Tekst ritmeester Djenna Perreijn
Foto sergeant Jasper Verolme

Luchtmachtopleiding nu ook open voor landmacht, marine en marechaussee

Adjudant Oscar, hoofdinstructeur van de SERE-School. Hier werken sinds deze week niet alleen instructeurs van de luchtmacht, maar ook van de 3 andere krijgsmachtdelen.

De bijzondere survivalschool van de luchtmacht heeft er sinds deze week nieuwe instructeurs bij, van zowel de marine, landmacht als marechaussee. Dat is bijzonder, want voorheen werden de cursussen aan de Survival Evasion Resistance and Extraction School (SERE-school) alleen aan luchtvarenden gegeven, door luchtmachtprsoneel.

 De SERE-school was altijd een must voor vliegers, omdat ze hier leren overleven in barre omstandigheden of vijandelijk gebied, nadat ze met hun kist zijn neergestort. Maar ook eenheden van andere krijgsmachtdelen kunnen tijdens een uitzending een verhoogd risico lopen om in vijandelijk gebied geïsoleerd te raken. Daarom moeten sinds 2016 verschillende eenheden van de landmacht, marine en de marechaussee de opleiding op zak hebben voor ze op uitzending gaan. Daarin moeten ze onder meer 72 uur individueel overleven in de wildernis zonder door de vijand te worden onderkend.

Sinds deze week zijn daar ook instructeurs van al die krijgsmachtdelen aan toegevoegd. "Als we cursisten uit de gehele organisatie opleiden, moet dat ook voor instructeurs gelden”, stelt adjudant hoofdinstructeur Oscar. Maar om ‘professioneel survivallen’ goed over te brengen, moet je jezelf eerst een specialist kunnen noemen.

Instructeur Ramon volgt de cursist naar zijn onderkomen en vinkt op een controleformulier af wat hij wel of niet op orde heeft. Zoals de toestand van zijn uitrusting en slaapplaats.

Wat heb je geleerd?

“En we zijn weer terug bij het begin!”, roept de kersverse instructeur Ramon ietwat verontwaardigd terwijl hij door een dichtbegroeid bos een cursist achtervolgd. Hij is de eerste marinier die de instructeursopleiding met goed gevolg heeft afgelegd. “Hier is het”, zegt hij even later opgelucht, terwijl hij naar z’n slaapzak wijst. “Wat heb je nu geleerd? Markeer altijd je positie!”, beantwoordt Ramon zijn eigen vraag. “En hang je poncho op. Als het gaat regenen, drogen je kleren niet meer op. Je bent moe en hongerig. Anders zou je deze fouten niet maken.”

Wat slaappreventie en weinig voeding met je doet, weet Ramon als geen ander. Om instructeur op de SERE-School bij de luchtmacht te worden, onderging hij dezelfde uitdaging: 72 uur individueel overleven in het wild zonder in handen te vallen van de (oefen)vijand. “Als instructeur moet je boven de stof staan. Van vuur maken, slootwater filteren, voedsel vinden tot codetaal spreken en radioprocedures; ik ben er de afgelopen anderhalf jaar expert in geworden.”

SERE-School

De Survival Evasion Resistance and Extraction School is onderdeel van het Centrum voor Mens en Luchtvaart in Soesterberg. Het is voor alle krijgsmachtdelen hét kennis- en trainingscentrum voor ‘Personnel Recovery’ in Nederland. Het centrum ziet toe op de resultaten van de instructeurs in opleiding. Als de nieuwe instructeurs bij de SERE-School gekwalificeerd zijn, kunnen ze hier aan de slag of bij het eigen krijgsmachtdeel. In het laatste geval blijft de SERE-School observeren of de stof op de juiste manier wordt overgedragen.  

'Ik heb geen nieuw voedsel gevonden. Ook geen sigaretten trouwens.

Liefst 6 teken haalt de Algemeen Militair Verpleegkundige (AMV-er) uit een van de cursisten tijdens de dagelijkse medische check.

Alles voor de instructeursbadge

Survival skills tot in perfectie beheren is niet voldoende om de gewilde instructeursbadge te bemachtigen. Het duurt circa 1.5  jaar om de kwalificatie te behalen en door minimaal 10 lessen en 2 praktijkcursussen te ondersteunen.

De instructeurs worden eerst breed opgeleid en na het behalen van de instructeursbadge zijn er verdiepende cursussen zoals de Arctic, Desert, Jungle en Urban. In de laatste fase van de opleiding bezoeken de instructeurs onder leiding van een gekwalificeerde collega’s de cursisten in het bos. Die moeten 1 keer in de 24 uur iemand van de school zien voor een medische check. Ook worden onder meer het onderkomen en de uitrusting van de cursisten gecontroleerd.

Cursist Chiel heeft een vermoeden, maar weet niet helemaal zeker of de cursus morgen voorbij is en de extractionforce hem uit het bos komt halen.

Nog één nachtje

Terug naar het veld, waar Ramon bij de tweede cursist langsgaat. Cursist Chiel zit al 2 dagen in het bos en moest zijn toch al geringe hoeveelheid voedsel inleveren toen hij op de eerste avond in het bos werd gepakt door de oefenvijand. “Heb je nog ander voedsel kunnen vinden?', vraagt hij. “Nee, en ook geen sigaretten trouwens", antwoordt Chiel teleurgesteld.

In het dagelijks leven is hij loadmaster van een helikopter. "Maar nog 1 nachtje toch!?", probeert hij hoopvol. Het antwoord blijft hem verschuldigd, om het verrassingselement in stand te houden.

Morgen arriveert de extraction force, het team dat dein totaal 11 cursisten uit hun benarde positie moet bevrijden, vertelt Ramon na het bezoek. “In de opleiding ben ik ook eens onderdeel van dat team geweest. Omdat je alle elementen veelvuldig oefening, kun je de cursus uiteindelijk vanuit het perspectief van de cursisten bekijken.

En als de mannen alle procedures goed doorlopen, zoals het goed beantwoorden van controlevragen in de juiste codetaal, is het alweer bijna weekend.

De cursisten moeten 72 uur individueel overleven zonder door de vijand te worden onderkend.