Veel Nederlanders maken zich terecht zorgen over de ontwikkeling van
de (internationale) veiligheidssituatie, dichtbij en ver weg. Het kabinet gaat
de verantwoordelijkheid hiervoor niet uit de weg. Ook in 2016 blijft
Nederland zich inzetten voor vrede en veiligheid. De Nederlandse
bijdragen aan de missies in Mali, Zuid-Soedan, Somalië en Irak zijn dan ook
verlengd.
De pijlen van de krijgsmacht zijn in 2016 niet exclusief gericht op de strijd
tegen ISIS in Irak, piraterij in de Hoorn van Afrika en het stabiliseren van
Mali. Bij Resolute Support in Afghanistan staan training en opleiding én
advisering van Afghaanse veiligheidstroepen centraal. De krijgsmacht doet verder
wereldwijd mee aan tal van grotere en kleine missies.
In 2016 doet Nederland onder meer mee aan de vernieuwde NATO Response Force
(NRF), Samen met België levert ons land een Special Operations Maritime Task
Group aan het Special Operations Component Command van de NAVO. Verder is er in
de tweede helft van 2016 een bijdrage aan de EU Battlegroup (2
pantserinfanteriecompagnieën en een verkenningspeloton).
Bij een missie stuurt Defensie militairen naar het buitenland om de vrede te
herstellen of een conflict te voorkomen. De Verenigde Naties (VN) organiseert
deze militaire missies. De Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) en de
Europese Unie (EU) doen dat ook.
De missies in het kort
Mali (verlengd tot eind 2016)
De Verenigde Naties proberen de veiligheid en stabiliteit in Mali te
herstellen. Dit gebeurt met de Multidimensional Integrated Stabilisation Mission
in Mali (Minusma). Nederland levert sinds april 2014 een belangrijke bijdrage
aan deze missie. Vooral op het gebied van inlichtingen en verkenningen. Hiervoor
zijn 3 Chinook helikopters voor transport en medische evacuatie, zo’n 450 man en
4 Apache-gevechtshelikopters in het gebied. De missie loopt tot eind 2016.
Irak (verlengd tot oktober 2016)
Nederland stelt F-16’s beschikbaar voor luchtaanvallen op Iraaks grondgebied.
Daarmee draagt Nederland, naast politieke en humanitaire steun, ook militair bij
aan de internationale strijd tegen de terroristische organisatie ISIS in Irak.
Het gaat om 4 F-16’s (plus 2 reservetoestellen) en 200 militairen. Ook is er een
trainingsteam Capacity Building Mission Iraq (CBMI) van ongeveer 130 militairen
in Bagdad en Erbil. Na 1 oktober 2015 zet Nederland de deelname nog een jaar
voort in iets afgeslankte vorm. Onder voorbehoud van politieke besluitvorming
zal België de Nederlandse inzet vanaf juli 2016 overnemen voor de duur van een
jaar.
Somalië (verlengd tot eind 2016)
Naast de antipiraterijmissie neemt Nederland ook deel aan de trainingsmissie
van de Europese Unie in Somalië (EUTMS). Nederlanders trainen specialisten van
het Nationale Somalische Leger, adviseren leden van het Somalische ministerie
van Defensie en werken op het hoofdkwartier van de EUTMS. Aan de missie nemen
naast Nederland 10 andere Europese landen deel. De Nederlanders opereren vanuit
de hoofdstad Mogadishu.
Zuid-Soedan (verlengd tot maart 2016)
Nederland draagt met ongeveer 30 personen bij aan UNMISS. Het gaat onder
andere om 12 marechaussees en 5 politiefunctionarissen. Zij trainden eerst de
Zuid-Soedanese politie. Nu helpen zij mee aan het creëren van veiligheid voor de
burgerbevolking in de vluchtelingenkampen van de Verenigde Naties waar meer dan
100.000 ontheemden worden opgevangen.
Afghanistan
Sinds 1 januari 2015 doet Nederland met zo’n 100 militairen mee aan Resolute
Support, de nieuwe NAVO-missie in Afghanistan. Doel van de operatie is het
verder opbouwen van leger en politie zodat die ook op lange termijn de
veiligheid kunnen handhaven in het land.
Bahrein
Bij de Combined Maritime Forces (CMF) werken mariniers uit 25 verschillende
landen samen. CMF opereert in de wateren rond het Arabisch schiereiland. De CMF:
• bestrijdt gewelddadig extremisme en terrorisme;
• bestrijdt piraterij, smokkel en mensenhandel;
• verbetert samen met lokale en andere partners de maritieme veiligheid en
stabiliteit in de regio.
Bosnië
Er werken nog 3 Nederlandse militairen voor de European Union Force Althea.
Deze Europese missie helpt Bosnië-Herzegovina bij de handhaving van een veilige
omgeving. Ook ondersteunt ze de zelfredzaamheid van de Bosnische strijdkrachten.
De Nederlandse militairen maken deel uit van de Capacity Building and Training
Division en werken als adviseur voor de Bosnische krijgsmacht. De grootschalige
Nederlandse inzet in Bosnië liep af in november 2011.
Burundi
In 2004 eindigde de burgeroorlog in Burundi. Sindsdien neemt Nederland deel
aan Security Sector Reform (SSR). Verschillende projecten hervormen hierbij
onder andere de politie en de rechterlijke macht in Burundi. Dit moet leiden tot
stabilisering.
Gazastrook
De European Union Border Assistance Mission (EU BAM) is een missie van de
Europese Unie. De missie helpt bij het grensbeheer aan de grensovergang bij
Rafah in de Gazastrook.
Nederland draagt in de regio ook bij aan de United States Security
Coordinator (USSC). Deze missie vindt plaats in Ramallah op de Westelijke
Jordaanoever. Het programma verbetert het functioneren van de
veiligheidsdiensten en de Presidentiële Garde van de Palestijnse Autoriteit.
Israël en Syrië
De United Nations Disengagement Oberserver Force (UNDOF). Vredesoperatie op
de Golanhoogte tussen Israël en Syrië. Nederland levert 2 militairen.
Kosovo
Kosovo Force (KFOR) van de NAVO is verantwoordelijk voor het verzorgen van
een veilige leefomgeving in Kosovo. De huidige KFOR-sterkte is ongeveer 6.250
man, verdeeld over 5 Task Forces. Nederland levert 5 militairen aan KFOR.
EULEX is een missie van de Europese Unie. De missie bevordert de stabiliteit
in Kosovo, door het bestuurlijk apparaat, politie, justitie en douane te
ondersteunen. In totaal maken 2.000 mensen uit verschillende EU-landen deel uit
van deze missie. Nederland heeft ongeveer 15 militairen voor EULEX in Kosovo,
het merendeel marechaussees. De Nederlandse bijdrage bestaat ook nog uit
personeel van de politie en uit specialisten van de ministeries van Buitenlandse
Zaken en Veiligheid en Justitie.
Libanon, Syrië en Israël (UNTSO)
De United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO) observeert de
afgesproken bestandslijnen tussen Libanon, Syrië en Israël. UNTSO opereert in
hetzelfde gebied als UNDOF (United Nations Disengagement Observer Force). En in
Zuid-Libanon in het zelfde gebied als UNIFIL (United Nations International Force
In Lebanon). Nederland levert 12 militairen aan deze missie.
Centraal Afrikaanse Republiek (EUMAM CAR)
De Centraal Afrikaanse Republiek is sinds de onafhankelijkheid van Frankrijk
in 1960 in een bijna voortdurende staat van rebellie. De invloed van het huidige
civiele interim-bestuur onder leiding van president Samba Panza blijkt beperkt.
Nederland levert 2 militairen aan de European Union Military Advisory Mission in
de Centraal Afrikaanse Republiek. Zij assisteren bij de opbouw van een goed
functionerend veiligheidsapparaat op het gebied van politie, justitie en
defensie. De missie telt 60 functies. Het gaat daarbij onder meer om adviseurs,
de bezetting van een veldhospitaal en een snelle reactiemacht.
Mali (EUTM en UNMAS)
Er is 1 Nederlandse militair toegevoegd aan de Europese trainingsmissie voor
Mali. De missie helpt Malinese veiligheidstroepen op te leiden en te hervormen.
Nederland levert 1 militair aan de United Nations Mine Action Service
(UNMAS). Deze overkoepelende organisatie van de VN werkt in Mali en richt zich
op mijnenbestrijding wereldwijd.
Burkina Faso (ACOTA)
Nederland neemt deel aan het Africa Contingency Operations Training &
Assistance (ACOTA-programma). Het programma vergroot de capaciteiten van 25
Afrikaanse landen, zodat deze in Afrika vredesmissies kunnen uitvoeren (met een
mandaat van de Verenigde Naties en de Afrikaanse Unie). Het ACOTA-programma
traint jaarlijks opeenvolgend 3 bataljonstaakgroepen (tot 3.500 militairen per
keer).
