Tekst Evert Brouwer
Foto Mediacentrum Defensie

Defensie en de Tweede Kamerverkiezingen

Illusies dat hij in de Kamer komt, maakt luitenant-kolonel (reserve) buiten dienst Rob Cohen zich niet. Dan moet je niet op plaats acht van de Lijst Henk Krol staan, realiseert hij zich. Ook voor luitenant-ter-zee 2 Harmen Krul op plek 21 (CDA) is het afwachten hoeveel zetels de partij haalt. Eerste-luitenant (reserve) Derk Boswijk staat op nummer veertien van eveneens het CDA en voor hem is een plekje in de Kamer daarentegen zeer waarschijnlijk. 

Rob Cohen (71), eind 2019 gepensioneerd als Register Belastingadviseur, is inmiddels ook secretaris en penningmeester van Lijst Henk Krol, die zo’n vijfhonderd leden kent. Hij heeft daarnaast nog een vijftal functies met een link naar de krijgsmacht. 

De 26-jarige Harmen Krul is fractievoorzitter in de gemeenteraad van zijn woonplaats en secretaris van de Gemeenschappelijke Officiersvereniging. Hij ziet oud-premier Piet de Jong als zijn voorbeeld en werd als politiek talent ontdekt door CDA-prominent en oud-militair Raymond Knops.

Om de activiteiten van Derk Boswijk (31) op te sommen heb je een aparte pagina nodig: Statenlid in Utrecht, schrijver, gezinsman en ondernemer vatten het zo’n beetje samen. O ja, en ook nog specialist bouwkunde bij de genie van 1 Civiel en Militair Interactie Commando. Hij zat nota bene in de militaire opleiding met Don Ceder (ChristenUnie), die eerder in deze rubriek stond. “Wat Defensie betreft zitten we helemaal op een lijn.”

Nog vijf dagen tot de verkiezingen voor de Tweede Kamer. In een serie van vijf artikelen, waarvan dit de laatste is, liet de Defensiekrant defensiemedewerkers aan het woord die kans maken op een Kamerzetel. Wat kunnen zij straks voor Defensie betekenen? 

‘Mijn jongensdroom was militair worden’

Staatsieportret van Rob Cohen, half militair en half burger.

1. Heren, waarom de keuze voor het CDA, respectievelijk Lijst Henk Krol?

Rob Cohen: “Ik ben aan het begin van mijn eerste, korte militaire loopbaan lid geweest van de VVD. Ik heb even op de Koninklijke Militaire School gezeten, maar koos toch voor een andere studie. Op de KMS vond ik politiek en militair niet samengaan. Die ruimte is er nu wel. Toen Henk eind vorig jaar zijn eigen partij begon, heb ik hem een mailtje gestuurd. Zijn koers, vooruitstrevend conservatief of gematigd rechts, is ook de mijne. Het bleek dat de partij op zoek was naar iemand met kennis van Defensie, dus dat kwam goed uit.” 

‘Verbinding zoeken en niet het conflict’

LTZ2OC Harmen Krul net voor zijn bevordering

Harmen Krul: “Toen ik me meer voor politiek ging interesseren, zocht ik een partij die veel heeft met Defensie. Logisch, aangezien ik sinds mijn achttiende bij de Koninklijke Marine ben. De partij is gebouwd op waarden, zoals publieke gerechtigheid en onderscheidt zich van andere partijen als het op de waardering voor Defensie aankomt.”

Derk Boswijk: “Lang heb ik niet hoeven zoeken waar ik me politiek het meest thuis voel. In het CDA vond ik een volkspartij die verantwoordelijkheid neemt en verbinding zoekt vanuit christelijke normen en waarden. Maar meer scheiding van kerk en staat vind je dan bij de ChristenUnie of de SGP. Er is ruimte voor andere stromingen, zoals mijn partijgenoot en militair Mustafa Bal laat zien.”

Tweede luitenant Derk Boswijk.

