Tekst Leo de Rooij
Foto sergeant Sjoerd Hilckmann
Verhalendag aanloop Nationale Kinderherdenking
Geboeid hangen ze aan zijn lippen, de leerlingen van groep 8 van de Haagse basisschool Zorgvliet. En natuurlijk willen ze allemaal even die blauwe VN-helm op van Libanon-veteraan Frank Kroon. Of 'ie toen ook een Iphone had om naar huis te bellen? Schaterend gelach als ze het antwoord horen: “Nee, contact met thuis ging via brieven en cassettebandjes...” En terwijl de miniatuurtreinen van Madurodam langs tuffen, begint de voor even weer 19-jarige sergeant Frank aan een nieuw verhaal over zijn spannende nachtelijke patrouille in een vreemd, ver land. In de miniatuurstad werd met de ‘Verhalendag’ het startsein gegeven voor verschillende projecten in aanloop naar de Nationale Kinderherdenking 4 mei.
Hoe voelt het om niet in vrijheid te leven? Hoe leg je aan een kind uit wat het betekent om offers te brengen voor de vrijheid van anderen? En waarom is het belangrijk om te blijven herdenken? Ruim 300 leerlingen van het basisonderwijs luisterden 9 april in Madurodam naar de, soms aangrijpende, verhalen van overlevenden uit de Tweede Wereldoorlog en veteranen die recenter streden voor de vrijheid.
Jacht op piraten
Wow, pas 11 jaar en dan al piraat met een echt geweer? Het lijkt sommige kinderen wel cool. Totdat veteraan Michiel Heijmans, actief geweest bij de bestrijding van Somalische piraten, uitlegt dat die Somalische kinderen soms gedwongen moesten vechten. Omdat ze geen eten hadden, of omdat hun ouders anders vermoord zouden worden.
Daar hadden de Nederlandse kinderen even niet aan gedacht. Om het gesprek wat losser te houden, vraagt Heijmans wie er weleens geit gegeten heeft. Niemand? Hij wel, als sateetje. Dat vonden ze daar lekker. Of Heijmans zelf weleens op piraten had geschoten? Nee, gelukkig niet. Maar wel piraten gearresteerd.
Samen sterk
Siege Postuma verhaalt over zijn ervaringen bij het Korps Mariniers. Van -45 graden in Noorwegen tot +35 op Curaçao. Van slagregen in Schotland tot extreme luchtvochtigheid en 45 graden in Cambodja. Meegebrachte items geven de kids letterlijk houvast: een etensblik, camouflagestift, uniformjasje. Zelfs een gasmasker kan worden getest.
Ook de opleidingen van Postuma spreken tot de verbeelding: commando, duiker, parachutist. De jongensogen glimmen, de meiden denken er het hunne van. Maar als Postuma het heeft over kameraadschap en groepsgevoel zijn ze het roerend eens: samen bereik je meer.
Onder vuur
Ook bij reservist korporaal Prins willen kinderen weten of hij weleens heeft geschoten. Prins draait de zaak om: als dat zo is, wat vinden jullie dan van mij? Ai, da's een lastige...
Een andere vraag dan: is hij weleens bang geweest? Zeker! Toen er in Sarajevo op hem werd geschoten, was 'ie erg bang. Hij werd pas weer rustig toen hij uit Bosnië terugkeerde. Om zich er in het veilige Nederland over te verbazen dat de mensen zoveel klaagden over onbenullige dingen. Dat er 5 soorten hagelslag in de supermarkt stonden, terwijl de kinderen in Sarajevo niet eens een fatsoenlijke boterham hadden. Ademloos luistert de jeugd toe, koestert het meegebrachte broodtrommeltje misschien nog meer.
Weg naar vrede
Terug bij Libanonveteraan Frank Kroon, waar zelfs onderwerpen als migratie, PTSS en het nut van Veteranendag aan bod komen. Tot slot wil Kroon graag weten wat de leerlingen nu zélf aan oplossingen hebben bedacht om vrede te bereiken. Ideeën genoeg: iedereen een stukje land geven, samenwerken, geen ruzie maken om geloof. Een mooie aanleiding om daar later in de klas nog eens over te praten. Zo krijgt een moeilijk thema als 'leven in vrijheid’ de aandacht die het verdient.
Vrolijk oorlogsmonument
Kindericoon Madurodam, geopend op 2 juli 1952, is het vrolijkste oorlogsmonument ter wereld. De miniatuurstad is genoemd naar George Maduro, een Curaçaose student die zich tijdens de Meidagen van 1940 als cavalerieofficier onderscheidde in de slag om de residentie, en in februari 1945 in concentratiekamp Dachau overleed.
Inmiddels is de Nationale Kinderherdenking 4 mei in de miniatuurstad uitgegroeid tot de derde grootste herdenking in Nederland, naast de bijeenkomsten op de Dam en de Waalsdorpervlakte. Onder het motto 'geef de vrijheid door aan de toekomst van Nederland' laat deze herdenking kinderen op hun eigen manier stilstaan bij het feit dat we in Nederland leven door de offers die anderen brachten.
