Mariniers klaar in Irak

Slachtoffer van eigen succes

De dreiging tegen duizenden NAVO-militairen in het noorden van Irak neem toe. Daarom worden momenteel extra veiligheidsmaatregelen getroffen op de Military Airbase Erbil, waar ruim honderd Nederlandse mariniers de afgelopen maanden verantwoordelijk waren voor de beveiliging. Hun uitzending zit er bijna op. Komende week worden ze afgelost door een delegatie van 42 Brigade Verkenningseskadron en het Korps Nationale Reserve.

Nieuwe en grotere bunkers, extra met staal versterkte, meterhoge betonnen muren en aangescherpte toegangscontroles. Deze maatregelen moeten de militaire basis pal naast de internationale luchthaven van Erbil beter beschermen tegen aanvallen. Met name tegen drones en raketten. 6 juli ontplofte nog een onbemand vliegtuigje met veertien kilo springstof op de luchtmachtbasis. Op steenworp afstand van het Nederlandse Camp Bulldog.

Geen IS-dreiging

“Jarenlang was er vrijwel geen dreiging in deze Koerdische regio. ISIS schuurt wel aan de randen, maar zorgt voor weinig problemen. Het gaat nu om aanvallen van door Irak betaalde milities die banden zouden onderhouden met Iran”, verduidelijkt commandant 13 Raiding Squadron majoor der mariniers Luuk Voortman. “Deze zogenoemde Popular Mobilization Forces (PMF) willen de Verenigde Staten en coalitiepartners hier weg hebben. Ondanks het Nederlandse mandaat dat we ook buiten de muren van de basis mogen optreden, ligt de verantwoordelijkheid hiervoor bij lokale eenheden. Daardoor zitten wij in een spagaat."

Frustratie

En dat frustreert zijn club uit Doorn. “M’n mannen zijn opgeleid voor het hoogste geweldsspectrum, maar ze mogen hier niet meer doen dan het beveiligen van de basis. Denk aan patrouilles, controles bij de hoofdingang en statische posten. Bedoeld om spionage tegen te gaan en onbevoegden buiten de deur te houden. Belangrijk werk, maar ik snap dat het voor hen soms tegenvalt.”

Werelderfgoed

Nog geen tien kilometer van de Military Airbase Erbil ligt de eeuwenoude citadel, die in 2014 erkend werd als Werelderfgoed. Daar omheen prijken mini-wolkenkrabbers met ledverlichting door de heiige lucht. De tegenstellingen tussen rijk en arm zijn groot in deze Iraaks-Koerdische stad. Sommige wijken verdrinken in afval, huizen zijn er kapotgeschoten of vervallen. In andere delen doen de gebouwen niet onder voor kastelen. Sommige winkelcentra aldaar misstaan niet in het centrum van New York.

Zand, steen en stof

Op de militaire basis, waarvandaan anti-ISIS operaties plaatsvinden, is het weer een heel ander verhaal. Pal naast de internationale luchthaven, waar je vanuit Nederland ‘gewoon’ naartoe kunt vliegen, voeren grijze en beige tinten de boventoon.

Het landschap wordt gekenmerkt door zand, steen en stof. Voorheen was de basis een relatief open vlakte, maar inmiddels blokkeren metershoge muren het zicht. “Er wordt gecompartimenteerd”, legt de squadroncommandant uit. Het terrein moet zijn opgedeeld, zodat een eventuele inslag beperkt blijft tot een klein gebied.

Neus stoten

“Als ik nu m’n tent uitloop, moet ik oppassen dat ik m’n neus niet stoot tegen gewapend beton”, erkent marinier-1 Joey. Hij en z’n 111 collega’s hebben het zich op het Hollandse kamp gemakkelijk gemaakt met een PlayStation, tafeltennistafel, sportschool en ‘terras’. Ze slapen in tenten met airco. Eten op het door Amerika geleide kamp kan in verschillende eetzalen. “Groenten zijn doodgekookt. Je moet van rijst houden. Het fruit is lekker”, somt marinier-1 Patrick op. Het eerste wat hij gaat doen als hij thuis is? “Lekker lang douchen.” Zijn buddy, korporaal van de mariniers Daan, beaamt die wens, maar kan toch vooral niet wachten om naar de Griek te gaan.

Beter?

Defensie kreeg de huidige beveiligingstaak in januari van dit jaar. De mariniers waren dit voorjaar de tweede rotatie. “De eerste weken hebben we kritisch gekeken naar hoe de beveiliging was geregeld. Wat zijn toegangspunten, waar kun je vanaf de openbare weg het kamp opkijken, waar staan de wapensystemen en zijn ze logisch gepositioneerd. Hoe staat het met veiligheidsmaatregelen en vooral: wat kan er beter?! Met die kennis zijn we aan de slag gegaan”, vertelt Voortman.

Criminelen

Probleem nu is dat de mariniers slachtoffer zijn van hun eigen succes. In het voorjaar waren er nog geregeld indringers op het kamp. Van criminelen die simpelweg bij toegangscontroles doorreden, tot spionnen die zich voordeden als lokale werknemers. Nu staat de beveiliging als een huis, waardoor vrijwel geen enkele onbevoegde het meer probeert. Nu dus ook tijd genoeg voor de mariniers om driftig te sporten en om hun geoefendheid op peil te houden. Marinier-1 Joey besluit: “Je kunt wel op je luie kont gaan zitten, maar daar word je ook niet wijzer van.” 

Benieuwd naar de missie van de mariniers in Erbil in beeld en geluid? Check hieronder de video: