Tekst Mediacentrum Defensie
Foto Mediacentrum Defensie

Marechaussee ingezet bij heftige avondklokrellen

De Koninklijke Marechaussee moest deze week vol aan de bak voor bijstand aan de politie bij het handhaven van de openbare orde, naar aanleiding van de avondklokrellen. Sinds het verbod zaterdag inging, werden de bijstandseenheden (BE) ingezet in vrijwel het hele land. 

Volgens majoor Bart van Hofwegen, commandant van de Landelijke Bijstandsorganisatie, is het lang geleden dat een dergelijke inzet nodig was. “Ik ben momenteel de ‘populairste’ man van de Marechaussee”, grapt Van Hofwegen. Want, zo vertelt hij in KMarMagazine, zijn telefoon stond deze week roodgloeiend. Zijn eenheid staat elke avond paraat op strategische plekken in het land. De marechaussees rukken dan uit naar hotspots die de politie doorgeeft. “We zijn de strategische reserve. Als een situatie uit de hand loopt, worden we ingezet.”

In Eindhoven was harde inzet nodig

Op locatie bepaalt de politie waar en wanneer de marechaussees van de bijstandseenheden in actie komen. “Een liaison officier van de politie, een zogeheten 'opstapper', zit bij ons in de commandantenbak voor de afstemming met de lokale driehoek.”

De bijstand van de Koninklijke Marechaussee liep in eerste instantie tot en met vandaag. Inmiddels is besloten de bijstand te verlengen, vooralsnog tot na het weekeinde.

Relschoppers op de Beijerlandse Laan in Rotterdam. Ze richten vernielingen aan, plunderen winkels en zoeken de confrontatie met de Marechaussee en politie (foto's: ANP).

Oorlogsgebied

Vorige week zaterdag werd de Marechaussee ingezet in onder meer Rotterdam, Urk en Stein. In Stein werden charges uitgevoerd en relschoppers aangehouden. Een dag later was de KMar nodig in Breda, Eindhoven en opnieuw Rotterdam en Stein. 

Eindhoven bleek een hot spot waar 'harde inzet' noodzakelijk was. Van Hofwegen: “We hebben daar gebieden schoongeveegd, bezet gehouden en wegen geblokkeerd.” Volgens de majoor leek zijn geboortestad op een oorlogsgebied. “Ik heb een traantje weggepinkt bij de situatie die ik daar aantrof. Ik herkende het niet terug. Dit waren duidelijk geen demonstranten. Het ging om een georganiseerde actie van relschoppers.”

Het leger inzetten?

Na de rellen riepen tal van Nederlanders op om het leger in te zetten. Er werd zelfs over dit thema gedebatteerd in de Tweede Kamer. Conclusie was dat Defensie al wordt ingezet, de Koninklijke Marechaussee is immers een krijgsmachtonderdeel. Eventuele inzet van andere eenheden, bijvoorbeeld de landmacht, is op dit moment niet nodig.  

Tijdens de avondklok wordt een automobilist gecontroleerd.

Traangas

Maandag was inzet nodig in Venlo, Den Bosch, Roosendaal en Rotterdam. In Venlo werd gezorgd voor de beveiliging van een GGD-teststraat die werd bedreigd. “In Rotterdam hebben we achter groepen rellende jeugd aangezeten, die barricades hadden opgeworpen en in de fik hadden gezet. Er is daar traangas gebruikt. Het ging er hard aan toe. We zijn een paar uur bezig geweest tot ze de wijken zijn ingevlucht. In Den Bosch was de situatie vergelijkbaar. In Roosendaal hebben we kort charges uitgevoerd.”

'Dit is van een andere orde, dit zijn écht on-Nederlandse taferelen'

Relatieve rust

Na alle heftigheid verliep de rest van de week relatief rustig. Dat betekent echter niet dat de 85 marechaussees op hun lauweren konden rusten. Nog steeds was hun aanwezigheid nodig, bijvoorbeeld om bij escalatie de nodige steun aan de politie te verlenen en om te controleren of de avondklok werd gerespecteerd. 

Een patrouille surveilleert op straat, nadat het relatief rustig is geworden.

Tweede-luitenant Stefan over zijn inzet:

Op de locaties waar we zijn in gezet waren de problemen snel opgelost en gingen de relschoppers ervandoor. Gingen wij voorwaarts, dan schoot de menigte uiteen. 

Stefan, opvolgend pelotonscommandant, vindt het frustrerend om te zien dat eigendommen van mensen worden vernield en dat personen zich niet aan de coronamaatregelen houden. Ze verstoorden maximaal de openbare orde, daar baal ik echt van. Als je dan iets kan betekenen is dat mooi, daar train je ook voor. 

Adjudant Toon over zijn inzet:

Opvolgend pelotonscommandant adjudant Toon deed eerder ervaring op met inzetten van bijstandseenheden, maar een optreden zoals van afgelopen week heeft hij niet eerder meegemaakt.

“Dit is van een andere orde. Dit zijn écht on-Nederlandse taferelen. Opvallend vind ik het grote aantal kinderen dat agressie vertoonde. Dat baart me zorgen.”