Tekst ritmeester Charlotte Snel
Foto sergeant Jasper Verolme I Video: adjudant Eva Klijn

‘Zo snel mogelijk mensen onder het puin vandaan halen’

Ruim 60 specialisten van het Urban Search and Rescue (USAR)-team, onder wie 3 militairen, vertrokken woensdagavond vanaf vliegbasis Eindhoven naar Beiroet. Eerder deze week werd de Libanese hoofdstad getroffen door een zware explosie. Op de militaire vliegbasis verzamelde het bonte gezelschap zich. Uitgerust met de meest geavanceerde zoekapparatuur, speurhonden en 1 duidelijk doel: levens redden. Inmiddels zijn ze volop in actie in het zwaargetroffen Beiroet.

De een was zijn koffers aan het pakken voor een welverdiende vakantie, de ander zat zelfs nog met de voeten in het zand. Toch was er maar 1 belletje voor nodig om het zoek- en reddingsteam binnen een dag hier, in de vertrekhal van de militaire vliegbasis in Eindhoven, te krijgen. 

‘De sfeer binnen het team is fantastisch’

Het maakt USAR-teamleider Camille Michel supertrots. “Natuurlijk. We gaan naar een rampgebied, maar de sfeer binnen het team is fantastisch. Dat is door de jaren heen echt zo gegroeid. Diverse mensen kwamen vanaf hun vakantieadres naar Eindhoven gereden om in het vliegtuig te stappen en te doen waar ze voor opgeleid zijn; het zoeken naar slachtoffers.” 

Zo’n 16.000 kilo aan zwaar reddingsmaterieel werd per C-17 transportvliegtuig naar het gebied vervoerd.

Defensie coördineert niet alleen het transport, maar levert tevens 3 militairen

Enorme ravage

Michel heeft de beelden van de mega-explosie in de haven van Beiroet de hele dag langs zien komen. “Het is een enorme ravage. Een gebied van 12 vierkante kilometer is compleet verwoest. Daarom is het zaak dat we daar zo snel mogelijk naartoe gaan. De eerste dagen na zo’n ramp is de kans dat we mensen onder het puin vandaan halen het grootst.” 

Om deze klus te klaren wordt een team van ruim 60 reddingswerkers ingezet bestaande uit brandweerlieden, politie, artsen en militairen en 8 speurhonden. Zo’n 16.000 kilo aan zwaar reddingsmaterieel wordt apart, per C-17 transportvliegtuig, naar het gebied vervoerd. 

Defensie coördineert niet alleen het transport, maar levert tevens 3 militairen

Waardevolle toevoeging

Defensie coördineert niet alleen het transport, maar levert tevens 3 militairen. Een waardevolle toevoeging, benadrukt Michel. “De collega’s van Defensie die meegaan hebben vooral kwaliteiten op het gebied van planning, operatieën en logistiek. Heel fijn. Je kunt je bijvoorbeeld voorstellen dat al onze uitrusting, en dat is véél, aan bepaalde standaarden moet voldoen als we het door de lucht willen vervoeren. Bij Defensie zijn ze daar in gespecialiseerd. Zij weten hoe ze dat doen.” 

Het USAR zoek- en reddingsteam dat Nederland woensdagavond naar Beiroet stuurde, is een zogeheten ‘heavy team’.

‘Het is zaak dat we daar zo snel mogelijk naartoe gaan’

Verschil maken

Michel, in het dagelijks leven directeur Brandweerzorg bij de Brandweer Haaglanden, is sinds de oprichting in 2004 aangesloten bij het specialistische bijstandsteam van USAR. Hij zag de ravage na de aardbevingen in Nepal, na de orkaan op Sint Maarten. “Maar deze actie is nog veel meer waar dit team voor opgeleid is. Het zoeken en redden van mensen. Ik hoop dat we daar een beetje het verschil kunnen maken.” 

USAR

Het USAR zoek- en reddingsteam dat Nederland woensdagavond naar Beiroet stuurde, is een zogeheten‘heavy team’ dat inzetbaar is voor zware en complexe reddingsoperaties. Bijvoorbeeld na instorting van gebouwen, aardbevingen of -verschuivingen, ongevallen in tunnels, een orkaan of dergelijke. De teamleden zijn vrijwilligers en werken in het dagelijks leven onder meer voor ziekenhuizen, brandweer, Defensie, politie en veiligheidsregio’s. USAR telt bij inzet zo’n 60 medewerkers. Hiervoor kan geput worden uit een personeelsbestand van 145 medewerkers. 

Majoor Marco Gaebler

Functie binnen Defensie: Commandant instructiecompagnie Opleidings- en Trainingscentrum Rijden, Koninklijke Landmacht 
Functie binnen USAR: Planningsofficier
Ervaring: “Ik ben onder andere ingezet na de orkaan op Sint Maarten, na de aardbevingen in Nepal en diverse keren binnen Nederland. Zo waren we betrokken bij de nasleep van het kraanongeluk in Alphen aan den Rijn en zijn we onlangs nog ingezet in Nijmegen om een gewonde onder het puin vandaan te halen na een explosie in een woning.”
Verwachting van de inzet in Beiroet: “Ik hoop dat we ons werk zo goed mogelijk kunnen doen en vooral heel veel mensen kunnen redden. Dat is waar we voor gaan. Bij aankomst is het zaak dat we zo snel mogelijk een base of operations op zetten en een team de stad in sturen. Daarna is het een kwestie van doorgaan, mensen helpen. Slapen komt daarna wel.”  

‘Ik hoop dat we een beetje het verschil kunnen maken’

Luitenant-kolonel Erwin Marx

Functie binnen Defensie: Stafofficier Internationale Operaties, Koninklijke Landmacht 
Functie binnen USAR: Liaison Officier
Ervaring: “Al vrij snel nadat ik begon bij USAR ben ik ingezet in Nepal en daarna op Sint Maarten. Daarnaast komen we diverse keren per jaar met USAR bij elkaar voor oefeningen en terugkomdagen.” 
Verwachting van de inzet in Beiroet: “Chaos, vanaf het begin. Het is zaak dat we zo snel mogelijk een gecoördineerd hulpsysteem opzetten. Die 16 ton aan materieel moet naar de juiste plek, de reddingsteams moeten weten waar hun hulp het meeste nodig is. Pas als er een effectief coördinatiesysteem is opgezet, kunnen we verder. Met natuurlijk als doel om zo snel mogelijk, zo veel mogelijk reddingen uit te voeren. Haast is geboden.” 

In de haven van de Libanese hoofdstad Beiroet heeft dinsdagmiddag een grote explosie plaatsgevonden. De schade is enorm. (foto: ANP)