Tekst kapitein Saminna van den Bulk
Foto sergeant Jasper Verolme
Luchtmobiele training nabij Oekraïense grens
Met Oekraïne op korte afstand is ‘Rapid Falcon 22’ van 11 Luchtmobiele Brigade in Roemenië, naast een oefening, een afschrikmiddel. Vier weken lang trainen zij nu op de oostflank, aan de rand van NAVO-territorium. De Rode Baretten zijn er nuchter onder, maar: “Ik hoop wel dat dit conflict een wake up call is.”
Een land valt een ander soeverein land binnen en dus is het zaak dat het bondgenootschap zijn verdediging op orde heeft. Het is na de Russische inval in Oekraïne een even fictief als realistisch scenario. Dat maakt de oefening wel heel actueel. De scheidslijn is bijna voelbaar. Rode Baretten stappen de helikopter uit en het oefenscenario in, terwijl boven hen witte lijnen aan de blauwe hemel prijken. Het zijn de sporen van gevechtsvliegtuigen die in hun Air Policing-taak de Roemeense grens bewaken.
Geruststellen
De club van honderdvijftig luchtmobielers zou in Duitsland gaan trainen, maar op verzoek van de NAVO staan ze nu op de rand van NAVO-grondgebied. Enerzijds voor helikoptertrainingen met Roemeense en Amerikaanse collega’s. Anderzijds om de bevolking van Roemenië gerust te stellen en gevechtskracht te tonen en daarmee Rusland af te schrikken.
‘Ik heb wel even mijn moeder gerust moeten stellen’
“Het was even snel schakelen toen we hoorden over de plannen. We werkten het klokje rond met de voorbereidingen. Onze notice to move was 48 uur. Dat vraagt echt wel wat van onze mensen en hun thuisfront”, vertelt sergeant der eerste klasse en opvolgend pelotonscommandant Ryan (35).
Conflictgebied
Stress? Ryan glimlacht. “Ik doe dit werk al achttien jaar: ik maak me niet zo snel druk. Thuis zijn ze ook wel wat gewend. Maar ik heb wel even mijn moeder gerust moeten stellen. Ook zij ziet de beelden in Oekraïne en denkt: Roemenië ligt hier niet ver vandaan. Maar Rapid Falcon is een training. Het frappante is wel dat dit in alles lijkt op een echte inzet: we werken continu samen met internationale partijen, we moesten snel weg en we zitten dicht bij een conflictgebied.”
Dat neemt wat druk met zich mee, zegt ook eerste luitenant en pelotonscommandant Wietse (29). “We merkten de eerste week wel wat spanning, vooral bij het thuisfront. Niet gek, iedereen houdt het nieuws in de gaten. Er waren veel vragen: wat speelt er en hoe spelen wij daarop in? Ik sta er vrij nuchter in: we trainen en stellen zo de Roemenen gerust, meer niet. Eind deze maand gaan we weer naar huis. En dat zie ik bij de mannen ook. Ik heb een vrij ervaren club: die willen gewoon aan de slag.”
Assen en Schaarsbergen
De honderdvijftig militairen zijn afkomstig van de Johan Willem Frisokazerne in Assen. De compagnie is aangevuld met geneeskundig en een herstelelement van diezelfde kazerne. De genisten, pathfinders en het logistieke element (waaronder bevoorrading) komen van de Oranjekazerne in Schaarsbergen.
Integreren
En dat is precies hoe zijn peloton voorwaarts gaat, in het grillige Roemeense weerbeeld. Bij het maken van een aanvalsplan in het scenario lijkt het even lente, even later stompen ze door de prikkelbosjes in de sneeuw.
“We laten met deze training zien dat we er zijn voor onze NAVO-partners”, aldus majoor Mark Bakker (45), hoofd Operatien van het 13e infanteriebataljon van 11 Luchtmobiele Brigade. “We versterken de oostflank met onze aanwezigheid en laten daarbij zien hoe snel we mensen kunnen inzetten.”
