Tekst kapitein Arjen de Boer
Foto korporaal Ritchie Sedeyn en Mediacentrum Defensie I Video U.S. Central Command

Nederlandse F-16's leverden belangrijke bijdrage aan strijd tegen ISIS

Na bijna 2 jaar vechten tegen terreurorganisatie ISIS zijn de Nederlandse F-16's weer thuis. Wat is het resultaat van de missie?

De laatste missie, de laatste meters. Rustig rollen 2 F-16’s ergens in het Midden-Oosten over het asfalt richting de schaduw van de shelters. Daar wacht het grondpersoneel om niet verbruikte raketten en precisiebommen van de vleugels te halen. Voor de laatste keer, want het werk voor de in totaal 6 Nederlandse F-16's van de Air Task Force Middle East (ATF ME) zit er op.

De toestellen hebben die ochtend close air support verleend bij de stad Mosul (Noord-Irak), weet de detachementscommandant. Indien nodig konden ze Iraakse grondtroepen helpen in de strijd tegen terreurorganisatie ISIS. Maar het is tijd om naar huis te gaan, zegt de commandant. “We zijn al jarenlang bezig met missies en nu is het tijd om te herstellen. Niet alleen de vliegtuigen, maar ook de mensen.”

Video: Bom op gebouw
Deze video laat zien hoe coalitievliegtuigen met precisiemunitie een positie van ISIS vernietigen in Fallujah. Bij de strijd om de stad waren ook de Nederlandse F-16’s betrokken. De beelden zijn van U.S. Central Command, er wordt niet genoemd van welke coalitiepartner deze recente beelden afkomstig zijn.

Veel gevechtsvluchten

De Belgische luchtmacht heeft afgelopen dinsdag officieel het stokje overgenomen van de Nederlanders en zet de gevechtsmissie tegen ISIS in Irak en Syrië voort. Tijd om na 21 maanden de balans op te maken van de deelname aan operatie Inherent Resolve. De ATF ME heeft ruim 2.100 gevechtsvluchten gemaakt, waarbij de wapens meer dan 1.800 keer zijn ingezet tegen onder meer munitiedepots, voertuigen, vuurposities en gebouwen. Dat komt grofweg neer op gemiddeld 3 wapeninzetten per dag.

De Nederlandse F-16’s zijn gisteren teruggekeerd op vliegbasis Volkel.

Professioneel

Het is een drukke gevechtsmissie geweest tegen een taaie tegenstander, weet directeur Operaties commodore André Steur. “We hebben tegen ISIS gevochten en veel wapens ingezet", benadrukt hij. "Onze mensen hebben hierbij professioneel opgetreden. Van de korporaal die de kroketten bakt tot en met de technici en de vliegers.”

De F-16’s vlogen terug samen met een KDC-10 tankervliegtuig (niet te zien op foto) zodat zij in de lucht konden bijtanken.

Belgische luchtmacht zet missie voort

Slecht nieuws

“We gingen weg met de opdracht om de opmars van ISIS te stoppen en waar mogelijk terug te dringen”, zegt Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Dennis Luyt. Kijkend naar de landkaart van Irak gaat dat de goede kant op. “In Irak is ISIS 45 procent van het veroverde grondgebied kwijtgeraakt. Steden als Ramadi en grotendeels Fallujah zijn heroverd. Daar hebben onze F-16's aan bijgedragen.”

De missies gingen 24/7 door. De coalitie wil namelijk permanent vliegtuigen boven het strijdtoneel hebben om in te grijpen indien nodig.

Uitgeschakelde doelwitten

Vanwege het mogelijke risico voor de nationale veiligheid geeft Nederland geen cijfers over de uitgeschakelde doelen, laat een woordvoerder van Defensieminister Jeanine Hennis-Plasschaert weten.

Het hoofdkwartier van Inherent Resolve geeft informatie over resultaten van de coalitie als geheel. Sinds het begin van de gewapende acties van de coalitie (augustus 2014) tot en met 31 mei dit jaar zijn 143 tanks vernietigd evenals 382 Humvees. Verder zijn ruim 6.500 ISIS-gebouwen en bijna 8.000 ISIS-gevechtsposities vernietigd. Bij die aanvallen zouden vele duizenden ISIS-strijders zijn omgekomen. De kosten van de operatie bedragen omgerekend 10,6 miljoen euro per dag (berekening tot 15 mei 2016), meldt het Amerikaanse Central Command. 

Op de kaart van Irak is duidelijk te zien hoeveel terreinverlies ISIS heeft geleden.

Meer dan 2.100 missies en ruim 1.800 wapeninzetten

Oost-Syrië

Nederlandse F-16’s  mochten vanaf begin dit jaar ook missies uitvoeren boven Oost-Syrië. Hoofddoel: aanpakken van de ISIS-aanvoerlijnen naar Irak. “De focus lag in die periode echter op Irak”, reageert de detachementscommandant. Vliegers kregen orders van het planningscentrum in Qatar en de afgelopen maanden lag het zwaartepunt van de gevechten rond de steden Ramadi, Hit en Fallujah. “Met onze small diameter bomb kunnen we in verstedelijkt gebied een toegevoegde waarde bieden”, aldus de commandant. “Dan is het logisch ons vooral in stedelijk gebied in te zetten.”

België doet met 6 F-16's, waarvan 2 reservetoestellen, mee aan operatie Inherent Resolve en levert 110 man ondersteunend personeel. Nederland levert 35 man force protection.

Lange adem

Maar ondanks alle wapeninzet de afgelopen 2 jaar zijn de slagkracht van ISIS en de bereidheid te vechten nog niet gebroken. Het is ook de vraag of dit een realistische verwachting zou zijn, stelt Luyt. “Het is een taaie tegenstander die zich continu aanpast. Deze operatie vergt een lange adem. Het is daarom mooi dat de Belgen nu naadloos het stokje van ons hebben overgenomen en de missie doorgaat.”