Tekst ritmeester Jessica Bode
Foto Phil Nijhuis, Menno Bausch
Unieke fototentoonstelling in Renswoude
Duizenden re-enactors zitten in zak en as nu het coronavirus voorlopig verhindert dat zij met elkaar historische gebeurtenissen kunnen naspelen. En wat doe je dan? Dan maar vanuit huis. Fotograaf Menno Bausch (49) legde re-enactment vast in een thuissituatie. Dat levert unieke foto’s op die vanaf dit weekend te zien zijn in het nieuwe Grebbelinie bezoekerscentrum op Fort Buursteeg in Renswoude.
‘Met die 1,5 meter hadden ze in de oorlog geen rekening gehouden’
Vanwege 75 jaar vrijheid in Nederland stonden er dit jaar flink wat re-enactment evenementen op de planning, maar overal is een streep doorheen gegaan. De 1,5 meter maatregel kan simpelweg niet gegarandeerd worden. “Tsja, daar hadden ze in de oorlog geen rekening mee gehouden”, grapt Bausch.
Alternatief bedenken
Naast fotograaf is hij zelf ook re-enactor. Een Amerikaanse oorlogsfotograaf uit de Tweede Wereldoorlog. “Het gemis onder de acteurs is groot”, vertelt hij. “De meesten hadden hun agenda voor dit jaar volgepland en dan ineens gaat niets door. Vanaf september staat er wel wat op de rol, maar ik vraag me af of dat door kan gaan. Daarom bedacht ik me dat het leuk zou zijn een alternatief te bedenken om toch bezig te blijven.”
Dakota
‘Re-enactment at home’ bleek de oplossing. Voor de camera van Bausch kropen acteurs in hun rol en vertolkten die zoals ze dat ook ‘in het veld’ met elkaar zouden doen. Alleen dan vanuit huis. Aan zijn oproep op social media werd flink gehoor gegeven. “Voor de reportage koos ik voor re-enactors die Amerikaanse, Duitse, Canadese en Schotse militairen spelen in de Tweede Wereldoorlog.
‘Het is geen verkleedpartijtje voor grote mensen’
Dat resulteert in bijvoorbeeld Duitse soldaten die bepakt en bewapend door de woonkamer paraderen met een grote televisie op de achtergrond. En Amerikaanse militairen die zogenaamd uit een Dakota springen vanuit het slaapkamerraam. “We hebben de vrouwelijke verpleegkundigen aan het front wonden (van ketchup) laten verbinden met wc-papier. Dat is dan weer een knipoog naar het hamsteren.”
Lollig
Hoewel er soms wat lollig over gedaan wordt is re-enactment een serieuze hobby. “Het is geen verkleedpartijtje voor grote mensen. Om de geschiedenis op een juiste manier te vertellen, moet ieder detail kloppen. Ik wilde met de fotoreportage dan ook voorkomen dat ik de re-enactors te kakken zou zetten. Dat is gelukt. Het zijn 16 bijzondere portretten met een gezonde dosis humor en een kwinkslag naar de tegenwoordige tijd.”
Wat is re-enactment?
Re-enactment is strikt gesproken het naspelen of uitbeelden van historische gebeurtenissen door deelnemers in historisch kostuum. En op ‘strikt’ moet beslist de nadruk worden gelegd, want re-enactment is soms levensecht. “Alleen het leed ontbreekt. Gelukkig. Verder waan je je op sommige evenementen echt terug in de tijd”, vertelt fotograaf en re-enactor Menno Bausch.