‘Met de Russische inval is alles in een stroomversnelling gekomen’
“Maar buiten deze strategische aspecten hebben we heel veel aan deze oefening. We werken samen met internationale partners. Deze 4 weken proberen we onze troepen maximaal te integreren. Neem de Amerikaanse vliegers: die zochten troepen om Air Assaults mee uit te voeren. En dat is precies wat wij zochten. Daarbij hebben we 1 Roemeens peloton meegenomen in onze compagnie, dat nu continu meetraint. We trekken samen op, onderschat die voordelen niet.”
Kokend water
Rapid Falcon is met stoom en kokend water ontstaan. Bakker en zijn staf doen de planning en de uitvoering ongeveer tegelijkertijd. “Met de Russische inval in Oekraïne is alles in een stroomversnelling gekomen”, zegt hij dan ook. “Op Mihail Kogălniceanu Airbase, vanwaar wij opereren, zie je een wirwar aan nationaliteiten. Het voelt echt als een korte inzet. Er heerst een gevoel van saamhorigheid. We zitten hier allemaal om dezelfde reden.”
Ernaast zitten
Bosnië, Afghanistan, Irak… De majoor heeft er 28 jaar als beroepsmilitair op zitten. “En toch: onze generatie is groot geworden met de gedachte dat zulke grote conflicten op ons continent verleden tijd waren. Dat zag je in alles. Korten op Defensie, zwaar materieel dat werd afgestoten. Ik had een jaar of twee geleden echt niet gedacht dat we nu hier in deze situatie zouden zitten. We hebben er mooi naast gezeten met z’n allen.”
Vrede en veiligheid blijken weer geen vaststaande begrippen. “Ik hoop dat dit een wake up call is, zowel binnen als buiten Defensie. De situatie kan ook op ons continent snel veranderen en op zo’n moment wil je een krijgsmacht die toegerust is op dit soort situaties.” Vooropgesteld: zijn club stond na het groene licht als een speer in Roemenië. “Maar het zit hem in de kleine dingen. We stonden maandag op appèl voor de Roemeense minister-president in 3 verschillende tenues. Dat is vrij bijzonder. Kwaliteit van onze mensen en de gevechtsuitrusting zijn goed, maar straalt een dergelijk voorkomen professionaliteit uit? We moeten de basis op orde brengen.”
eFP, maar dan in Roemenië?
Dat de rode baretten eind maart terug naar Nederland komen staat vast. Majoor Mark: “Ik heb geen indicatoren dat we langer blijven. Daar zijn we ook niet op toegerust.” En daarna? De vraag tovert op een heuvel in besneeuwd Roemenië, vlak voor de Assault losbarst, een glimlach op het hoofd bij pelotonscommandant Wietse. “Ik heb zo’n vaag gevoel dat dit niet mijn laatste keer Roemenië is dit jaar.”
Momenteel verkent Defensie of er Nederlandse militairen ingezet gaan worden in het land. Een inzet enhanced Forward Presence als in Litouwen, maar dan op de zuidoostflank van het NAVO-territorium. Voorwaarde is wel dat dit onder de vlag van de NAVO gebeurt en dat het Nederlandse kabinet akkoord gaat.
Vooralsnog is dat koffiedikkijken. Dat laat echter niet onverlet dat de luchtmobiele training in Roemenië een goed startpunt is. “Alles wat we nu doen is expeditionair voor een eventuele eFP Roemenië”, zegt majoor Mark. “We zijn voorbereiders, verkennen al wat mogelijk is en werken maximaal samen met internationale partners.”
Can do
Voor nu is het een training. Misschien om de weg te bereiden voor anderen. Misschien dat zijn club straks ook de oostflank blijvend verdedigt. Een ding staat voor de majoor vast: “De mentaliteit die ik zie bij de staf, de compagnie en iedereen die meetraint… Dat is de echte can do-mentaliteit. Niet zeuren, maar schouders eronder. Snel inzetbaar, overal ter wereld: echt de luchtmobiele brigade. Daar gaan we voor.”
