Spaghettimethode als voorproefje

Deelnemers bereiden zich voor op Future Force Conference

"Jullie snappen nu waarom het ook wel de spaghetti-methode wordt genoemd." Professor Henk Akkermans van de Universiteit Tilburg staat voor een groot whiteboard met daarop - op het eerste gezicht - onontwarbare kluwen pijlen. Die verbinden tientallen kreten als ‘youth unemployment’, ‘education level’ en ‘rule of law’. Het lijken net de gehaktballetjes tussen de spaghetti. Wat zien we in dit oorzaak-gevolgmodel? In elk geval de veiligheidssituatie in staten, de factoren die deze beïnvloeden en hun onderlinge samenhang.

Het abstracte kunstwerk kwam deze week tot stand op het Ministerie van Defensie tijdens een voorbereidende sessie van zo’n 60 partners/deelnemers aan de Future Force Conference 2017. Aan de conferentie op 9 en 10 februari nemen tientallen militaire en politieke leiders, bedrijven, kennisinstellingen en non-gouvernementele organisaties deel. Waaronder Siemens, Capgemini, World Resources Institute, Deloitte en War Child. Doel is door partnerschappen te komen tot zogenoemde ecosystemen, die bijdragen aan een veiliger wereld. 

Samenhangende aanpak

Minister Jeanine Hennis-Plasschaert en Commandant der Strijdkrachten generaal Tom Middendorp zijn de drijvende kracht achter de conferentie. Laatstgenoemde hield de aanwezigen voor dat de huidige, complexe conflicten om veel meer vragen dan alleen een militaire oplossing. “Het gaat om een samenhangende aanpak. Daarom vragen we om de hulp van jullie, leiders, experts, vernieuwende denkers en doeners uit alle takken van de samenleving. Wij geloven dat jullie en jullie netwerken de gaten kunnen vullen die Defensie mist. Dat jullie een belangrijke rol hebben bij het vinden van oplossingen en zaken zien vanuit een andere perspectief.” 

De blinden en de olifant

Behalve als eerste nadere kennismaking was de sessie bedoeld om het volledige speelveld in kaart te brengen. Doordat de aanwezigen vanuit hun eigen expertise factoren en verbanden benoemen, ontstaat een beeld van de systemen die van invloed zijn op de veiligheidssituatie in staten. Professor Akkermans vergeleek het met het beroemde Indiase verhaal van de blinden die een olifant beschrijven. De een ‘ziet’ een boom, de ander een slang, de 3e een muur en weer een ander weet door de slagtand zeker dat het beest op een speer lijkt. Allemaal hebben ze gelijk, maar ze beschrijven slechts een deel. Alleen door ieders invalshoek te combineren kan je tot een beeld komen dat de werkelijkheid benadert. 

Complexe landkaart

In ruim een uur ontstond zo de complexe landkaart. Daarna gaven de deelnemers aan welke termen de meeste invloed hebben op de verschillende systemen. Dit leverde de 5 sleutelbegrippen op:

• vrije toegang tot universele basisvoorzieningen (water, grondstoffen);
• herbouwen samenleving (werkende rechtspraak, investeringen in infrastructuur);
• jeugd (in samenhang met werk en onderwijs);
• onderwijs;
• ‘leapfrogging technology’ (de mogelijkheden en gevaren van technologie).

Vervolgens bedachten ze in kleinere groepjes globale oplossingsrichtingen. Het doel hiervan is dat de deelnemers tijdens de conferentie gerichter en efficiënter aan de slag kunnen en daarbij rekening houden met het grotere plaatje.

Pakt Defensie het op?

Wat betreft Jasmijn Baldinger van Capgemini is de opzet geslaagd: “Het is een leuke manier om na te denken over relevante topics. Het gemêleerde publiek zorgt voor heel andere inzichten en verbanden in dezelfde thematiek. Wat ik wel belangrijk vind, is dat er met de uiteindelijke resultaten van de conferentie echt iets gaat gebeuren. Wie neemt er verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van de actieplannen en ideeën? Eigenlijk vind ik dat Defensie hier als belangrijkste organisator iets mee moet doen.”

Zorgen voor schaalvergroting

Ook Mark Kirkels van War Child is tevreden over de voorbereidende sessie. “Je probeert de chaotische werkelijkheid te benaderen en deze bredere kijk werkt verfrissend. Ik neem hier zeker iets van mee in onze eigen sessie. Daarin gaan we in op het betrekken van jongeren in conflictgebieden, want velen van hen voelen zich buitengesloten en zijn gefrusteerd. In El Salvador loopt bijvoorbeeld een succesvol project. Door aan de Future Force Conference deel te nemen, hopen we uiteindelijk te komen tot een coalitie. Die moet toepassing van onze initiatieven mogelijk maken op een schaal die onmogelijk is voor een kleine organisatie als de onze.” Kirkels geeft aan dat hij directe samenwerking met Defensie ‘een lastige’ vindt. "De oervraag is: zijn wij complementair? Defensie is toch meer van het afdwingen, maar het is erg goed dat ze dit organiseren en we gaan graag de dialoog aan. Besluitvormers moéten weten hoe belangrijk het is met jongeren te werken.”