2. Kun je je ervaring bij Defensie goed inzetten in de politiek?

Harmen Krul: “Dat is mijn inzet. Het is heel hard nodig dat Defensie goed blijft vertegenwoordigd in de Kamer. De Tweede Kamer moet in alle facetten divers zijn, ook qua achtergrond. De Vaste Commissie Defensie is met het eerdere vertrek van Hanke Bruins Slot (CDA), en na de verkiezingen André Bosman (VVD, zie kader), twee Kamerleden met Defensie-ervaring kwijt. Het is ook belangrijk voor alle militairen dat ze zich vertegenwoordigd voelen. Ik heb gezien wat het mijn collega’s doet als een Kamerlid in een debat roept dat militairen moordenaars zijn. Of iemand die durft te zeggen dat militairen het vertrouwen van de politiek moeten terugverdienen. Het is juist andersom, na dertig jaar van bezuinigen. Ja, daaraan heeft het CDA meegewerkt, daarvoor moeten we niet weglopen, maar nu is het tijd om het beter te doen.”

Rob Cohen: “Dat is zeker het geval bij de Lijst Henk Krol. Ik heb 31 jaar gediend als reservist, waarvan het laatst als commandant van 10 Natresbataljon in Assen. In 2002 ben ik uitgezonden geweest naar Bosnië als economisch specialist. Dat zijn onvergetelijke ervaringen. Ik heb de laatste jaren gezien wat er met Defensie is gebeurd en ben blij dat Henk de twee belangrijkste adviezen heeft meegenomen in het verkiezingsprogramma: we houden vast aan de NAVO en de Defensiebegroting moet zo snel mogelijk naar twee procent van het Bruto Nationaal Product.”

“Gelukkig kon ik later als reservist terecht bij Defensie”

Derk Boswijk: “Het is jammer dat ik waarschijnlijk geen reservist kan blijven als ik in de Kamer word gekozen. Vorig jaar ben ik voor het eerst ingezet bij de logistieke ondersteuning van de coronacrisis, een heel mooie ervaring. Mijn jongensdroom was militair worden, want ik zou nooit van mijn leven achter een bureau gaan zitten. Maar toen ik van school kwam, was er een vacaturestop. Heel frustrerend. Gelukkig kon ik later als reservist terecht, al heeft het een paar jaar geduurd voordat ik de procedures had doorlopen. Dat moet sneller kunnen en daarvoor wil ik me bijvoorbeeld inzetten. En het wettelijk vastleggen dat Nederland zich houdt aan de afspraak twee procent van het bbp te besteden aan Defensie. Mede door (staatssecretaris) Raymond Knops en mij is dat standpunt in ons programma vastgelegd. Dat zal niet voor 2024 lukken, zeker niet met de huidige crisis in gedachten. Dan is een toename tot het gemiddelde van de lidstaten een eerste streven waarvoor ik mij hard maak.”

‘Militairen zijn gewend in een team te werken’

Hij heeft drieduizend vlieguren op zijn naam staan, waarvan 2500 als instructeur op de lesvliegtuigen PC-7 en de T-38 Talon. Majoor André Bosman (56) werd elf jaar geleden van Sheppard Air Force Base ‘geplukt’ voor een plek in de VVD-fractie in de Tweede Kamer. 

“Toen ik zestien was had ik twee wensen: de eerste was vlieger worden, de tweede minister-president.” Tot zijn grote teleurstelling was er dit keer geen plek ingeruimd op de kieslijst. Wat kan hij de Defensiekandidaten meegeven? Zoals partijgenoot Peter Valstar, die ooit begon als zijn fractiemedewerker. De eerste tip: “Kom niet binnen met de uitstraling van ‘ik ga dat wel even fiksen’. Investeer in je collega’s van zowel je eigen als andere partijen. Daarmee kom je het verst.”

“Een voordeel dat je bij Defensie hebt gewerkt, is dat je gewend bent om in een team samen te werken. De overstap was voor mij flink wennen. Bij Defensie zijn we direct en spreken dezelfde taal. Je gaat altijd recht op je doel af. Haal je het niet, dan ga je dat achteraf evalueren. In de politiek is dat minder helder: het doel is voor jou meestal wel duidelijk, maar de route daar naartoe afhankelijk van 75 anderen. Het duurt dus ook veel langer voor je een besluit hebt.” 

Bosman kijkt terug op een boeiende periode. Hij prijst zich gelukkig te hebben bijgedragen aan de komst van de F-35 én dat het belang van Defensie nu breder wordt gedragen, dan toen hij aantrad in de Kamer. “Ook de partijen aan de linkerzijde, met name de PvdA, zien in dat Defensie geen post kan zijn waarop je bij tegenwind zomaar kunt bezuinigen.”

Meer weten over hoe de politieke partijen over Defensie denken?