Tekst Kapitein Arjen de Boer
Foto Sergeant-majoor Maartje Roos en 13 Lichte Brigade Animatie: Mediacentrum Defensie

Materiële gereedheid belangrijk aspect tijdens oefening Rhino Avenger

Militaire operaties zijn voor mens en materieel vaak letterlijk een slijtageslag. Defensie zoekt slimme manieren om de gereedheid van eenheden op peil te krijgen en houden.

Het is inmiddels geen taboe meer. Hoge generaals spreken zich uit in kranteninterviews en politici zeggen het ook: jarenlange bezuinigingen hebben de krijgsmacht uitgehold en het is goed dat er nu miljoenen euro’s worden besteed om orde op zaken te stellen. Het onderwerp materiële gereedheid krijgt hierbij speciale aandacht. Sterker, het is één van de speerpunten van Defensie.

Brigadegeneraal Gerard Koot (links).

Orde op zaken stellen

Scholing en onderhoud

“Binnen mijn eenheid kijken we hoe we hieraan kunnen bijdragen”, zegt brigadegeneraal Gerard Koot, commandant 13 Lichte Brigade uit Oirschot. “Bij materiële gereedheid gaat het om correct gebruik van spullen, de juiste opleiding en begeleiding van onze mensen. Én goed onderhoud.”

Neem bijvoorbeeld de scholing. De bezuinigingen zorgden voor een versobering van de vooropleidingen. “Hierdoor is het kennisniveau van bestuurders en monteurs die bij ons instromen eigenlijk te laag”, weet Koot. “Dat niveau moeten we dus op de werkvloer verbeteren. Verder moeten we kijken hoe de opleidingen weer het juiste niveau krijgen.”

Ook de nieuwe Boxer pantserwielvoertuigen hebben na intensief gebruik onderhoud nodig.

Nieuw leven ingeblazen

Op de werkvloer is het concept van ‘geleid onderhoud’ nieuw leven ingeblazen. Dit betekent dat tijdens een onderhoudsbeurt diverse spelers samenwerken: het kader leidt het onderhoud, de onderhoudsgroep begeleidt en het herstelpeloton ondersteunt. Zo werkt de hele keten van chauffeur tot monteur en van leidinggevenden tot de industrie samen om een eenheid inzetbaar te houden.

Een lekke band is slechts één van de vele mankementen die chauffeurs en monteurs tegenkomen.

Rhino Avenger

Geleid onderhoud wordt ook tijdens grote oefeningen toegepast. Zo oefent 17 Pantserinfanteriebataljon Garde Fuseliers Prinses Irene met andere eenheden van 13 Lichte Brigade momenteel in Duitsland. Tijdens Rhino Avenger hebben de mannen van 131 Herstelcompagnie hun handen vol.

Lekke banden, elektrische storingen en motorproblemen, het hele spectrum passeert de revue, weet kapitein Remco Hereijgers. Er zijn daarom speciale momenten ingelast voor (groot) onderhoud, iets wat er in het verleden nog weleens bij inschoot. “Zo hebben we afgelopen weekend in 4 teams alle voertuigen van de battlegroup nagekeken”, zegt Hereijgers. “Door van iedereen de kennis en krachten te bundelen, zorgen we ervoor dat de spullen op tijd gereed zijn voor de volgende inzet.”

13 Lichte Brigade heeft diverse voertuigen en is bij uitstek geschikt voor het optreden in dorpen en steden. De eenheid opereert ook in uitgestrekte gebieden met een verspreid optredende tegenstander.

Eigenaarschap

Generaal Koot ziet het liefst dat iedereen, van hoog tot laag, van gebruiker tot monteur zich verantwoordelijk voelt voor het materieel. Met de huidige materieeltekorten is dit een uitdaging aangezien de spullen nu door verschillende militairen wordt gebruikt. Betrokkenheid zorgt ervoor dat mensen hun spullen verzorgen en er zorgvuldig mee omgaan. Ook dat is winst als het gaat om materiële gereedheid, benadrukt Koot. “Wat niet kapot gaat, hoef je immers ook niet te repareren.”

Rhino Avenger lakmoesproef

Luitenant-kolonel Maurice Houben.

Tellen en controleren

Onderhoud is echter één kant van de medaille, vult luitenant-kolonel Maurice Houben, commandant 13 Herstelcompagnie, aan. Eenheden moeten weten welk materieel ze daadwerkelijk hebben, wat ze op papier zouden moeten hebben en wat hun verantwoordelijkheid is. Defensie maakt hiervoor gebruik van SAP; een relatief nieuw managementsysteem waaraan het personeel nog moet wennen. “Daar moeten we scherp op zijn”, zegt Houben die in een werkgroep zit die de materiële gereedheid bij de Koninklijke Landmacht op orde moet krijgen.

Nieuwe focus nodig

Juist gebruik en onderhoud van voertuigen en ander materieel, controles en tellingen van spullen en een juist gebruik van SAP; het zijn geen nieuwe concepten. Maar door de bezuinigingsdruk en de vele missies en oefeningen van de landmacht was de focus op materiële gereedheid afgenomen. Daar komt verandering in, aldus Houben. “Alle spullen worden nu geteld en goed in het systeem gezet en dat gaan we controleren. Het kost tijd, maar met goede afspraken, training en begeleiding krijgen we die focus weer terug.”