07

Dit artikel hoort bij: Alle Hens 5

Schipperen tussen verbeteren en afkalven

Tekst André Twigt
Foto SGTBDAV Jasper Verolme

Roadshow van de baas is duidelijk

Mocht het kabinet de roep om fors in Defensie te investeren negeren, dan zijn strategische keuzes onvermijdelijk. In een tijd waarin eenheden van de vloot door personele en materiële tekorten ongewenst tegen de kant liggen en de spanning in de wereld alleen maar toeneemt, is Defensie veronachtzamen ronduit gevaarlijk. “We mogen de toenemende dreiging niet negeren” , zegt Commandant Zeestrijdkrachten vice-admiraal Rob Kramer. “We moeten nu op orde komen. Doen we dat niet, dan kunnen we straks weer met fiets en karabijn op safari. Net als voor de Tweede Wereldoorlog.”

Het gaat VADM Rob Kramer aan het hart te moeten praten over de toestand van zijn krijgsmachtdeel. Helaas is het niet anders.

Kramer sprak zijn waarschuwende woorden maandag bij het Mariniers Opleidingscentrum op de Van Ghentkazerne in Rotterdam. Hier streek hij neer met zijn Roadshow, een initiatief om personeel in coronatijd op de hoogte te stellen van wat er speelt bij het varende krijgsmachtdeel. Vaste sidekick is Chef d’ Equipage CZSK adjudant TD Jack Gouda.  Het tweetal heeft al een aantal sessies bij de marine-etablissementen achter de rug.

Bekend is dat Russische subs interesse hebben voor de datakabels die tussen de VS en Europa lopen.

Aftappen

Thema’s tijdens de Roadshow zijn onder meer ontwikkelingen op het gebied van personeel en organisatie, het defensiebudget en de toestand in de wereld. Ronduit zorgwekkend zijn de houding en gedragingen van Rusland. Het land-dat-weinig-met-democratie-opheeft, bestookt het Vrije Westen onophoudelijk met cyberaanvallen, verspreidt desinformatie. Russische eskaders en onderzeeboten varen steeds vaker in de Noordzee, langs onze kust naar de Atlantische Oceaan. Wat ze daar doen, is niet altijd duidelijk. Maar bekend is dat Russische subs interesse hebben voor datakabels die tussen de VS en Europa lopen. “En we weten niet met welke intentie”, aldus Kramer.

Volgens adjudant Gouda is het aantal contacten met Russische marine-eenheden op dit moment net zo groot als tijdens de Koude Oorlog. Kramer: “Als Defensie moeten we deze boodschap veel vaker en luider herhalen. Met onze lobby zijn we vaak veel te terughoudend.”

AOOTD Jack Gouda is het eens met VADM Rob Kramer dat de lobby van Defensie vaak veel te terughoudend is.

Afkalven

Gelukkig is niet alles wat Kramer en Gouda hun gehoor voorschotelen kommer en kwel. Op stafniveau zijn er sinds kort 4 groepscommandanten, respectievelijk voor de Onderzeedienst, de Mijnendienst, het Korps Mariniers en Groot Bovenwater. “Zij krijgen allen een kleine staf, net als vroeger”, doet Gouda uit de doeken. “Bij de bezuinigingen in 2005 hebben we de staven te rigoureus wegbezuinigd. Gevolg is een minder goed functionerend bestuursmodel.”

Admiraal Kramer onthult dat de huidige personeels- en organisatiesystematiek van functietoewijzing en loopbaanbegeleiding op de schop gaat. Het nieuwe systeem moet militairen meer vat op de invulling van hun carrière geven. Binnenkort gaat op dit gebied een pilot van start.

Zonder een forse financiële injectie blijft de marine schipperen tussen verbeteren en afkalven.

Dringend gewenst

Over de komende defensiebegroting is Kramer zeer uitgesproken. Wil de marine ook in de nabije toekomst opgewassen zijn tegen de uitdagingen op de wereldzeeën, dan moet er dringend fors geld bij. Zo niet dan blijft het varende krijgsmachtdeel schipperen met het noodzakelijke herstel. “Voor een verhoging van het budget naar het Europees gemiddelde is een intensivering van 4 miljard per jaar noodzakelijk.”, aldus Kramer. "Daarmee kunnen we vormgeven aan noodzakelijk herstel.” We moeten afwachten hoe de kabinetsformatie verloopt en in hoeverre de politiek bereid is te investeren."

VADM Rob Kramer: “We presteren ver onder de maat en zijn op dit moment nummer 4 van onderen van alle NAVO-landen”.

Afbijten

De admiraal betreurt dat Nederland binnen de NAVO achterblijft met de norm van 2 procent. Of die situatie gaat veranderen? “We staan op de dijk, maar kijken naar binnen”, spreekt Kramer beeldend. Nederland zit volgens hem te ver van het oosten en van het zuiden af om iets van de dreiging te zien. Andere landen worden daarmee nadrukkelijker geconfronteerd en hebben beter zicht op de toestand in de wereld. “We hebben eerder in de geschiedenis voor een situatie gestaan die we zagen aankomen, maar toen deden we niets. Dat kan zomaar weer gebeuren.” Kramer zou graag zien dat het personeel doorvertelt hoe bij Defensie de vork in de steel zit. “We moeten meer ons geluid laten horen. Mensen ervan overtuigen dat een goede defensie op dit moment meer dan hard nodig is. Dat klinkt misschien niet altijd even leuk, maar het is wel de waarheid.”