Veteraneninstituut, voor veteraan én thuisfront

Frontoffice voor al je veteranenzaken

Ook na hun diensttijd hebben Nederlandse veteranen, oorlogs-, dienstslachtoffers en hun relaties recht op optimale zorg en dienstverlening. Maar soms kan het lastig zijn om de juiste instantie te vinden. Het Veteranenloket van het Veteraneninstituut weet echter precies bij wie mensen terecht kunnen met hun hulpvraag en helpen daar graag bij. Directeur Veteraneninstituut kolonel der Jagers Ludy de Vos: “Veteranen en hun relaties kunnen 24 uur per dag bij ons terecht.”

Hulpvragen lopen uiteen van eerste en tweedelijns geestelijke gezondheidszorg en geneeskundige voorzieningen tot hulp bij uitkeringen, schuldsanering, revalidatie en re-integratie. “Wij zijn zelf geen zorginstelling”, verduidelijkt De Vos, “maar meer een soort frontoffice voor alle veteranenzaken.”
Het Veteranenloket biedt toegang tot bestaande zorg en dienstverlening van het ministerie van Defensie, het Veteraneninstituut (Vi), het Landelijk Zorgsysteem voor Veteranen (LZV), het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) en het Veteranen Platform (VP). “Bij ons word je niet van het kastje naar de muur gestuurd. Wij verwijzen je door of koppelen je aan de juiste instantie.”

Dienstverlening
De 60 vaste medewerkers en circa 300 vrijwilligers houden intensief contact met veteranenorganisaties, hulpverleningsinstellingen en maatschappelijke organisaties. Maar het instituut biedt zelf ook verschillende diensten aan, zoals de uitgifte van de Veteranenpas, het Draaginsigne Veteranen, veteranenmagazine Checkpoint, treinkaarten, kortingen, adressenbeheer voor uitnodigingen door gemeentes en de (mede-)organisatie van veteranenactiviteiten en -evenementen. Bovendien heeft de organisatie een eigen kennis- en onderzoekscentrum waar militair historici en gedragswetenschappers werken.

Veteranenwet
De activiteiten van het Veteraneninstituut zijn bij wet geregeld. De organisatie is één van de belangrijkste uitvoerders van de Veteranenwet die sinds 2012 van kracht is. “Wist je dat Nederland één van de weinige landen ter wereld is die zo’n wet heeft?”, vraagt de kolonel. Het ministerie van Defensie stelt het beleid vast en geeft daarmee ook de kaders voor de veteranenzorg. “De voorzieningen worden zelfs met naam en toenaam genoemd in het Veteranenbesluit dat daaronder valt. Het Veteraneninstituut staat er ook in met haar taakbeschrijving.” Eén van de pijlers uit de wet schrijft voor dat erkenning en waardering vanuit de samenleving moet worden bevorderd. De Vos, zelf veteraan, weet als geen ander hoe belangrijk dat is.

Erkenning en waardering
Maar hoe doe je dat: erkenning en waardering bevorderen? “Eigenlijk heel praktisch”, vertelt De Vos. “Ontmoetingen faciliteren tussen veteranen onderling en tussen veteranen en de samenleving.” Hij noemt de Nederlandse Veteranendag als bekendste voorbeeld. “Daar ontmoet de samenleving onze veteranen en luistert naar hun verhalen”, legt de directeur uit. “Daar begint het mee, met vertellen en luisteren. Je kunt geen waardering voor iets krijgen als de ander niet weet wat je gedaan hebt.”

Lokale veteranen
Het liefst geeft De Vos lokale veteranen een gezicht. “Dat mensen een gevoel van herkenning hebben: die normale man of vrouw bij mij om de hoek, heeft bijzondere dingen gedaan.” Lokale veteranendagen, veteranencafés en reünies stimuleert hij dan ook volop. “Onze mensen zitten vaak in de organisatie en ik ga regelmatig bij burgemeesters op bezoek om aandacht voor de lokale veteraan te vragen. Door deze initiatieven ontstaat er meer respect en waardering. En misschien ook wel een beetje begrip voor veteranen die wat minder lekker in hun vel zitten.”