Tekst André Twigt
Foto John van Helvert
Zero emissie, aluminium romp
De 3 nieuwe aluminium werkboten voor de marine zijn robuust, stoer en bovenal vriendelijk voor het milieu. Sinds vorige week ligt het eerste exemplaar in het water. Nu worden de harbour en sea trials gedaan, de training op de boot begint medio oktober. Een maand later wordt hij overgedragen aan CZSK en vindt de doop plaats.
Vervanging van Scheldeklasse
De 3 boten worden gebouwd door de firma Stormer in Hoorn. Ze komen in de plaats van de huidige 5 werkboten van de Scheldeklasse, die na 35 jaar trouwe dienst worden vervangen. Totdat de nieuwkomers in 2023/24 klaar zijn, blijven enkele van deze stalen vaartuigen beschikbaar voor hand- en spandiensten in de Helderse Nieuwe Haven, de Waddenzee en de aangrenzende binnenwateren.
Het slepen van zeilboten van de Defensie Vaarschool, het leggen van olieschermen, verplaatsen van fenders en pontons, maar ook meehelpen bij de beveiliging van de Nieuwe Haven, horen allemaal bij het takenpakket. “Het is de bedoeling dat de nieuwe vaartuigen al deze taken overnemen”, aldus project-engineer Willem Burger.
Ook Defensie neemt de wereldwijde vergroening serieus en dus is gekozen voor elektrische aandrijving. De engineer vertelt dat de zero-emissie boten ook daar worden ingezet waar dieselaangedreven boten niet meer welkom zijn. Zoals bij de Marinekazerne Amsterdam.
Nederlands fabricaat
De complete boot is gemaakt van aluminium en is van Nederlands fabricaat. Het snijpakket is door een lasbedrijf in Leeuwarden in elkaar gezet, waarna een spuitbedrijf in Harlingen de romp heeft ge-coat. Afbouw van het casco vond plaats bij Stormer.
Afgesproken is dat de firma Stormer 2 jaar lang het onderhoud gaat doen, aldus Remco Bouma, projectleider Klein Bovenwater bij COMMIT Projecten.
Met een lengte van dik 11 meter en een breedte van bijna 4 hebben de boten een robuuste uitstraling. Die wordt nog eens geaccentueerd door de dikke rubberen fendering die beschermming biedt tijdens het zware werk van de kleine krachtpatsers.
Accutechniek met sprongen vooruit
Burger vertelt dat de nieuwe boten een bereik hebben van 80 kilometer en een waterverplaatsing van 9,5 ton. Door de aluminium romp is de boot licht in gewicht, waardoor de elektrische aandrijving beter aan de gestelde prestatie-eisen kan voldoen. Het krachtige accupakket gaat in principe de gehele levensduur van de boot (30 jaar) mee. “Het vervangen van deze accu’s is zeer kostbaar", aldus Burger. De technicus vertelt dat de techniek op accugebied met sprongen vooruit is gegaan.
Bij de verwerving van de sleepboten van de Noordzeeklasse ging men in 2015 qua accu's uit van een levensduur van 7 jaar. “Nu praten we met gemak over 30.” “Na de eerste aanbesteding in 2019 bleek dat de aspiraties voor emissieloze sleepboten te hoog lagen voor het budget”, vult contractmanager Remy de Bruin aan. “Daarop hebben we een tweede informatieronde gehouden. Bij die gelegenheid bleek het toch mogelijk te kiezen voor volledig elektrische aandrijving.”
Bolderklasse
Om de boten te mogen besturen, was voor de tweekoppige bemanning aanvankelijk geen specifieke opleiding vereist. Later is door de Havendienst CZSK een klein vaarbewijs verplicht gesteld, waardoor de restrictie ‘dat de boten niet harder dan 20 kilometer per uur mochten varen’, kwam te vervallen. Buiten de bemanning hebben de boten een maximale capaciteit van 8 passagiers. Doordat ze ook buiten de marinehaven actief zijn, moeten ze voldoen aan de civiele regelgeving en dienen ze te beschikken over aanvullende reddingsmiddelen, waaronder een reddingsvlot en seinpistolen.
De 3 boten vormen de zogeheten Bolderklasse. Die bestaat naast de Bolder uit de Beting en de Bakspier; termen uit de sleepwereld. Saillant detail is dat er een generator beschikbaar is voor wanneer de boten voorbij hun actieradius willen gaan en er in de haven onvoldoende laadstroom beschikbaar is. Van deze optie zal slechts bij uitzondering gebruik worden gemaakt, aldus Burger. "Want anders komt van vergroening niets terecht. Dat moet je natuurlijk niet willen.”
