03

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 22

200e 'behouden' vaart

Tekst Patrick Regan
Foto korporaal Jasper Verolme | video: sergeant-majoor Peter van Bastelaar

Mariniers houden 5 jaar Nederlandse koopvaardij veilig

Voor de 200e keer begeleidde een Vessel Protection Detachement (VPD) afgelopen oktober een Nederlands koopvaardijschip door piraat-gevaarlijke wateren. Tussen Egypte en Sri Lanka werd het zware transportschip, de Red Zed II, door 11 mariniers beschermd. Kapitein Jan van Dijk: “Met de mariniers aan boord slaap ik ’s avonds toch een stuk rustiger”.

“We hebben 2 skiffjes bij ons; over stuurboord”, observeert de derde stuurman. Marinier Auke loopt richting de rechter brugvleugel. Met zijn verrekijker onderzoekt hij de bootjes. “De rechter heeft 2 man aan boord. Links zie ik 6 personen.”

Een skiff. Foto: Arthur, 3e stuurman Red Zed II.

Een aantal dagen eerder, voor de Red Zed II het risicogebied binnen gaat, spreekt luitenant Jeffrey zijn mannen toe: “Een skiff wordt vooral gebruikt door vissers, maar ook piraten varen ermee. Hebben ze klimgereedschap, olievaten of een grote hoeveelheid mensen aan boord dan zou het om piraten kunnen gaan. Ook dubbele motoren en een flink aantal wapens is kenmerkend.”

Ondoordringbaar

Sinds februari 2011 levert de marine VPD-teams aan schepen onder de Nederlandse vlag die door de wateren bij Somalië varen. Voor 5.000 euro per dag komen 10 mariniers en 1 Algemeen Militair Verpleegkundige aan boord. Materialen om het schip te beschermen hebben zij zelf bij zich.

Concertina’s (prikkeldraad), MAG-posten en wachten; de mariniers nemen bij de beveiliging van de Red Zed II geen halve maatregelen. Blader door de foto’s en ontdek wat daar bij komt kijken.

In 12 boxpallets hebben de mariniers alles bij zich om hun taak uit te voeren. Van helmen en kogelwerende vesten, tot wapens en medische benodigdheden.

Als eerste brengen de mariniers concertina’s aan. Dit staaldraad heeft uitsteeksels die veel weg hebben van scheermesjes. Hierdoor is het voor piraten vrijwel onmogelijk zonder verwondingen aan boord te komen.

De Red Zed II heeft op het achterdek een laag vrijboord. Dat wil zeggen: het dek ligt slechts enkele meters boven het water. Juist daarom zijn de concertina’s zo belangrijk.

In het VPD-pakket is ook voor iedere marinier een persoonlijk wapen opgenomen; de Colt C7. Vóór de zeesoldaten die in gebruik nemen, worden ze schoongemaakt, de magazijnen gevuld en…

… ingeschoten. Telkens vuren de militairen 6 schoten vanaf 25 meter af op een zwart punt. Sergeant Bert meet de afwijking en geeft aan hoeveel klikken het vizier anders afgesteld moet worden. Na drie van deze rondes is het wapen klaar voor gebruik.

En natuurlijk moet ook de MAG ingeschoten worden. Loopt het wapen niet vast en is de loop nog in orde? Als ook dit is afgerond, zijn de mariniers klaar voor de High Risk Area.

Over het hele schip treffen de militairen beschermingsmaatregelen tegen piraten. Zeker bij een zwaar transportschip als de Red Zed II is dit volgens Jeffrey hard nodig: “Het vaart langzaam en heeft een laag vrijboord. Een makkelijk doel voor piraten.” Concertina’s (prikkeldraad) zorgen dat geen mens aan boord kan klimmen zonder zware verwondingen, 4 MAG-posten maken het mogelijk 360 graden te vuren en 24 uur per dag lopen de mariniers wacht.

Om dreigingen vroeg te onderkennen, lopen de mariniers 24 uur per dag in duo’s wachten. Klik op het audio-fragment en sergeant Bert en marinier Sandro leggen uit hoe dat in zijn werk gaat.

Skills en drills

Een laatste actie voor de High Risk Area, is de piracy drill. Het alarm klinkt. Kort, lang, kort. Voor de mariniers het teken hun colt te pakken, kogelwerend vest om te hangen en zich te melden bij de MAG-posten. Ook de Algemeen Militair Verpleegkundige, korporaal Iris, meldt zich met trauma-tas op de brug.

Mocht een militair gewond raken, dan sleept de Combat Life Saver, marinier Stefano, hem naar een veilige locatie. Vervolgens is het aan korporaal Iris om de eerste levensreddende handelingen uit te voeren en de gewonde te stabiliseren.

De bemanning beweegt zich bij hetzelfde alarm richting de citadel; een afgesloten ruimte met verstevigde deuren waar piraten niet bij kunnen. Alleen de kapitein blijft op de brug. Hij is verantwoordelijk voor het schip en houdt de koers. De mariniers nemen de bescherming op zich. Pas als de piraten zelf beginnen te schieten, mag het VPD-team het vuur beantwoorden.

Aanvallen

Sinds de eerste VPD is er één contact geweest. Als in 2012 een skiff hard op een schip met VPD afvaart, lossen de mariniers waarschuwingsschoten. Dit schrikt de piraten niet af en ze brengen zelfs een granaatwerper in stelling. Hierop schieten de zeesoldaten gericht. De skiff draait af.

Al is een aanval op een VPD de afgelopen jaren niet meer voorgekomen, de mariniers houden hun omgeving 24/7 in de gaten.

In de periode van de 200e VPD wordt een tweetal koopvaardijschepen in de regio aangevallen. Op 22 oktober bij Somalië en de 25e bij Bab el Mandeb tussen Jemen en Djibouti. Beide keren vuren de aanvallers een RPG op het schip. Kapingen blijven echter uit. Het werk van de mariniers blijkt wederom relevant en actueel.

Zeker als halverwege de reis, rond Djibouti, de twee skiffs aan bakboord opduiken. Marinier Auke beweegt zich rustig naar de MAG aan het uiteinde van de brugvleugel. De kap die het wapen bedekt, schuift hij naar voren zodat de kolf zichtbaar wordt. “Ik wilde ze duidelijk maken dat wij het schip beschermen en bewapend zijn”, vertelt Auke. Naarmate het schip dichter bij de skiffs komt, tekenen de boeien van een visnet zich af. Vals alarm.

Marathon

Als het schip de High Risk Area weer veilig heeft verlaten, organiseren de mariniers een estafettemarathon voor Save The Children, dat zich inzet voor kinderen in het door oorlog verscheurde Jemen. In totaal halen zij circa 1500 euro op. 250 euro hiervan is afkomstig van de rederij, Red Box Energy Services. Een marathon blijkt echter niet het juiste woord. Een deel van de bemanning voegt zich bij de zeesoldaten, wat het totaal aantal kilometers op 143 brengt.