Tekst Bert van Elk
Foto Foto's en video: adjudant Eva Klijn

Het extra slot op de deur

x
Foto boven: MS Rolldock Storm, protected by armed Dutch Marines.

Het Heavy Cargo Ship MS Rolldock Storm arriveert afgelopen donderdag 19 augustus rond zes uur ’s ochtends vanuit Sri Lanka in de Egyptische havenstad Safaga. Aan boord een elf militairen sterk Vessel Protection Detachment van de Koninklijke Marine. Dat moest voorkomen dat Somalische piraten het schip onderweg zouden enteren. Het was voor de driehonderdste keer sinds 2011 dat een VPD van de marine een onder Nederlandse vlag varend koopvaardijschip bewaakte.

Een militair van het VPD houdt de omgeving scherp in de gaten.

De reis verliep voorspoedig, vertelt de commandant van het VPD, eerste-luitenant der mariniers Merwin. "We arriveerden op 7 augustus in Sri Lanka. Nog diezelfde dag zijn we uit de haven van Hambanthota in het zuiden van het eiland vertrokken."

De MAG wordt in stelling gebracht.

De eerste paar dagen op zee was het detachement vooral druk met het inrichten van de beveiliging, vertelt Merwin. "We moesten de materialen, zoals de wapens, controleren en in orde maken. De tweede dag regelden we de posten voor de MAG, ons middelzware machinegeweer. Er werd een stuk extra op de brugvleugels gelast, zandzakken naar boven gebracht en de affuit op de brug gezet. Diezelfde dag plaatsten we de concertina's, het scheermesjes-prikkeldraad. Meestal een of twee rollen hoog en helemaal rondom het schip."

Vaste prik: zo snel mogelijk concertina’s aanbrengen rondom het schip.
Zandzakken naar de brug brengen is een werkje voor iederéén.

‘We plaatsten concertina's, het scheermesjes-prikkeldraad. Meestal een of twee rollen hoog’

Windmolenbladen

De werkzaamheden waren nauwelijks klaar of het meer dan 150 meter lange schip voer de zogenoemde High Risc Area in. "Vanaf dat moment”, legt Merwin uit, “beslissen de kapitein van het schip en de commandant van het detachement wat nodig is. Als je naar alle kanten goed zicht hebt en er zijn geen bijzonderheden, dan is een wachtpost op de brug en een op een van de brugvleugels genoeg. Het schip vervoerde windmolenbladen waarbij een stuk lading uitstak. Daardoor konden we niet goed naar achteren kijken en hadden we drie man op wacht: op beide brugvleugels en op de brug."

VPD’ers paraat op een brugvleugel

Het spannendste deel van de reis was de passage van de zeestraat van Bab al-Mandab tussen Djibouti en Jemen. Merwin: "Dit gebeurde ’s nachts waardoor er heel weinig scheepvaart was; alleen wat kleine bootjes. De meeste piraten vallen 's ochtends bij het eerste licht aan of 's avonds vlak voor donker. Ze hebben niet de middelen om 's nachts een varend schip te enteren. Voor hen te gevaarlijk en er kan bewaking aan boord zijn. Dat risico nemen ze niet. We hebben overigens maar een dag veel bootjes met vissers gezien: voor de kust van Jemen bij wat eilandjes. Dat zijn echt niet allemaal piraten. Voor de bemanning van het schip betekent dit opletten, want je wil niet door netten van vissers varen. Behalve dat dit vervelend is voor hen, wil je ook geen net in de scheepsschroeven hebben."

‘De meeste piraten vallen 's ochtends bij het eerste licht aan of 's avonds vlak voor donker’

Goede waarschuwing

Merwin omschrijft piraterij als ‘een heel erg opportunistisch vak’. “Als ze denken een kans te hebben, zullen ze het proberen. Het VPD is daarbij het extra slot op de deur om rare dingen te voorkomen. Voor op het schip hangt een grote banner: 'protected bij armed Dutch Marines'. Dat blijkt een goede waarschuwing voor piraten.”

De laatste waarnemingen van iets dat op een enterpoging lijkt, dateren van een half jaar geleden. “Meestal gaan piraten aan ons voorbij", weet Merwin. Zaterdag 21 augustus, na een Covid-19 test, keert het Vessel Protection Detachement terug in Nederland. Klus geklaard.

‘Piraterij is een heel erg opportunistisch vak’

Een VPD’er die niet op wacht staat, houdt zichzelf bij de les.