Tekst ritmeester Jessica Bode
Foto archief

Brigadegeneraal Smits regelt nieuw uniform en onderscheidingen voor getraumatiseerde Jamal

Rücksichtslos werd het militaire uniform met 7 onderscheidingen afgepakt van de 45-jarige veteraan Jamal. Terwijl de voormalig infanterist kampt met de gevolgen van PTSS, namen deurwaarders zijn hele huisraad mee. Vorige week kreeg de oud militair een nieuw uniform mét onderscheidingen. Ondertussen zet hij zich met zijn advocaat in voor veteranen die in hetzelfde schuitje zitten. 

“Als je schulden hebt, moet je ze betalen. Laat daar geen misverstanden over bestaan”, begint de openhartige Jamal. “Maar als je door een trauma moeite hebt met bijvoorbeeld geldzaken, moet je hulp krijgen. In mijn geval is om een schikking gevraagd, maar daar werd geen gehoor aan gegeven. Mijn huis werd leeggehaald en ik raakte alleen maar dieper in de ellende.” 

De medailles op de linkerfoto werden door deurwaarders in beslag genomen en vernietigd. Op de rechterfoto krijgt hij nieuwe medailles opgespeld. ‘Een onbeschrijfelijk gevoel.’

Mentale sporen

Het is 1995 als Jamal bij de landmacht begint. Als infanterist gaat hij 4 keer op uitzending naar Bosnië en Irak. Die missies laten diepe, mentale sporen na. In 2006 spelen de eerste klachten op en de bedrijfsarts vermoedt PTSS. Al wordt het trauma 3 jaar later pas gediagnostiseerd. “Als dan ook mijn vader overlijdt en ik in scheiding raak stort mijn wereld in.” 

Deze foto’s werden genomen tijdens Jamal zijn uitzendingen tussen 1995 en 2006.

Schikking

Jaren verstrijken, problemen stapelen zich op en in 2018 ontstaat een huurachterstand van 3.000 euro. Zijn toenmalige advocaat vraagt om een schikking, maar dat wordt genegeerd. Ontruiming van Jamal z’n woning in Velp volgt. Hierbij wordt ook zijn meest dierbare bezit meegenomen: het militaire uniform met onderscheidingen. “Ook al ben ik veteraan, ik blijf tot mijn dood militair. Met veel trots heb ik gediend. De onderscheidingen zijn erkenning voor mijn inzet. Het helpt me over mijn verleden te praten en nare gebeurtenissen te verwerken.”  

Uiteindelijk betaalt Defensie de kosten, die op dat moment zijn opgelopen tot ruim 10.000 euro. Nu de rekening is betaald heeft Jamal recht op zijn spullen, maar alles blijkt te zijn vernietigd. “Het had geen financiële waarde en van het militair pak dachten ze dat het carnavalskleding was”, verzucht advocaat Peter Schouten. “Vergelijk het met de laatste foto van je overleden moeder die in de shredder belandt. Het heeft bij Jamal veel leed veroorzaakt.”

Dit is de tweet waarmee advocaat Schouten de aandacht trok van brigadegeneraal Ron Smits

Uiteindelijk weet advocaat Schouten de aandacht van 11 Luchtmobiele Brigade te trekken en brigadegeneraal Ron Smits regelt een nieuw uniform. Vorige week werden de onderscheidingen opgespeld. "Ik weet als geen ander wat een uniform betekent voor een militair", reageert de generaal. “Nu kun je weer zien waar hij heeft gediend en welke rang hij had. Als je dat kwijtraakt heeft dat een enorme impact.” 

Jamal reageert dat hij de generaal wel had kunnen kussen. “Maar dat heb ik maar niet gedaan”, lacht hij. “Het gevoel is onbeschrijflijk. Nu kan ik pas door met mijn leven.”

Ondertussen zet de voormalig infanterist zich met zijn advocaat in voor gelijkgestemden. Schouten vertelt: “Er zijn veel meer veteranen met PTSS die iets soortgelijks hebben meegemaakt. Zij zijn meer geholpen met zorg dan met deurwaarders. Bij Jamal stonden de coöperatie, deurwaarder en gemeente in hun recht. Maar ze hadden beter moeten weten. De zorgplicht moet ruimer. Jamal was niet in staat om te beseffen wat er gaan de was.”

Uiteindelijk maakte de strijd om 3.000 euro de situatie alleen maar erger. “Wij vragen de Tweede Kamer dan ook de ogen te openen”, benadrukt de raadsman. “Wellicht een verruiming van de deurwaarderswet, specifiek voor deze doelgroep. Laat de verhuurder en deurwaarder bovendien de tijd nemen om de situatie inschatten. Ze hebben immers ook tijd om spullen van waarde er in een mum van tijd tussenuit te halen.” 

Jamal samen met zijn advocaat Peter Schouten en met brigadegeneraal Ron Smits (rechts)

Burgermedewerker

Met Jamal gaat het inmiddels beter en hij woont bij de Stichting Thuisbasis Veteranen in het Drentse Eelde. Een woonlocatie voor zwaar getraumatiseerde militairen, die nergens anders terecht kunnen.Met een zorgcoördinator en maatschappelijk werker probeert hij z’n leven op de rit te krijgen. “Binnenkort start een nieuwe therapie en ik durf weer vooruit te kijken. Er zijn 8.000 vacatures bij Defensie. Ik hoop dat ik in de toekomst als burgermedewerker iets voor de krijgsmacht kan betekenen.”