Tekst Evert Brouwer
Foto Herman Zonderland
André du Pon, oudste veteraan (105)
Het was geen bijzondere dag, maandag 18 november 1912. Wikipedia meldt dat het de geboortedag is van de reeds lang overleden Britse schrijfster Hilda Nickson. Maar de verjaardag van Nederlands oudste veteraan André du Pon (105), die de Eerste Wereldoorlog nog meemaakte, blijft onvermeld.
Du Pon zou vandaag speciale gast zijn bij de viering van Veteranendag, maar jammer genoeg kon hij niet wegens ziekte. Balen, want de sergeant buiten dienst had graag koning Willem-Alexander en premier Rutte de hand gedrukt.
De geboren Rotterdammer staat nog vol in het leven. Bovendien heeft Du Pon nog een behoorlijke wensenlijst af te werken en heeft hij al weer enige jaren 'verkering' met zijn veel jongere vriendin (90) uit Apeldoorn.
André du Pon staat volop in de aandacht. Voor zijn vele vrijwilligerswerk, tot een paar jaar geleden toe, krijgt hij als oudste Nederlander ooit een Koninklijke onderscheiding. En, niet onbelangrijk vindt hij zelf, het Mobilisatie-Oorlogskruis. “Daarvoor heeft burgemeester van Vlaardingen Annemiek Jetten gezorgd. Ja, we zijn een beetje verliefd op elkaar”, zegt hij met pretoogjes.
Handgranaat
Du Pon vervulde in 1932 trouw zijn dienstplicht als sergeant bij de 'zandhazen' van het 22e Regiment Infanterie in Ede. “Ik was met mijn 1 meter 65 de kleinste onderofficier, maar ik gooide de handgranaat het verst van iedereen”, klopt hij zichzelf op de borst.
Voor de grote mobilisatie op 28 augustus 1939, vlak voor de Duitse inval in Polen, wordt hij als reservist weer opgeroepen. “We werden via de radio gewaarschuwd en moesten ons onmiddellijk melden. Dat was nogal wat, want ik zou op 20 september trouwen.” Het huwelijk met zijn Annie wordt een week naar voren gehaald, waarna de veteraan weer onder de wapenen komt. “2 dagen verlof, meer kreeg ik niet.”
Chaos
Rond de Duitse inval is Du Pon gelegerd in Wijk bij Duurstede, Dodewaard, Opheusden en Kesteren. “Bij Vorkstation Kesteren hadden we de loopgraven aangelegd. Om 4 uur 's nachts op 10 mei openden de Messerschmitts (de gevreesde BF-109, Duitse jachtvliegtuigen) de aanval. “Het was chaos, we hadden nauwelijks wapens en munitie. Ik heb toen een briefje geschreven aan mijn vrouw: 'Annie het was fijn, maar van korte duur'.”
Chocoladerepen
Later krijgt zijn eenheid (het 46e regiment) aanvankelijk de opdracht naar de Grebbeberg te gaan. “Daarna kwam het bevel de brug bij Vianen in handen te houden en zijn we daar naartoe gaan lopen.” Of er nog gevochten is door zijn peloton? “We hebben 1 schot gelost op mijn bevel: om een automaat met Kwatta (chocoladerepen) kapot te schieten. We mochten onderweg van niemand iets aannemen, omdat het gerucht ging dat landverraders ons wilden vergiftigen. We hadden dus flink honger.”
Du Pon zegt een enorme bewondering te hebben voor de toenmalige opperbevelhebber Land- en Zeemacht, luitenant-generaal Henri Winkelman. “De beslissingen die hij heeft moeten nemen over leven en dood, tegen zo'n overmacht. Als ik alleen ben, denk ik daar wel eens over na. Zeker als er nieuws is over de missies waaraan onze jongens nu meedoen. Ik volg het nieuws nog op de voet.”
Het bombardement van zijn geboorteplaats Rotterdam betekent het einde van de strijd tegen de Duitsers. Wonder boven wonder blijft de hele familie Du Pon gespaard. “Het ironische is dat 2 jaar later mijn huis, dat we net hadden ingericht, door een bombardement van de Engelsen is verwoest.”
Voetbal
De familie Du Pon, André en Annie krijgen 2 dochters en 1 zoon, komt de oorlog vrij ongeschonden door. In de hongerwinter van 1944 'vluchten' ze naar familie in Friesland. Du Pon blijft tot zijn pensioen werken voor Coöp Supermarkten, waar hij ook volop sport. “Ik was eerst keeper bij het voetbalteam, maar dat was gezien mijn lengte niet zo'n succes. Verder kreeg hij tafeltennisles van de legendarische Cor du Buy.
Ook is hij actief lid van het Christelijk Nationaal Vakverbond en houdt binding met Defensie. “Ik ben bij de oprichting in 1952 meteen bij BB (Bescherming Burgerbevolking) gekomen." Zijn leven staat in dienst van anderen. “Blijkbaar is er een wisselwerking met 'daarboven' en mag ik daarom wat langer blijven.”
