen ik op Persoonsbeveiliging Binnenland werd gewezen.” Ook Tom miste het operationele werk. Eigenlijk wilde hij graag naar de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB), maar: “Dit leek me een mooie tussenstap van de groene wereld van de mariniers naar de blauwe van de marechaussee.”
Nieuwe eenheid, nieuwe opleiding
Voorheen lag de persoonsbeveiliging in Nederland bij de Dienst Koninklijke Diplomatieke Beveiliging (DKDB) van de politie en de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten van de KMar. Om in te spelen op de groeiende vraag naar persoonsbeveiligers richtte de Koninklijke Marechaussee eind 2022 het nieuwe contingent ‘Persoonsbeveiliging Binnenland’ op. Lees daar meer over via deze link. In een nieuwe opleiding van twaalf weken worden de beveiligers in spe klaargestoomd door collega’s van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten, de Brigade Hoog Risico Beveiliging en het Opleidings- en Trainingscentrum. In januari startte de eerste lichting. Tom en Jack zitten in de derde van de zes geplande lichtingen.
Fysiek en mentaal
In twaalf weken worden de mannen en vrouwen opgeleid tot persoonsbeveiliger. “Dit is geen opleiding voor Jan en alleman”, zegt Jack. “De instructeurs volgen ons op de voet, er wordt een sterke leerlijn verwacht. Logisch ook, want meteen na deze opleiding moet je aan de bak”.
Ook aandacht voor omgaan met mentale stress
De opleiding kent volgens de mannen ‘fysieke momentjes’, waarin de deelnemers echt alles moeten geven. Voor Tom is de uitdaging vooral mentaal. “Eigen initiatief, vindingrijkheid, verantwoordelijkheid nemen en voelen. Actie-intelligentie: juist handelen, ook al is de stress hoog. Er wordt verwacht dat je er honderd procent voor gaat en dat je op de toppen van je kunnen presteert. Er wordt veel van je verwacht. Er is bovendien aandacht voor omgaan met mentale stress. Dat heeft me positief verrast.”
Binnen- versus buitenland
De persoonsbeveiligers verzorgen de beveiliging van personen in Nederland en, wanneer nodig, in het buitenland. De Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten neemt deze taak over wanneer het een hoog risicogebied betreft.
OEHAA
Op zich niets geks voor de infanteristen. Alhoewel…. “Als luchtmobieler is het ‘OEHAA’-voorwaarts, met veel geweld in een groot conflict. Dat is als persoonsbeveiliger compleet anders”, weet Jack.
“Je beschermt iemand middenin het publieke domein. Alle ogen zijn constant op je gericht.” Eerst proberen te de-escaleren is het devies: “Soft skills zijn in eerste instantie belangrijker dan meteen veel geweld gebruiken wanneer de situatie daar niet om vraagt.” Daar zit wat hem betreft leerwinst, zegt hij. “Dit soort zaken leren we in de ambtsinstructie. De KMar-collega’s die bij ons in de opleiding zitten, zijn daar bekend mee en helpen ons hierbij.”
Anderzijds vertelt Tom: “Qua cultuur zijn wij fysiek meer van ‘gewoon stompen, niet klagen’. Daar kunnen wij de collega’s van de KMar weer mee helpen.” Hij ziet meer verschillen. Zoals de skills and drills rondom wapenleer, die bij de heren volledig ingesleten zijn. En, lacht Tom: “We zijn wat grover in omgang en taalgebruik. Wintertraining, bergtraining, uitzending: de mensen waarmee je werkt zijn bij het Korps vaak wekenlang je familie. Dat is bij de marechaussee net even anders.”
‘Je krijgt in dit werk de directe verantwoordelijkheid over iemands leven’
Waken over iemands leven
De ‘groene’ identiteit loslaten? Dat zal nooit gebeuren. Toch ontvangt het tweetal binnenkort het diploma Persoonsbeveiliging. Jack: “Ik heb er enorm veel zin in en ben er trots op. Persoonsbeveiliging Binnenland is een nieuw contingent dat enorm specialistisch werk aflevert. En wij zitten in een van de eerste lichtingen.”
Hameren op kwaliteit
Direct na de opleiding gaan ze aan de slag en worden ze verdeeld over bestaande teams. De operationele beveiligingsopdrachten worden gecoördineerd door het Landelijk Coördinatie Centrum, een samenwerkingsverband tussen de marechaussee, de Nationale Politie, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, en het Openbaar Ministerie. Jack: “Je krijgt in dit werk de directe verantwoordelijkheid over iemands leven. Dat is nogal wat. Niet voor niets wordt er in deze opleiding zo gehamerd op kwaliteit. Ik zie ernaar uit om daar echt een professional in te worden.”
Tom vindt het vooral een unieke kans om zo operationeel bezig te zijn: “Waarbij je kennis opdoet, de wereld van de marechaussee en de casussen leert kennen en aan je vaardigheden werkt.” Toegegeven, zegt Jack: “Het werk zal soms ook betekenen dat je buiten een kantoor zit te wachten. Part of the job. Tegelijkertijd vereist deze baan dat je alert bent, je weet nooit wat er kan gebeuren.”
