Ook Resolute Support in de ban hét virus

‘De bijna onzichtbare vijand in Afghanistan’

COVID-19 brengt ook de missie Resolute Support in rep en roer. De trainingen aan Afghaanse troepen zijn gereduceerd en adviseurs gaan minder vaak het kamp af om met Afghaanse counterparts te praten. Dat gebeurt nu via de telefoon of videobellen. Ook de Nederlandse militairen op de bases hebben uiteraard te maken met de vele maatregelen om het virus buiten de poort te houden.

De NAVO-missie Resolute Support heeft een waslijst aan maatregelen getroffen op de militaire bases in Afghanistan. Van social distancing tot quarantaineplannen voor honderden militairen, mocht het nodig zijn. Niet vanwege dreiging van de Taliban, maar vanwege een vrijwel onzichtbaar virus.

Het is surrealistisch; een militaire operatie die alle zeilen bijzet om een ‘vijandje’ van enkele nanometers groot te weren. Zo ieniemienie, daar helpt geen scherfvest tegen, daar kan je niet op schieten. De voorzorgsmaatregelen gelden ook voor de ongeveer 170 Nederlandse militairen die deelnemen aan deze missie. In de hoofdstad Kabul zitten 2 collega’s uit voorzorg in quarantaine. Zij zouden collega’s opvolgen, maar die ‘mogen’ nu minimaal twee weken langer blijven tot duidelijk is of de nieuwkomers wel/niet coronadragers zijn.

Even knak

Op Kamp Marmal in het noorden zitten ongeveer 40 Nederlanders die binnenkort ook naar huis zouden gaan. Onder wie uw verslaggever ter plaatse. Maar helaas. Onze opvolgers moeten uit voorzorg 2 weken in quarantaine in Nederland. Deze mededeling kwam vlak voordat onze opvolgers daadwerkelijk binnen zouden komen. Een knakmomentje, omdat hun aankomst voor de meesten normaal gesproken hét teken is dat de missie er bijna op zit.

Een week later zouden we in het vliegtuig naar Nederland stappen. Terug naar huis. Terug naar onze geliefden. Maar nu moesten we bellen: “Sorry schat, het wordt minimaal 2 weken later. Nee, verder weet ik niks, geen concrete data.” Dat is zeker ook voor het thuisfront even schakelen.

Mentale acrobatiek

Hetzelfde geldt natuurlijk voor onze opvolgers die bijna onderweg waren. Eerst afscheid nemen van vrienden en familie en dan horen dat het vertrek is uitgesteld en dat men in quarantaine moet. Het vraagt de nodige mentale acrobatiek. Overigens zijn wij militairen hier natuurlijk niet bijzonder in, heel Nederland moet zich continu aanpassen aan veranderende omstandigheden.

Feit blijft wel dat na ruim 4 maanden met zijn allen op een postzegel, de mannen en vrouwen naar huis willen. De opvolgers hebben op hun beurt maanden naar de missie toegeleefd en willen aan de slag. Maar goed, er is realiteitsbesef. Bijzondere situaties vragen om bijzondere maatregelen. Dus reageren de militairen gelaten. Wel is de informatiehonger groot. Dat is te merken aan het WIS, het Wandelgangen Informatie Systeem. Iedere flintertje info, ieder gerucht gaat snel rond. Mensen willen weten waar ze aan toe zijn. Maar die zekerheid is niet altijd te geven.

Stil

Zoals in Nederland de straten en winkelcentra stiller zijn, is het ook rustiger op Kamp Marmal. De gyms zijn dicht. De extra restaurantjes, niet de algemene eetzaal, zijn ook dicht. Samenscholingen van meer dan 15 personen zijn in principe verboden. Maar dat laatste is nogal lastig op een kamp met meer dan 2000 militairen en burgerpersoneel. Overal hangen flessen desinfectans om de handen te ontsmetten en er is sprake van social distancing. Om maar wat voorbeelden te noemen. 

Risico's

De geneeskundige collega’s zijn scherp op mogelijke coronagevallen. Als iemand griepachtige verschijnselen en/of koorts heeft, wordt aangeraden om de arts in te schakelen, zegt onze dokter. “Dan kunnen we kijken of er een coronarisico. Het is namelijk nog steeds zo dat de kans op ‘gewone’ griep of een normale verkoudheid groter is.” Verdachte gevallen gaan in quarantaine en worden verzorgd door personeel dat zich alleen met deze groep bezighoudt. Alles om eventuele besmetting te voorkomen.

Lachen is gezond

Zoals gezegd, de hele situatie doet surrealistisch aan. Maar zoals altijd is er ook veel humor, zeker onder militairen. Pas als het op dat front stil wordt, dan is er écht iets mis. Via de smartphones worden links en rechts grappige foto’s en filmpjes gedeeld over wc-rollenjacht en hamsteren. Niet omdat de mannen de zaak onderschatten, maar om de boel te relativeren. Humor is een krachtig medicijn.

Een serieuze vraag die wel sterk leeft: als je nu teruggaat naar Nederland, is het dan leuk thuiskomen? Binnenkort vertrekt er een club richting huis. Maar hier heeft niet iedereen trek in. “Ik zit nu liever hier dan daar”, zegt een collega aan de bar. “Daar kun je bijna niets vanwege het virus. Moet ik binnen zitten met een kat.” Voor anderen voelt het als een trip naar een andere realiteit. “Normaal gesproken moet je na een uitzending al enorm wennen aan het feit dat je weer thuis bent. Maar nu is het vanwege dat virus nog gekker natuurlijk.”

Inshallah

De club die langer in Mazar-e-Sharif moet blijven, heeft te horen gekregen dat er een plan is om ze terug te krijgen, met harde data. Dat geeft de duidelijkheid waarnaar wordt gesnakt. Maar eerst zien dan geloven, is de opvatting van collega’s. Want het zijn bizarre tijden, met veel onduidelijkheden.

Wat gebeurt er als er bij de opvolgers een persoon ziek blijkt te zijn? En wat als COVID-19 een bruggenhoofd op Kamp Marmal krijgt? Niemand van ons die het weet. Dus zit er niets anders op dan afwachten en accepteren, wat er ook gebeurt. De Afghanen weten dat als geen ander. Inshallah, zeggen ze dan. Als God het wil.